වෙබ් ලිපිනය:

Showing posts with label සිංහල සංස්කෘතිය. Show all posts
Showing posts with label සිංහල සංස්කෘතිය. Show all posts

Saturday, February 12, 2022

පානදුරා වාදය


පානදුර නගර නාමයේ සම්භවය ගැන අදහසක් ඉදිරිපත් කරන නලින් ද සිල්වා විසින් එම නගර නාමය පාණ්තුරෙයි යන දෙමළ නමෙහි විකාශනයක්යැයි අදහසක් ඉදිරිපත් කරනවා. ඒ එක්කම පානදුරට දකුණෙන් පිහිටි "නල්ලූරුවට හා පාණදුරේට එක් කලෙක දෙමළ කතා කරන ජනයා පැමිණ ඇති බවත් ඔවුන් එහි බහුතරයක් වී ඇති බවත්" ඔහු කියනවා.

මේ වගේ ප්‍රකාශ වලින් නලින් ද සිල්වාගේ ජාතිකවාදය හා වෙනත් ඇතැම් අයගේ ජාතිකවාද අතර වෙනස පැහැදිලිව ලකුණු කෙරෙනවා. නලින් ද සිල්වාගේ ජාතිකවාදය සංස්කෘතිය මත පදනම් වූවක් මිසක් ජාන මත පදනම් වූවක් නෙමෙයි. ඒ නිසා, ඔහුට මේ වගේ අදහස් සංස්කරණය කර බයක් නැතිව එළියට දමන්න පුළුවන්කම තිබෙනවා. ඔහු කියන විදිහට මෙය ඔහු දන්නා තරමින් පොතක පතක තියෙන හෝ ඔහු විසින් අසා ඇතිි දෙයක් නොවෙයි. 

කාලයක සිටම ටැමිල්නෙට් වෙබ් අඩවියේ ලංකාවේ ග්‍රාම නාම වල නිරුක්ති පිළිබඳ පැහැදිලි කිරීම් කෙරුණා. දැන් බොහෝ දෙනෙකුට අමතකව ගොස් ඇතත්, මේ වෙබ් අඩවිය යුද්ධය නිමා වීමට පෙර අප දිනපතාම වාගේ පිවිසුණු වෙබ් අඩවියක්. යුද්ධයේ ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් නොපෙන්වූ පැත්ත ගැන අදහසක් ගැනීමට මෙය හොඳ මූලාශ්‍රයක්ව තිබුණා.

නලින් ද සිල්වාගේ සංස්කෘතික ජාතිකවාදය ඔහුගේ අදහස් ප්‍රචලිත වීමට සමගාමීව ජනප්‍රිය වූ මෑතකාලීන දෘෂ්ඨිවාදයක්. උතුරේ සිවිල් යුද්ධය ආරම්භ වන කාලය දක්වාම දෙමළාට එරෙහි සිංහල ජාතිවාදය හෝ ජාතිකවාදය තුළ ආර්යවාදයට සැලකිය යුතු ඉඩක් වෙන් වී තිබුණා. මෙය අඩු වැඩි වශයෙන් ජාන මත පදනම් වූ අදහසක්. ඒ වගේම, මහා වංශයේ කරුණු එලෙසම ගැනීම මත පදනම් වූ මතවාදයක්.

උතුරේ සිවිල් යුද්ධයට සමගාමීව දෙමළ ජාතිවාදීන් හෝ ජාතිකවාදීන් විසින් මතවාදී මෙහෙයුමක්ද කළා. ඒ මතවාදී මෙහෙයුම ඇතුළේ සිංහල ආර්යවාදයට පැහැදිලි අභියෝගයක් කිරීමට ඔවුන් සමත් වුනා. ඔවුන්ට සැලකිය යුතු තරමකින් සංගත විකල්ප ඉතිහාස කතාවක් ඉදිරිපත් කරන්න පුළුවන් වුනා. ඒ අනුව, විජය පැමිණීමට පෙර ලංකාවේ ජීවත්ව සිට ඇත්තේ ද්‍රවිඩ සම්භවයක් තිබුණු, අනාර්ය භාෂාවක් කතා කළ, ශිව දෙවියන් ඇදහූ ජනතාවක්. යක්ෂ ගෝත්‍රිකයින් හා රාවණ ආදීන් මේ කණ්ඩායමේ අයයි. සිංහලයින් පැවත එන්නේ වසර දෙදහස් පන්සීයකට පෙර ලංකාවට පැමිණෙන ආර්ය සංක්‍රමණිකයින්ගෙන්. ඔවුන් ලංකාවේ මුල් පදිංචිකරුවන් නෙමෙයි. වත්මන් දෙමළා යනු මේ ආර්ය ආක්‍රමණය හමුවේ රටේ අනෙක් ප්‍රදේශ අහිමි වෙද්දී දිගින් දිගටම උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශ වල සිය සම්ප්‍රදායික නිජ භූමි ආරක්ෂා කරගෙන සිටින පිරිසයි. ඔවුන්ට දැන් සටන් කරන්න සිදු වී තිබෙන්නේ ආක්‍රමණික සිංහල හමුදාව මේ කොටසත් අල්ලා ගන්න හදන නිසයි.

ඉහත ප්‍රවාදයට එරෙහිව ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කිරීමට ආර්යවාදයට ශක්තිමත් පදනමක් තිබුණේ නැහැ. මොකද මේ ප්‍රවාදය තුළ ආර්යවාදීන් කියූ දේ ප්‍රතික්ෂේප කිරීමක් සිදු වුනේ නැහැ. ආර්යවාදය සිංහල සමාජයෙන් ක්‍රමයෙන් අතුරුදහන් වී යක්ඛ පුතුන්, හෙළයන් හා රාවණාවාදීන් ආදී කණ්ඩායම් බිහිවන්නේ මේ පසුබිම තුළයි. 

ටැමිල්නෙට් වෙබ් අඩවියහි ලංකාවේ ග්‍රාම නාම වල නිරුක්ති පිළිබඳ පැහැදිලි කිරීම් තුළ වූ දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය වූයේ ඉහත මතවාදය තහවුරු කෙරෙන සාක්ෂි සැපයීමයි. සිංහල සමාජය තුළ ආර්යවාදය වියැකී ගොස් ඒ වෙනුවට නලින් ද සිල්වාගේ සංස්කෘතික ජාතිකවාදය හා පූර්ව-ඓතිහාසික කතිකාව ඉස්මතු වෙද්දී ඉහත දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය තේරුමක් නැති දෙයක් බවට පත් වුනා. කෙසේ වුවත්, මේ ව්‍යාපෘතිය තුළ කරුණු ඉදිරිපත් කිරීමේදී එය කළ කවුරු හෝ පිරිස කිසියම් සංයමයකින් යුතුව, ශාස්ත්‍රාලීය ප්‍රවේශයකින් ඒ වැඩේ කළා. ඉතිහාසය ගැන උනන්දුවක් දක්වන පුද්ගලයෙකු ලෙස මම මේ පැහැදිලි කිරීම් කියෙවුවේ ඉතා උනන්දුවෙන්.

පානදුර නගර නාමයේ සම්භවය ගැන නලින් ද සිල්වා දැන් ඉදිරිපත් කරන අදහස (දුර හා තුරෙයි අතර සම්බන්ධය) ටැමිල්නෙට් අඩවියෙහි කලින්ම ඉදිරිපත් කර තිබුණා. 

"The component Dura has many shades of meanings in Sinhala, which are discussed in another column. But in the context of the place name Pāna-dura, it is very likely that Dura means a seaport and is a variation of Tura/ Tara in Sinhala and Tuṟai in Tamil."

කෙසේ වුවත්, එහි පානදුර නම හැදෙන්නේ පාණ්තුරෙයි යන්නෙන් බවක් ඔවුන් කීවේ නැහැ. "පාන" යන්නට ඔවුන් සැපයූ නිරුක්තිය වූයේ "පාෂාණ" යන්නයි. දෙමළ නිරුක්තියක් අමාරුවෙන් හෝ හොයා ගන්න පුළුවන් වුනානම් ඔවුන් එය නොකර ඉන්නේ නැහැ. 

"Pāṇa, meaning stone in Sinhala, corresponds to Pāṣāṇa meaning the same in Sanskrit."

මට මතක ඇති කාලයේ පානදුර පැත්තට සම්බන්ධයක් තිබුණු මගේ ඥාතීන් විසින්ද මේ නගර නාමය වැහැරුවේ "පානදුරේ/ පාණදුරේ" ලෙසයි. ඉහත දුම්රිය ස්ථාන නාම පුවරුවෙහි සඳහන්ව ඇත්තේත් එලෙසයි. දෙමළෙන් මෙය ලියා තිබෙන්නේ "පාණත්තුරෛ" ලෙස. එහි "තුරෛ" කොටස ලියා තිබෙන්නේ කාඞ්කේසන්තුරෛ (කන්කසන්තුරේ) යන්නෙහි අවසන් කොටස දෙමළ බසින් ලියන ආකාරයටමයි. කෙසේ වුවත්, "දුර" හෝ "දුරේ" යන කොටස් දෙමළ "තුරෛ" අර්ථයෙන් සිංහල භාෂාව තුළම ව්‍යවහාර වුනා වෙන්නත් පුළුවන්. 

මෙයට තවත් උදාහරණයක් ලෙස තවත් වෙරළබඩ නගරයක් වූ "කැකුණදුර" දැක්විය හැකියි. "පාණදුර" "කැකුණදුර" ආදී තැන් වල මූර්ධජ "ණ" කාරයෙන් පරව එන "තුර" දුර වී "මාතර" "කළුතර" "බෙන්තර" වැනි වෙනත් තැන් වල එය "තර" වෙනවාද? "ගන්දර" "මෝදර" වැනි තැන් වල "දර" වෙන්නෙත් මෙයමද? එහෙම නැත්නම් "දොර" යන්න "දර" වෙනවද? "දුර" වෙන්නෙත් "දොර" වෙන්න වුනත් බැරිද?

"නල්ලුරුව" නමෙහි ද්‍රවිඩ ස්වරූපය වඩා පැහැදිලිව පෙනෙනවා. එහෙත්, "නල්ලුරුව" නම හැදෙන්නේ "නල්ලූර්" නම හැදෙන විදිහටම නොවෙන්න පුළුවන්.  "නල්ලූර්" යන්නෙහි සම්භවය "නල්ල ඌර්" යන්නයි. ඌර් කියන්නේ ගම. නල්ල ඌර්, හොඳ ගම. හැබැයි "නල්ලුරුව" කියන එක විසන්ධි වෙන්නේ "නල්ල + උරුව" කියලයි. "උරු" කියන වචනයේ දෙමළ හා මලයාලම් තේරුම "ඔරුව" කියන එකයි. මලයාලම් බසින් "උරුවු" කියාත් කියනවා. මෙහි නල්ලුරුව හැදුනේ නල්ල උරුවු කියන මලයාලම් වචන වලින් වෙන්න පුළුවන්. 

"උරු", "ඌරු" හෝ "උරුවු" හෝ ලෙස හඳුන්වන නාවික යාත්‍රා කේරළයේ සියවස් ගණනක් තිස්සේ හදනවා. මෙය පරම්පරාවෙන් පැවත එන ශිල්පයක්. කේරළයට මේ ශිල්පය ලැබෙන්නේ අරාබි වෙළඳුන් කේරළයේ පැලපදියම් වීමට සමගාමීවයි. ඒ අරාබි වෙළඳ කණ්ඩායම් ලංකාවටත් පැමිණි බව සහතිකයි. "ඔරු" යන වචනය සිංහලට බිඳී එන්නේ මේ "උරු" යන වචනයෙන් විය හැකියි. 

"උරු" "ඌරු" ආදී වචන සිංහලයින් හෝ සංක්‍රමණික වෙන්ඩ-සිංහලයින් විසින් සමාන අර්ථයකින් එළෙසමද භාවිතා කර තිබෙනවා. දැන් ඔරුගොඩවත්ත සේ හැඳින්වෙන ප්‍රදේශය කලකට පෙර හැඳින්වුණේ ඌරුගොඩවත්ත ලෙසයි. පානදුරා වාදයෙන් පසුව මොහොට්ටිවත්තේ ජනානන්ද හිමි පස් වන වාදය පැවැත්වුවේ ඌරුගොඩවත්තේ මිසක් ඔරුගොඩවත්තේ නෙමෙයි. කොහොම වුනත් මේ නම් දෙකේම තියෙන්නේ එකම තේරුම. ඌරුගොඩවත්තට "ඌරු" හෙවත් "ඔරු" වල මිස ඌරන්ගේ සම්බන්ධයක් නැහැ. ඌරුබොක්ක වගේ තැන් වලටත් මේ කතාව අදාළයි කියා මම හිතනවා.


Wednesday, June 9, 2021

නටත් අයෙක් සුරා මතින්!


වත්පොතේ පළ කිරීමකට දමා තිබුණු ප්‍රතිචාරයක රසික විසින් ඉකොනොමැට්ටා ටැග් කර තිබුණා. මේ පළ කිරීම සිංහල ව්‍යාකරණ ප්‍රශ්නයක් පිළිබඳවයි. ව්‍යාකරණ ප්‍රශ්නයක් කියා කිවුවත් පොදුවේ සිංහල භාෂාවේ ආකෘතිය හා භාවිතය ගැනත්, ලංකාවේ අධ්‍යාපනය ගැනත් අවධානය යොමු කරමින් සිදු වූ කතාබහක් කියා කියන්න පුළුවන්.

ඉකොනොමැට්ටා සාමාන්‍යයෙන් දන්නේම නැති දේවල් ගැන වැඩිපුර කතා කරන්නේ නැහැ. පාඨකයින් විවිධ ප්‍රශ්න අහද්දී ඒ බව කෙළින්ම කියපු අවස්ථා ඕනෑ තරම් තියෙනවා. ඉකොනොමැට්ටා මොනවත්ම නොදන්නා විෂයයන් ඕනෑ තරම් තිබෙනවා.

මෙහි ලිපි ලෙස පළ කරන බොහොමයක්ම මොනවා හෝ දන්න දෙයක් තිබෙන මාතෘකා. බොහෝ විට ලිපියක තිබෙන්නේ මාතෘකාව යටතේ ලිවිය හැකි දේවල් වලින් සුළු කොටසක් පමණයි. ලැබෙන ප්‍රතිචාර අනුව අවශ්‍ය පරිදි තවත් දේවල් ලියනවා. සමහර අය මෙය දකින්නේ ඉකොනොමැට්ටාගේ මතය කෙසේ හෝ තහවුරු කිරීමක් ලෙසයි. 

"කෙසේ හෝ" කතාව කොහොම වුනත්, තහවුරු කරන්න බැරි දේවල් මේ වගේ විවෘත බ්ලොග් එකක නිතිපතා පළ කරන එක නිවැරදි දෙයක් කියා මම හිතන්නේ නැහැ. ඒ නිසා, බොහෝ දේවල් දෙවරක් හිතා නොලියා ඉන්න අවස්ථා තිබෙනවා. සමහර විට ලියා පළ නොකරන වෙලාවල් තිබෙනවා. එහෙත් ලිපියක් ලියා පළ කළොත්, එසේ ලියන දේ වෙනුවෙන් ඉකොනොමැට්ටා පෙනී සිටිනවා.   

ඉකොනොමැට්ටාට සිංහල ව්‍යාකරණ පිළිබඳ ලොකු දැනුමක් නැහැ. ඉකොනොමැට්ටා සිංහල භාෂාව ඉගෙන ගෙන තිබෙන්නේ ලංකාවේ සිංහලෙන් ඉගෙන ගන්න ඕනෑම කෙනෙක් අවම වශයෙන් සිංහල භාෂාව ඉගෙන ගන්නා තරමට පමණයි. ඒ කියන්නේ සාමාන්‍ය පෙළ මට්ටම දක්වා පමණයි.

රසික පෙර කී වත්පොත් පළ කිරීමට ඉකොනොමැට්ටාව ටැග් කර තිබුණෙත්, මේ ලිපිය ලියන්නේත් ඉකොනොමැට්ටාට සිංහල ව්‍යාකරණ පිළිබඳ සැලකිය යුතු දැනුමක් තිබෙන නිසා නෙමෙයි. ඉතා පැහැදිලිවම එය එසේ නොවෙයි. මෙහි රසික විසින් දැක තිබෙන සම්බන්ධය එම පළ කිරීමේ සාකච්ඡාවට බඳුන් වන කතානායකයා ආර්ථිකය හා අදාළව කටයුතු කරන ආයතනයක සේවය කරන ඉංජිනේරු උපාධිධාරියෙකු වීමයි. සේවය කරන්නේ ඉංජිනේරුවෙකු ලෙසමද නැද්ද කියන එක පැහැදිලිව සඳහන්ව නැහැ.

ප්‍රස්තුත පළ කිරීමේ අදාළ කොටස පහත තිබෙනවා.

"පසුගිය ලක්ෂපතියේ කුතුහලය දනවන දෙයක් සිදුවිය. ඒ උපාධිධාරී ඉංජිනේරුවකු වන,   මහ බැංකුවේ විධායක නිලධාරියෙකු මුල් ප්‍රශ්න කිහිපයේදීම සරල සිංහල ව්‍යාකරණ ප්‍රශ්නයකට උත්තර දීමට නොහැකි වී තරඟයෙන් ඉවත් වන්නට සිදු වීමයි. ඔහු අවුරුදු 12ක් පමණ පාසලේ සිංහලෙන් ඉගෙනගෙන මෙවැනි සරල සිංහල ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු දෙන්නට බැරි වීම ඇත්තෙන් ම පුදුම සහගතය. 

ඇතැමුන් කෑගසද්දී කෙනෙක් නිශ්ශබ්දව ........... වැනි වාක්‍යයක්, ඔහුට සම්පූර්ණ කරන්නට නොහැකි විය, ඒ සියයට පනහේ උපකාරක අවස්ථාවකුත් ලබාගෙනය. ප්‍රශ්න විචාරක ඔහු මේ වැරැද්දට නොයවා සිටින්නට හැකි පමණ වෙහෙසක් දරනවාද දුටුවෙමි. ඔහු සිතුවේ මෙය ඒක වචන ලෙසින් අවසන් විය යුතු බවය.

තමන්ගේ භාෂාවේ සරල වාක්‍ය ක් ලියාගන්නට මෙතරම් ඉගෙන ගත් කෙනෙකුට බැරි වෙන්නෙ ඇයි, ඒ ඔහුගේ වැරැද්දක් නිසා පමණක්ම විය නොහැක. එක්කෝ අපේ අධ්‍යාපන ක්‍රමයේ යම් වැරැද්දක් තිබිය යුතුය, එසේ නැත්නම් අපේ භාෂාව බොහෝ පැටලුම් සහගත විය යුතුය."

පළමුව කිව යුත්තේ මේ ප්‍රශ්නය ඒ තරම්ම සරල ප්‍රශ්නයක් නොවන බවයි. ප්‍රශ්නය ඒ තරම්ම සරලනම් එය මෙවැනි වැඩ සටහනක ප්‍රශ්නයක් වීමේ ඉඩක් නැහැ. මෙවැනි ප්‍රශ්නයක් ප්‍රශ්න මාලාවට ඇතුළත් වන්නේම එයට වැරදි පිළිතුරක් ලැබෙන්නට සැලකිය යුතු ඉඩක් තිබෙන නිසා.

ඇත්තටම කියනවානම් සිංහල භාෂාවේ නිත්‍ය බහුවචන කියා දෙයක් ඇති බව මට කලකට පසු මතක් වුනේත් මේ වත්පොත් පළ කිරීම දැකීමෙන් පසුවයි. යම් හෙයකින් මේ තරඟයට සූදානමක් නැතිව මා ඉදිරිපත් වී මගෙන් මේ ප්‍රශ්නය අසනු ලැබුවේනම් මා විසින් එක වරම පිළිතුර ලෙස ඒක වචන ආඛ්‍යාතයක් නොසපයන්නේ, මේ ප්‍රශ්නය මෙවැනි තරඟයක ප්‍රශ්නයක් වන්නේ ඇයි කියා හිතීම ඔස්සේ මිස නිත්‍ය බහුවචන ගැන සිහිපත් වීම නිසා නොවිය හැකියි. 

සිංහල ව්‍යාකරණ ඉගැන්වීමේදී අයෙක්, කෙනෙක්, සමහරෙක්, කවරෙක්, ඇතැමෙක් ආදිය නිත්‍ය බහුවචන ලෙස හැඳින්වෙන වෙනම කැටගරියකට දමන්නේම මේ වචන හා අදාළ ව්‍යාකරණ රීතිය ව්‍යතිරේඛයක් වන නිසයි. එම ව්‍යතිරේඛය නොදන්නා හෝ මතකයේ නැති අයෙකු සාමාන්‍ය රීතිය අනුව යමින් මේ වචන ඒක වචන සේ සැලකීම ඉතාම තර්කානුකූල දෙයක් මිසක් බරපතල ගණයේ වැරැද්දක් කියා කියන්න බැහැ.

දෙවනුව කිව යුත්තේ සාමාන්‍ය පෙළ මට්ටමට පෙර උගත්, ඉන් පසු භාවිතයට නොගත්, විෂයයක හැම කරුණක්ම දිගටම මතකයේ තිබීම පුද්ගලයෙකුගෙන් අපේක්ෂා කළ යුතු දෙයක් නොවන බවයි. පෞද්ගලිකව මා ඉතා කුඩා කළ සිටම ගණිතය විෂයයට මෙන්ම සිංහල විෂයයටද විශාල කැමැත්තක් දැක්වූ සහ විභාග ආදියේදී ඉහළ ලකුණු ගත් අයෙක්. පසුව ඉංජිනේරු උපාධිය හැදෑරීමේ අවස්ථාව ලබන අය අතර මුල් කාලයේදී සිංහල විෂය හොඳින් හැදෑරූ සහ එම විෂයයට දක්ෂතා දැක්වූ අය සිටියත් එය හැම විටම එසේම වන්නේ නැහැ. ඇතැම් අය ගණිත විෂයයට බොහෝ දක්ෂ වුවත් සිංහල වැනි විෂයයකට එවැනි දක්ෂතාවයක් හෝ කැමැත්තක් නොදක්වන අයයි. විෂය නිර්දේශයේ හැම දෙයක්ම නොහදාරන අයෙකුට සාමාන්‍ය පෙළ විභාගයේදී කිසියම් විෂයයකට සම්මානයක් නොව විශිෂ්ඨ සාමාර්ථයක් වුවද ලබා ගන්නට බැරි කමක් නැහැ. ඒ වගේම, සාමාන්‍ය පෙළින් පසුව ගණිතය නොහැදෑරූ, වෙනත් විෂයයක් හදාරා විධායක රැකියාවක් කරන කෙනෙකුගෙන් "සරල" ගණිත ප්‍රශ්නයක් ඇසුවොත් වැරැද්දක් කරන්න මීට වඩා ඉඩක් තිබෙන බව වත්පොතේ සංසරණය වන ඇතැම් "ගණිත ගැටළු" සහ ඒවා බෙදා ගන්නා අයගේ අධ්‍යාපන සුදුසුකම් පරික්ෂා කළහොත් පැහැදිලි වෙයි. 

සිංහල භාෂාව කියන්නේ තවත් එක් විෂයයක් නොවන බවත් සිංහලයෙකුගේ මවු භාෂාව බවත් මෙහිදී කෙනෙකුට කියන්න පුළුවන්. ඉංග්‍රීසි වැනි වෙනත් භාෂාවක් මවු භාෂාව වූ අයෙකු හා අදාළව මේ කතාවේ ඇත්තක් තිබුණත් මවු බස සිංහල වූ අයෙකු සම්බන්ධව මේ කතාව එලෙසම යෙදිය නොහැකියි. 

ඉංග්‍රීසි භාෂාව මවු බස වූ අයෙකු පාසලේදී ඉගෙන ගන්නේ තමන් කොහොමටත් කතා කරන භාෂාවේ තිබෙන, එදිනෙදා භාවිතා වන වන ව්‍යාකරණ ගැනයි. එහෙත්, මවුබස සිංහල වූ අයෙක් පාසලේදි සිංහල භාෂාවේ ව්‍යාකරණ ලෙස ඉගෙන ගන්නේ වෙනස්ම භාෂාවක්. ඒ භාෂාව ඉංග්‍රීසි හෝ දෙමළ වගේම අලුත් භාෂාවක්. භාෂාව ඉගෙන ගැනීම කියන්නේ තමන් කතා කරන භාෂාවේ රීති හඳුනා ගැනීමෙන් ඔබ්බට ගිය කලින් නොදැන සිටි දේවල් අලුතින් ඉගෙන ගැනීමක්. අනාගතයේ කරන රැකියාවක් සඳහා මේ ව්‍යාකරණ අවශ්‍ය නොවන පසුබිමකදී සිසුවෙක් විසින් කරන්නේ විභාග ඉලක්ක කර, විභාග සඳහා අවශ්‍ය කොටස් හැදෑරීමට පමණක් ප්‍රමුඛතාවය දෙන එකයි. ලක්ෂපති තරඟයකට යන වෙලාවක හැර මේ වැඩෙන් කාටවත් පසුව පාඩුවක් වෙන්නේ නැහැ. මෙය සිංහල භාෂාව හා අදාළ සුවිශේෂී තත්ත්වයක්.

ලංකාවේ සිට ආර්ථික විද්‍යාව හදාරන සිසුවෙකුටත් මෙවැනිම ප්‍රශ්නයකට මුහුණ දෙන්න වෙනවා. ඇමරිකාවේ සිසුවෙක් ආර්ථික විද්‍යාව හදාරද්දී කරන්නේ තමන් ජීවත් වන සමාජය ක්‍රියාත්මක වන මූලධර්ම තේරුම් ගැනීම. එහෙත්, සමාජවාදී රටක ජිවත් වන ලංකාවේ සිසුන්ට ආර්ථික විද්‍යාවේ න්‍යාය හා තමන් ජීවත් වන සමාජය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය අතර සම්බන්ධය පැහැදිලිව පෙනෙන්නේ නැහැ. ඔවුන්ට පෙනෙන්නේ බල්ලෝ මරා හෝ සල්ලි හොයන අයයි. ලංකාවේ මිනිස්සු බල්ලෝ මරා හෝ සල්ලි හොයන්න පෙළඹී තියෙන්නේ ලංකාවේ සමාජවාදය නිසාම බව තේරුම් ගන්නනම් වඩා ධනවාදී රටකට ගිහින් සංසන්දනයක් කර බලන්නම වෙනවා. ලංකාවේ සිටින තුරු මෙය තේරුම් ගන්න අමාරුයි.

උසස් පෙළ ගණිත අංශය තෝරා ගන්නා අයෙකුට උසස් පෙළ පන්ති වලදී සිංහල ව්‍යාකරණ අවශ්‍ය වෙන්නේ නැතුවා වගේම විෂය හැදෑරීමේදී ලිඛිත සිංහල අවශ්‍ය වන්නේ ඉතා අඩුවෙන්. ඉන් පසුව ඉංජිනේරු උපාධිය හදාරන්න වෙන්නේ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන්. රැකියාව තුළ කටයුතු කරන්න සිදු වෙන්නේත් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන්. සරසවියේදී හා රැකියාව තුළ සාමාන්‍ය කතාබහ කෙරෙන්නේ සිංහලෙන් වුවත්, ලේඛණය කිරීම් සිදු වන්නේ ඉංග්‍රීසියෙන්. කාලයක් මේ විදිහට ඉංග්‍රීසියෙන් ලියද්දී යම් තරමකින් ඉංග්‍රීසියෙන් හිතන්නත් පුරුදු වීමක් වෙනවා.

ඉහත සිංහල නිත්‍ය බහුවචන සමඟ ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ “someone”, "somebody", “everyone”, “everybody”, "no one", "nobody" යන යෙදුම් සැසඳිය හැකියි. සිංහල භාෂාවෙන් මුළුමනින්ම වෙනස්ව ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ මේ සියලුම යෙදුම් සියල්ල "නිත්‍ය ඒකවචන". පාසැලේ සාමාන්‍ය පෙළ මට්ටමින් පසුව සිංහල ඉගෙන නොගන්නා ඉංජිනේරු උපාධිධාරියෙකුට ඉන් පසු සිංහල ව්‍යාකරණ ගැඹුරට දැන සිටීමේ අවශ්‍යතාවයක් මතු නොවන තරම්. සිංහලෙන් ලියන්න අවශ්‍ය වන්නේ වුවත් ඉතා අඩුවෙන්. බොහෝ විට කටයුතු සිදු වන්නේ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන්. 

කෙනෙකුගේ මවුබස ලේසියකට අමතක විය නොහැකි වුවත්, සිංහල ව්‍යාකරණ ලෙස පාසලේ ඉගෙන ගන්නේ සිංහලයකු කතා කරන භාෂාවේ ව්‍යාකරණ නෙමෙයි. ඒ නිසා, එම ව්‍යාකරණ දිගටම මතක තියෙන්නේ දිගින් දිගටම ලිඛිත සිංහල භාෂාවෙන් ලියන අයෙකුට පමණයි. එවැනි අවශ්‍යතාවයක් තිබෙන රැකියා කරන අය ලංකාවේ ඉන්නේ ඉතා අඩුවෙන්. එයින් වෙනස්ව, ප්‍රස්තුත උපාධිධාරියා සේවය කරන ආයතනය වැනි ආයතනයක සේවය කරද්දී දිගින් දිගටම ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් ලියන්න සිදු වෙනවා. භාෂාවක් දිගින් දිගටම භාවිතා කරද්දී හිතන ආකාරයටත් යම් බලපෑමක් වෙනවා. "කෙනෙක්" සිංහලෙන් නිත්‍ය බහු වචනයක් වුවත්, ඉංග්‍රීසියෙන් "someone” ඒක වචනයක්.

මේ බලපෑම පෞද්ගලිකව මටත් තිබෙනවා. "කෙනෙක්" යන්න ඇසෙද්දී මට තනි පුද්ගලයෙක් මිසක් පිරිසක් මනසේ චිත්‍රනය වන්නේ නැහැ. ඒ නිසා, කෙනෙක් සමඟ ගැලපෙන සේ සිතෙන්නේ ඒක වචන ආඛ්‍යාතයක්. "කෙනෙක්" යන්න ඇසෙද්දී මෙය කියවන කී දෙනෙකුට පිරිසක් සිහියට එනවාද?

අයෙක්, කෙනෙක්, සමහරෙක්, කවරෙක්, ඇතැමෙක් ආදී සිංහල භාෂාවේ නිත්‍ය බහුවචන සමඟ කියැවෙන තවත් වචනයක් වන්නේ "සියල්ලෝ" යන්නයි. මේ වචනය ඇසෙන විටනම් මට අනිවාර්යයෙන්ම මතක් වෙන්නේ පිරිසක්. ඒ නිසා, "සියල්ලෝ සතුටින් විසිර ගියහ" කියන එකේ කිසිම අවුලක් දැනෙන්නේ නැහැ. මේ වචනයට ගැලපෙන ඉංග්‍රීසි වචන ලෙස “everyone” හෝ  “everybody” සැලකිය හැකියි. “everyone” යන්න මතක් වෙද්දී කවදාවත් මගේ සිහියට තනි පුද්ගලයෙක් එන්නේ නැහැ. මේ වචනයෙන් මගේ මනසේ චිත්‍රනය වන්නේ පිරිසක්. ඒ අනුව,  “everyone” හෝ  “everybody” යන උක්තයකට වඩා ගැලපෙන්නේ බහුවචන ආඛ්‍යාතයක් වුවත් ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ ව්‍යාකරණය අනුව මෙහිදී යෙදිය යුත්තේ ඒක වචන ආඛ්‍යාතයක්.

ඉංග්‍රීසි භාෂාවේදී “everyone” ඒක වචනයක් සේ සැලකෙන්නේ ඇයි? මෙම වචනයේ නිරුක්තිය තුළ “someone”, "somebody", “everybody”, "no one", "nobody" ආදී මෙම කුලකයේ අනෙකුත් වචන වල මෙන්ම "one" යන්න හෝ "body" යන්න දැකිය හැකියි. මෙහිදී අප අදහස් කරන්නේ එක් අයෙක් හෝ එක් ශරීරයක්. “everyone” හෝ “everybody” යන යෙදුම් වලින් අදහස් වන්නේ පිරිසක් අතර සිටින එක් එක් තනි පුද්ගලයා- every one නැත්නම් every body. “someone” හෝ "somebody" කියද්දී එම පිරිස අතර සිටින ඕනෑම තනි පුද්ගලයෙක්. ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ යෙදුම තුළ පිරිසක් පෙනෙන්නට හිටියත් ඔබ එම පිරිස දකින්නේ එකිනෙකාගෙන් වෙනස් ඒකීය පුද්ගලයින් විදිහටයි.

සිංහලෙන් අයෙක්, කෙනෙක්, සමහරෙක්, කවරෙක්, ඇතැමෙක් ආදී ලෙස ගනිද්දී සිදුවන්නේත් මෙවැනිම දෙයක් වුවත් එය සිදු වන්නේ වෙනස්, ප්‍රතිවිරුද්ධ ආකාරයකටයි. "අයෙක්" කියද්දී අවධානය යොමු වන්නේ තනි පුද්ගලයෙකු දෙස නෙමෙයි. එම පුද්ගලයාගෙන් නියෝජනය වන කණ්ඩායම දෙසයි. අයෙක්, කෙනෙක්, සමහරෙක්, කවරෙක්, ඇතැමෙක් ආදී මොන විදිහකින් බැලුවත් සියල්ලෝ කියද්දී වගේම ඔබ දකින්නේ පිරිසක්. ඔබට තනි පුද්ග්ගලයෙක් පෙනෙන්න හිටියත් ඔබ දකින්නේ එම පුද්ගලයා නෙමෙයි. එම පුද්ගලයාගෙන් නියෝජනය වන කණ්ඩායමක්. සිංහල සමාජයේදී ඉතා පහසුවෙන් තනි පුද්ගලයෙක් "බයියෙක්" "ටොයියෙක්" "දේශප්‍රේමියෙක්" "දේශද්‍රෝහියෙක්" වෙන්නේ මේ දැක්ම නිසා වෙන්න පුළුවන්. 

භාෂාවක් හැදෙන්නේ කිසියම් සංස්කෘතියක් තුළයි. සංස්කෘතිය වෙනස් වෙද්දී භාෂාවත් වෙනස් වෙනවා. ඒ වගේම එහි අනෙක් පැත්තත් වෙනවා. මිනිස්සු හිතන පතන විදිහ කතා කරන භාෂාව අනුව වෙනස් වෙනවා. භාෂාව වෙනස් වෙද්දී මිනිස්සු හිතන පතන විදිහ වෙනස් වෙනවා. සංස්කෘතිය වෙනස් වෙනවා. මෙහි තියෙන්නේ චක්‍රීය සම්බන්ධයක්.

අද මෙය කියවන මවුබස සිංහල වූ කී දෙනෙකුට අයෙක්, කෙනෙක්, සමහරෙක්, කවරෙක්, ඇතැමෙක් වැනි වචනයක් ඇහෙද්දී තනි පුද්ගලයෙක් මතක් වෙනවද? කී දෙනෙකුට තනි පුද්ගලයෙකුගෙන් නියෝජනය වන කණ්ඩායමක් මතක් වෙනවද?

(Image: http://disssinhala.blogspot.com/)

Sunday, February 7, 2021

දෙවියෝ මොන වගේද?


මම කවදාවත් කොරෝනා වෛරස් එකක් දැකලා නැහැ. ඒ නිසා, මට කොරෝනා වෛරස් එකක් චිත්ත රූපයක් විදිහට හිතේ මවා ගන්න අමාරුයි. ඒ වුනත්, විවිධ මාධ්‍ය වල දැකිය හැකි ආකාරයේ කොරෝනා වෛරස් එකක රූපයක් හෝ කෘතීම ලෙස වර්ණ ගැන්වූ ඡායාරූපයක් චිත්ත රූපයක් විදිහට හිතේ මවාගන්න එකනම් අමාරු වැඩක් නෙමෙයි. 

මම තවමත් හදිසියේ හෝ ගෙයින් එළියට යනවානම් යන්නේ මුව වැසුම් දමාගෙන. ගෙදර ඇවිත් මුව වැසුම ඉවත් කරන්නේ ගොඩක් පරිස්සමින්. අත් වල හා වෙනත් තැන් වල රැඳී තිබිය හැකි කොරෝනා වෛරස් විනාශ කරන්න මම විෂබීජ නාශක භාවිතා කරනවා. සබන් ගා අත් සෝදනවා. මේ එකක්වත් කරන්නේ කොරෝනා වෛරස් පෙනිලා නෙමෙයි. කොරෝනා වෛරස් වල චිත්තරූප හිතේ මවාගෙනත් නෙමෙයි. එහෙත්, කොරෝනා වෛරස් තිබිය හැකි බව හිතා ගෙන. විය හැකියාවක් ලෙස ඒ වගේ දෙයක් ගැන හිතන්න අමාරු නැහැ.

කොරෝනා වෛරස් එකක් කවදාවත් දැකලා නැති වීම මට ප්‍රශ්නයක් නෙමෙයි. කොරෝනා වෛරස් ඇස් දෙකෙන් දකින්න අවශ්‍යනම් ඉලෙක්ට්‍රොනික අන්වීක්ෂයක් උපකාරයෙන් එය කළ හැකි බවට මට විශ්වාසයක් තිබෙනවා. ඒ සඳහා පුහුණුවක් අවශ්‍යනම් ඒ පුහුණුව ලබා ගැනීම අසීරු නොවනු ඇති බවටද මට විශ්වාසයක් තිබෙනවා. කොරෝනා වෛරස් ගැන මම දන්නේ වෙනත් අය කියා හෝ ලියා ඇති දේවල් පමණක් වුනත් ඒ දේවල් ගැන මට විශාල සැකයක් නැහැ. යම් කරුණු පිළිබඳව සැක තිබුණත් සමස්තයක් ලෙස විශාල විශ්වාසයක් තිබෙනවා.

මිනිස් ඇස් වලට නොපෙනෙන දෙවියෝ, භූතයෝ, යක්ෂයෝ, පෙරේතයෝ වගේ සංකල්පික ජීවීන් මම කවදාවත් දැකලා නැහැ. වෙනත් අයුරකින් එවැන්නන් සිටින බවක් දැනිලත් නැහැ. එහෙම සංකල්පික ජීවීන් පිළිබද විවිධ කතානම් කුඩා කාලයේ ඉඳලම අහල තියෙනවා. හැබැයි මේ කතා මට කියලා තිබෙන වැඩි දෙනෙක් ඒ කතා වෙනත් අයගෙන් අහපු අයයි. ඊට වඩා වැඩි දුරකට ගිය අය වරින් වර හමු වී තිබුණත් එවැන්නන් කියන දේ ඇත්ත බවට කවදාවත් විශ්වාසයක් ඇති වී නැහැ. සහතික කර කියන්න බැරි වුනත්. බොරු බව හිතන්න උදවු වෙන කරුණුනම් එවැනි හැම විටකම වගේ හමු වී තිබෙනවා. 

දෙවියෝ, භූතයෝ, යක්ෂයෝ, පෙරේතයෝ වගේ සංකල්ප වල තිබෙන සංකල්පික ලක්ෂණ අනුවම මම මහන්සි වුනා කියා දෙවියෝ, භූතයෝ, යක්ෂයෝ, පෙරේතයෝ දැක ගන්න හෝ වෙනත් අයුරකින් හඳුනාගෙන සම්බන්ධ වෙන්න පුළුවන් පැහැදිලි ක්‍රමයක් නැහැ. ඒ නිසා කිසියම් අහම්බයක් වුනොත් මිසක් අනාගතයේදී වුවත් වියුක්ත අදහසක් ලෙස මිසක් ප්‍රත්‍යක්ෂයෙන් මට දෙවියෝ, භූතයෝ, යක්ෂයෝ, පෙරේතයෝ හඳුනා ගන්න පුළුවන් වෙයි කියා හිතීමේ හැකියාවක් නැහැ. මේ කියන ආකාරයේ දෙවියෝ, භූතයෝ, යක්ෂයෝ, පෙරේතයෝ මිනිස්සු හදාගත් වියුක්ත සංකල්ප ලෙස මිස ඊට වඩා අමුතු දේවල් ලෙස මට හිතාගන්න අමාරුයි. ඒ නිසා, මේ කියන ජීවීන් ඇත්තටම ඉන්නවාද නැද්ද කියන එකේ මට කිසිම වෙනසක් නැහැ.

මා හැදී වැදුණු බෞද්ධ ආගමික පසුබිම නිසා ඔය ආකාරයේ ජීවීන් ගැන මට කුඩා කළ සිට අහන්න ලැබී තිබෙන කතා ගොඩක් ත්‍රිපිටකයේ විවිධ සූත්‍ර දේශනා වල තිබෙන කතා වලට බොහෝ දුරට සමානයි. මේ සූත්‍ර දේශනා වල විවිධ දෙවිවරු, දේවතාවියෝ, යක්ෂයෝ, ප්‍රේතයෝ, කුම්භාණ්ඩයෝ ඉන්නවා, එම තොරතුරු ඇසුරෙන් මට දෙවි කෙනෙක් කියන සංකල්පය හිතෙන් මවාගන්න පුළුවන්. හැබැයි චිත්ත රූපයක් විදිහට නෙමෙයි. අවශ්‍යනම් දෙවි කෙනෙකුගේ පිළිමයක් හෝ චිත්‍රයක් හිතෙන් මවාගන්න පුළුවන්.

සූත්‍ර දේශනා වල හමු වන දෙවිවරු මොන වගේ පිරිසක්ද?

මේ ප්‍රශ්නයට ගොඩක් විස්තරාත්මක පිළිතුරක් ලියන්න පුළුවන්. දෙවියෝ, භූතයෝ, යක්ෂයෝ, පෙරේතයෝ වගේ සංකල්පික ජීවීන් ගැන ත්‍රිපිටකයේ හා අටුවා වල සෑහෙන විස්තර ප්‍රමාණයක් තිබෙනවා. මේවා ගැන එකිනෙක අරගෙන කතා කරන එක ලොකු කාලයක් ගත වන වැඩක්. කොහොම වුනත්, තොරතුරු විදිහට ගත්තොත් බොහෝ තැන් වල තිබෙන්නේ එකම වගේ තොරතුරු. 

රාත්‍රී කාලයේ අවට ආලෝකමත් කරගෙන එන දෙවි කෙනෙක් බුදු හාමුදුරුවන්ගෙන් ප්‍රශ්නයක් අහලා යන එක වගේ විස්තර විවිධ තැන් වල තිබුනත් ඒ එන දෙවියා හෝ දෙවියා පැමිණි තැන ගැන වැඩි විස්තරයක් නැහැ. දැන් මාධ්‍ය වල අපරාධයක් වාර්තා කරන කොට අපරාධකරුගේ බිරිඳගේ අනියම් පෙම්වතාගේ මවගේ ජාතිය වගේ දේවල් විස්තර කරන වෙලාවල් තිබුණත් විය යුතු පරිදිම සූත්‍ර දේශනා වල දෙවියන් අහපු ප්‍රශ්නය හා ප්‍රශ්නයට ලබා දුන් පිළිතුරු ගැන මිසක් දෙවියන්ගේ ජාතකේ ගැන විස්තර කරලා නැහැ. ඒ වගේ වැඩි විස්තරයක් තියෙන්නේ ප්‍රස්තුතයට අදාළ වන තැන් වල පමණයි. කියන්න හදන මූලික කරුණ ගැන හදාරනවා වෙනුවට ත්‍රිපිටකය හරහා දෙවියන් ගැන තොරතුරු හොයන්න මහන්සි වෙන කෙනෙකුට ප්‍රයෝජනවත් වන්නේ මේ වගේ තැන් වල තිබෙන තොරතුරු.

ත්‍රිපිටකය හරහා දෙවියන් ගැන තොරතුරු හොයන කෙනෙකුට විමානවත්ථුපාලියේ එන සෙරිස්සක විමාන කථාව හොඳ මූලාශ්‍රයක්. මෙහි විස්තර වෙන්නේ මිනිස් කණ්ඩායමකට දෙවිවරුන් පිරිසක් හමු වන අවස්ථාවක්. මේ හමුවීම හා අදාළව හොඳ විස්තරයක් සෙරිස්සක විමාන කථාවේ තිබෙනවා. ඒ කතාව ඇසුරෙන් අපට දෙවිවරු කියන්නේ මොන වගේ පිරිසක්ද කියා තේරුම් ගන්න පුළුවන්. මේ විමසීම කරද්දී දෙවියන් කියා පිරිසක් ඇත්තමට ඉන්නවද නැද්ද කියන එක ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ නැහැ. විමසීම හරහා එවැනි පිරිසක් සිටින බව හෝ නොසිටින බව තහවුරු වෙන්නේ නැහැ. නමුත්, ඇත්තටම සිටින හෝ නොසිටින දෙවිවරු ගැන ථෙරවාද බෞද්ධ දැනුම මොන වගේ එකක්ද කියා අපට මේ හරහා විමසා අවබෝධ කර ගත හැකියි.

දැන් මේ කතාව අනුව අංග හා මගධ දේශ වල වැසියන් වූ පිරිසක් ගැල් සාත්තුවකින් පාඨලීපුත්‍ර නගරයේ සිට සින්ධු හා සෞවීර රාජධානි බලා වෙළඳාම පිණිස ගමන් අරඹනවා. සැතපුම් එක් දහස් පන්සීයක පමණ දුරක්. මෝටර් රථයකින් එක දිගට ගමන් කළොත් අද වුවත් මේ ගමනට පැය තිස් තුනක් පමණ යනවා. ගැල් සාත්තුවේ මැදි වියේ අය වගේම දරුවන් හා මහල්ලනුත් ඉන්නවා. එය ඒ දවස් වල සාමාන්‍ය තත්ත්වය වෙන්න ඇති. බෞද්ධ භික්ෂූන් පවා ගැල් සාත්තු එක්ක ගමන් කළ අවස්ථා තිබෙනවානේ. දැන් කෝච්චියක ගමනක් යනවා වගේ.


ගැල් සාත්තුව බඩු පිරවූ ගැල් දහසක එකක්. විශාල පිරිසක් මේ වගේ දිගු ගමනක් යද්දී සහායක සේවා සපයන අයත් ගෙනියන්න වෙනවනේ. සම්භව නම් වූ කරණවෑමියාද මේ අයුරින් මේ ගැල් සාත්තුවේ යන්නන්ගේ කොණ්ඩා රැවුළු කපමින් ගැල් සාත්තුව සමඟ ගමන් කරනවා. 

ගැල් සාත්තුව කාන්තාර ප්‍රදේශයකට ලඟා වෙනවා. විස්තරයේ හැටියට මේ කියන්නේ සින්ධු සෞවීර දේශ වලට කිට්ටු වෙද්දී හමු වන දැන් තාර් කාන්තාර ප්‍රදේශය ලෙස හඳුන්වන පැත්ත කියා හිතන්න පුළුවන්. මේ ප්‍රදේශයේ උෂ්ණය ඉතා අධික නිසා ගැල් සාත්තුව දිවා කාලයේ එක තැනක නැවතී විවේක ගනිමින් රාත්‍රී කාලය තුළ ගමනේ යෙදෙනවා. මෙසේ ගමන් කරද්දී මග වැරදී අතරමං වෙනවා. දේව විමානයක් හමු වෙන්නේ ඔය විදිහට අතරමං වෙලා සිටින අවස්ථාවක.

මේ දේව විමානය තිබෙන්නේ මහරි කැලෑවක් මැද. ඇතැම් තැන් වල සඳහන්ව තිබෙන විදිහට මහරි කියන්නේ මාර වර්ගයේ ගසක්. කකුසඳ බුදුන් බුදු වී තිබෙන්නේත් මහරි ගසකට පිට දීලා. මාරද කියා මම හරියටම දන්නේ නැති නිසා අපි මහරි කියලම කියමු. පාලි භාෂාවෙන් සේරිස්සක කියන්නේ මහරි කියන අර්ථයෙන්. මහරි ගස් මැද පිහිටි මේ දෙවු විමන හඳුන්වා තිබෙන්නේ සේරිස්සක විමානය ලෙසින්. එහි වසන දේව පුත්‍රයා සේරිස්සක දේව පුත්‍රයා ලෙස හැඳින්වෙනවා. මේ සේරිස්සක දේව පුත්‍රයාගේ අතීත කතා හා සේරිස්සක දේව විමානයේ අතීත කතා ගොඩක් තියෙනවා. ඒවායේ වැඩි විස්තර අපි පැත්තකින් තියමු. 

සේරිස්සක විමානයට සේරිස්සක දේව පුත්‍රයා ඇවිත් වැඩි කලක් නැහැ. මිනිස් වර්ෂ වලින් සීයක් පමණ. මේ දේව පුත්‍රයා බුද්ධ කාලයේ ප්‍රාදේශීය රජෙක් ලෙස ජීවත්ව සිට ඇති අයෙක්. සේරිස්සක විමානයේ කලින් සිටි දේව පුත්‍රයා චුත වෙලා මිනිස් ලොවට ගියාට පස්සේ තමයි මේ දෙවුවිමන ඔහුට හිමි වී තියෙන්නේ. මුලින්ම ඇවිත් තිබෙන්නේ හිස් විමානයකට. පස්සේ තවත් පිරිස් එහි ඇවිත් තිබෙනවා. තවත් පිරිස් කිවුවට මිනිස් ලෝකයේ රජෙක්ව සිටිද්දී හිටපු පිරිවර. දැන් ඒ අය මේ දේව පුත්‍රයාගේ පිරිවර ලෙස ඉන්නවා.

සේරිස්සක දේව පුත්‍රයා නිකම් ඉන්න දේවතාවෙක් නෙමෙයි. ඔහු වෙසමුණි දෙවියන් වෙනුවෙන් දේවකාරියක් කරනවා. ඒ මේ කාන්තර ප්‍රදේශයේ යද්දී ජලය නැති කමෙන් හා උෂ්ණයෙන් පීඩාවට පත් වන අයට පිහිට වන එක සහ මේ ප්‍රදේශයේ සැරිසරන අමනුෂ්‍යයින්ගෙන් ආරක්ෂාව සැපයීම. විමානයේ ඉන්න අනෙක් පරිවාර දෙවිවරුන්ට ඉතිං කොහොමටත් එක එක වැඩ තියෙනවනේ. 

වෙසමුණිගේ අණ පරිදි පීඩාවට පත් වන අයට උදවු කරනවා කිවුවට සේරිස්සක දේව පුත්‍රයා කාන්තාරයේ ගමන් කරද්දී අමාරුවේ වැටෙන හැමෝටම උදවු කරන්නේ නැහැ. මේ ගැල් කණ්ඩායමට උදවු කරන්නේ ඒ සමඟ ගමන් කළ, තෙරුවන් සරණ ගිය උපාසකයෙකු වූ, සම්භව නම් වූ කරණවෑමියා නිසා. ඔහු නොහිටින්න මේ දෙව්-මිනිස් හමුව සිදු වන්නේ නැහැ. 

වෙසමුණි දෙවි කියන්නේ හතර වරම් දෙවි වරුන්ගෙන් එක් අයෙක්. පහළම දේව ලෝකය වන චතුර් මහා රාජිකය පාලනය කරන්නේ මේ හතර වරම් දෙවිවරු. සේරිස්සක දේව පුත්‍රයා වගේ පොළොව ආශ්‍රිතව ඉන්න භූමාටු දෙවිවරු චතුර් මහා රාජිකයේ ඉපදුනු අය. දැන් ඔය තාර් කාන්තාර ප්‍රදේශයේ මහරි ගස් ගොඩක් මැද්දේ තමයි චතුර් මහා රාජිකයේ කොටසක් වන සේරිස්සක විමානය තියෙන්නේ.

දිව්‍ය පුත්‍රයා රස්සාව කරමින් වුවත් දෙවු සැප වළඳමින් ඔය මහරි කැලෑවට වෙලා හිටියට ගැල් කණ්ඩායම රස්සාව කරමින් ලෝකේ හතර වටේ කරක් ගහනවනේ. ඉතිං සේරිස්සක දේව පුත්‍රයා මේ ගැල්කරුවන්ගෙන් රටේ ලෝකේ විස්තර අහනවා.

"දැන් ඕගොල්ලෝ සල්ලි හොයන්න මූදෙන් එතෙර, එතකොට මේ වගේ කාන්තාර ප්‍රදේශ වල, කණු සිටුවා වේවැල් බැඳ හදා ඇති පාලම් උඩින්, පර්වත සහිත මාර්ග වල, ගංගා වල වගේ හැම තැනකම යනවනේ. ඉතිං ඔය එක එක රට රාජ්ජ වල යද්දී දැකල තියෙන විශේෂ දේවල් මොනවද?"

දේව පුත්‍රයා ඔය ප්‍රශ්නය ඇහුවේ බොරුවට නෙමෙයිනම් ඒ කියන්නේ මේ දේව පුත්‍රයා තමන්ගේ වාස භවනයෙන් පිට රටේ ලෝකේ සිද්ධ වන දේවල් දැන ගන්නේ මිනිස්සු ඒ දේවල් දැන ගන්න විදිහටමයි.

"අපි ඔය ගිය කිසිම තැනක ඔබ මේ විඳින සැප සම්පත් තරම් සැප සම්පත් විඳින කෙනෙක්නම් දැකල නැහැ!"

ගැල් කාරයෝ ඔහොම කියන්නේ ඇත්තටමද නැත්නම් දේව පුත්‍රයාව මුරුංගා ඇත්තේ තියන්නද කියලා අපි දන්නේ නැහැ.

දැන් මේ කියන සැප සම්පත් මොනවාද? ඒවා වැඩි හරියක්ම දේව විමානය හා සම්බන්ධ දේවල්.

පලිඟු, කණක වෛරෝඩි, දියමන්ති, රතු මැණික් ආදියෙන් හැදූ රැස් විහිදෙන රියන් සියයක් පමණ උස කුළුණු මත මේ ප්‍රාසාදය හදා තිබෙනවා. සුදු නෙළුම්, රතු නෙලුම් ආදී බොහෝ මල් වලින් ගැවසුණු නිර්මල සිහිල් ජලයෙන් පිරුණාවූ පොකුණු ආකාශයෙහි (නිවසේ උඩු මහලේ?) ගලා බසිනවා. නිතර නොයෙක් ඵල පල්ලවයෙන් සැදුම්ලත් දිව්‍යවෘක්ෂ වලින් හාත්පස සුවඳ හමනවා. සත්රුවනින් නිමියාවූ දහසක් පමණ බිත්ති කණු තරප්පු ආදියෙන් හෙබියාවූ ස්වර්ණමය වේදිකාවෙන් යුක්තවූ මත්තෙහි රන්පටින් වසනලද්දාවූ දඹ රනින් මනා කොට ඔප නගනලද මේ විමානය දවසක් තිස්සේ බැළුවත් හිතේ හැටියට බලා නිම කරන්න බැහැ.

මේ රන්මාලිගාව ඇතුළෙහි කඩා කෑයුතු බුදිය යුතු නොයෙක් දිව්‍ය භෝජන සාදා තිබෙනවා. දක්ෂ වූ ගාන්ධර්වයන් විසින් වයන මිහිඟුබෙර පනාබෙර ආදී පංච තූර්ය නාද හැම විටම ඇසෙනවා. නොයෙක් දිව්‍යපුත්‍රයන් විසින් ස්තුති ගී කියමින් නමස්කාර කරනවා.

වෙසමුණි රජු ඔහුගේ නොයෙක් මලින් සැදුනාවූ නලිනී නම් පොකුණෙහි ක්‍රීඩා කරන අයුරින්ම සේරිස්සක දේව පුත්‍රයාටත් නොයෙක් දෙවඟනන් පිරිවරා මේ දෙව් විමනෙහි ක්‍රීඩා කරමින් හිතා ගත නොහැකි තරම් සතුටු වෙමින් දෙව් සැප විඳින්න පුළුවන්.

හිතා ගන්න බැරි තරම් කිවුවත් මේ දෙවු සැප අතර මිනිස්සුන්ට හිතා ගන්න බැරි දෙවු සැප නැහැ. බොහොමයක් දෙවු සැප මිනිස්සුන්ට පහසුවෙන් හිතා ගන්න පුළුවන්, එහෙත් බොහෝ මිනිසුන්ට ළඟා කර ගන්න අසීරු සැප. 

හිතේ හැටියට කෑම බීම. සංගීතය. සේවකයෝ. කාන්තාවෝ. රන් රිදී මැණික් වගේ නෛසර්ගික ප්‍රයෝජනයක් ලොකුවට නැති දුර්ලභ නිසාම වටිනාකමක් ලැබී තිබෙන දේවල්. ලොකු ගෙයක්. වැඩි මහන්සියක් නැතුව කළ හැකි රස්සාවක්. බුදුන්ගේ කාලයේ ජීවත් වූ මිනිහෙකුට හිතා ගන්න පුළුවන් වූ ලොකුම සැප. තමන්ට අවශ්‍ය පමණ සමාජයෙන් අරගෙන තමන්ට හැකි පමණ සමාජයට දීලා සතුටෙන් කාලය ගෙවන එකයි කරන්න තියෙන්නේ. 

අනෙක් ගොඩක් කතාත් ආකෘතිය අනුව මේ කතාවට වඩා ගොඩක් වෙනස් නැහැ, දෙව්ලොව ඉපදෙන ගොඩක් අය ඉපදෙන්නේ විමානයක් ආශ්‍රිතව. විමානයක් කියන්නේ ලොකු ගෙයක්. මාලිගාවක්. අලුත්ම එකක් හෝ කලින් වෙනත් දෙවියෙක් ඉඳලා හිස් වූ එකක්. රන් රිදී මුතු මැණික් හිතේ හැටියට. වෙනත් බොහෝ දේවලුත් හිතන කොටම පහළ වෙනවා. හැබැයි පංති රහිත සමාජයක්නම් නැහැ. පරිවාර දෙවියෝ ප්‍රධාන දෙවියාව සතුටු කරන්න ඕනෑ. කාන්තාවෝනම් ඉපදෙන්නේම දෙවි කෙනෙකුගේ දෙවඟනක් විදිහට. 

දෙව්ලොව ඉපදෙන කාටත් ලැබෙන එක දෙයක් තිබෙනවා. ඒ ආලෝකය විහිදෙන, දිලිසෙන සමක්. ඒකෙත් අඩුවැඩිකම් තිබෙනවා. හැබැයි පොදුවේ හැම දෙවි කෙනෙකුටම වගේ මේ ආලෝකමත් පැහැය තිබෙනවා. 

දෙවිවරු කියා පිරිසක් ඇත්තටම හිටියත් නැතත් වියුක්ත ලෙස දෙවිවරු ගැන හිතන්න පුළුවන් වීමෙන් මිනිස්සුන්ට සිදු වූ යහපතක් තිබෙනවා. මේ බොහෝ දෙවු සැප මිනිස් ලෝකයේදීම ලැබිය හැකි ආකාර මිනිස්සු හොයා ගෙන තිබෙනවා. තව දුරටත් හොයා ගනිමින් සිටිනවා. දෙවු සැප වැනි සැප ලබන මිනිස්සු ඉන්නේ සීමිත ප්‍රමාණයක් වුවත් ඒ ප්‍රමාණය ටිකෙන් ටික වැඩි වෙනවා. 

Sunday, September 27, 2020

ගංජා, හරක්මස් හා සංස්කෘතිය


ඇමරිකාවේ ජනාධිපතිවරණයට තවත් සති පහක් පමණයි තියෙන්නේ. කෝවිඩ් අර්බුදය නිසාත්, ඉන් පසුව ජෝජ් ෆ්ලොයිඩ්ගේ මරණය එක්ක මතු වූ තත්ත්වයන් එක්කත් ට්‍රම්ප්ගේ ජනප්‍රියත්වය යම් තරමකින් පහත වැටුණා කියලා මම හිතනවා. පසුගිය අවුරුද්දේ අන්තිම කාලය වගේ වෙද්දීත් ඇමරිකාවේ ජාතිකවාදී ප්‍රවණතාව සෑහෙන තරමට පීක් වෙලයි තිබුණේ. ජනවාරි මැදදී ඇමරිකාව චීනය එක්ක වෙළඳ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමෙන් සංකේතවත් වුනේ වසර ගණනක් ඇදුණු ඇමරිකා-චීන වෙළඳ යුද්ධය ඇමරිකාව විසින් ජයග්‍රහණය කිරීමක් කියා කියන්න බැරි කමක් නැහැ. 

ඔය දවස් වෙද්දී ඇමරිකාවේ කෝවිඩ් ප්‍රශ්නයක් තිබුණේ නැහැනේ. ගෙදර ඉඳන් වැඩ කරන්න පටන් ගත්තේ මාර්තු මැද ඉඳලා. සේවා ස්ථානයට යන්න මිනිත්තු හතළිස් පහක් විතර යනවා. ඔය යන එන අතරේ මම සාමාන්‍යයෙන් එෆ්එම් නාලිකාවකට සවන් දෙනවා. සමාජ දේශපාලනික කරුණු සාකච්ඡා කරන ප්‍රාදේශීය නාලිකාවක්. ටිකක් රිපබ්ලිකන් පැත්තට බරයි. වාහනයේ යද්දී හොඳින්ම ඇහෙන්නේ ඔය නාලිකාවයි.

ඔය එෆ්එම් චැනල් නඩත්තු වෙන්නේ වෙළඳ දැන්වීම් වලින්නේ. ගුවන් විදුලි හෝ රූපවාහිණී නාලිකාවක එහෙමත් නැත්නම් වෙබ් අඩවියක කොයි තරම් වෙළඳ දැන්වීම් දමනවාද කියන එකත් සංකීර්ණ ප්‍රශ්නයක්. වෙළඳ දැන්වීම් වැඩිපුර ලැබෙන්නේ අසන්නන්, නරඹන්නන් හෝ කියවන්නන් වැඩි වන තරමටයි. හැබැයි මේ අය ආකර්ෂණය වන්නේ වෙළඳ දැන්වීම් නිසා නෙමෙයි. වෙළඳ දැන්වීම් වැඩි වුනොත් ඇත්තටම වෙන්නේ අසන්නන්, නරඹන්නන් හෝ කියවන්නන් අඩු වෙන එකයි. එවිට අවසාන වශයෙන් වෙළඳ දැන්වීමුත් නැතිව යනවා. ජනප්‍රිය ගුවන් විදුලි හෝ රූපවාහිණී නාලිකා ලෙස හරි වෙබ් අඩවි ලෙස හරි  දිගටම පවතින්නේ ප්‍රසස්ථ වෙළඳ දැන්වීම් ප්‍රමාණය හරියට තෝරා ගත් අයයි.

මේ වගේ මාධ්‍යයක ප්‍රචාරය කරන වෙළඳ දැන්වීම් ප්‍රමාණය වගේම ඒ වෙළඳ දැන්වීම් මොනවාද කියන එකත් නිවැරදිව තීරණය කළ යුතුයි. රිපබ්ලිකන් පැත්තට බර නාලිකාවක් වැඩිපුර අහන්නේ ඒ දේශපාලන මතයේ ඉන්න අය. ඩිමොක්‍රටික් පැත්තට බර නාලිකාවක් වැඩිපුර අහන්නේ ඩිමොක්‍රටික් දේශපාලන මතයේ ඉන්න අය. අපි වගේ අහම්බෙන් ඔහේ අහුවුණු නාලිකාවක් අහන අයත් ඉන්නවා තමයි. 

ඔය කලින් කියපු නාලිකාවේ නිතර ඇහුනු එක වෙළඳ දැන්වීම් ශානරයක් වුනේ දේශීය නිෂ්පාදන ප්‍රවර්ධනය කරන ඒවා. මොකක් හෝ අදාළ භාණ්ඩය ගැන කියද්දී මේ වගේ කතාත් කියනවා.

"සම්පූර්ණයෙන්ම දේශීය අමුද්‍රව්‍ය වලින් හදා ඇත."

"අප අමුද්‍රව්‍ය ලබා ගන්නේ දේශීය සැපයුම්කරුවන්ගෙන් පමණයි."

පාරිභෝගිකයාට වැදගත් වන්නේ අදාළ භාණ්ඩයේ ගුණාත්මක භාවය හා මිල පමණක්නම් අමුද්‍රව්‍ය ආවේ කොහෙන්ද කියන එක වැදගත් නැහැනේ. එහෙමනම්, ඔය වගේ කතාවක් කිවුවා කියලා අමුතුවෙන් භාණ්ඩ විකිණෙන්න හේතුවක් නැහැ. නමුත්, මේ වගේ වෙළඳ දැන්වීම් ප්‍රචාරය වන එකෙන් පෙනෙන්නේ දේශීය අමුද්‍රව්‍ය වලින් පමණක් හදන භාණ්ඩයක ආනයනික අමුද්‍රව්‍ය යොදාගෙන හදන භාණ්ඩයක නැති අමතර වටිනාකමක් තිබෙනවා කියන එකයි.

සමහර විට මේ අමතර වටිනාකමට හේතුව තිබෙන්නේ අමුද්‍රව්‍ය වල ගුණාත්මක භාවය පිළිබඳ විශ්වාසයන්හි වෙන්න පුළුවන්. වාහන අමතර කොටස් මිල දී ගන්න කොට ජපන්ද තායිවාන්ද කියන එක අනුව ගුණාත්මක භාවය පිළිබඳ විශ්වාසය වෙනස් වෙනවා වගේ. හැබැයි එහෙම නොවෙන්නත් පුළුවන්.

ඇමරිකානුවන්ගේ ජාතිකවාදී හැඟීම වැඩිවන තරමට දේශීය අමුද්‍රව්‍ය පමණක් යොදාගෙන හදපු භාණ්ඩ සඳහා වන ඉල්ලුම වැඩි වෙන්න පුළුවන්. මෙහිදී ගුණාත්මක භාවය වැඩි වෙන්න අවශ්‍ය නැහැ. වෙනත් විදිහකින් කිවුවොත් දේශීය අමුද්‍රව්‍ය පමණක් යොදා ගැනීම කියන එකම භාණ්ඩයේ ගුණාත්මක භාවය බවට පත් වීමක්. 

ඇමරිකානුවන්ගේ ජාතිකවාදී හැඟීම වැඩි වන විට සමාන ගුණාත්මක භාවයක් තිබෙන ඇමරිකානු භාණ්ඩයක මිල ආනයනික භාණ්ඩයක මිලට වඩා වැඩි වෙන්න පුළුවන්. නමුත්, ඇමරිකානුවන්ගේ ජාත්‍යන්තරවාදී හැඟීම වැඩි වන විට මේ වෙනස නැති වෙලා සමාන ගුණාත්මක භාවය තිබෙන දේශීය හා ආනයනික භාණ්ඩ වල මිල සමාන වෙනවා. 

භාණ්ඩයක උපයෝගීතා අගය පමණක් සැලකුවොත් මේ වෙනසට හේතුව පැහැදිලි කරන්න බැහැ. මෙහිදී වෙන්නේ ජාතිකවාදී ඇමරිකානුවන්ට තමන්ගේ එම ජාතිකවාදී හැඟීම නඩත්තු කිරීම සඳහා මිලක් ගෙවන්න සිදු වීමයි. එහෙමත් නැත්නම් ඔවුන්ගේ මතවාදය නඩත්තු කිරීමේ මිල වෙළඳපොළ තුළ නිශ්චය වීමයි.

මේක මහා අමුතු දෙයක් නෙමෙයි. සන්නාම වෙනුවෙන් ගෙවන මිලත් බොහෝ විට මේ වගේම මිලක්. ස්පොන්ජ් බොබ් වගේ කාටුන් චරිතයක් මුද්‍රණය කළ ළමා ඇඳුමක මිල වෙනත් එවැනිම ඇඳුමක මිලට වඩා වැඩියි. ඒ වගේම, මේ මිල මේ ආකාරයට තීරණය වෙන්න මුදල් ගනුදෙනු සම්බන්ධ විය යුතුම නැහැ. ඇතැම් දේශපාලන මතවාද විශ්වාස කරන අය එම මතවාද වෙනුවෙන් පෙනී සිටින දේශපාලන පක්ෂ වෙනුවෙන් ස්වේච්ඡාවෙන් වැඩ කරනවා කියන්නේත් තමන්ගේ දේශපාලන මතවාදය නඩත්තු කිරීම වෙනුවෙන් එහි මිල ගෙවන එකයි.

ධනවාදය තුළ ලාබ ලබන්න පුළුවන් වෙන්නේ වටිනාකම් නිර්මාණය කළ හැකි අයටයි. වටිනාකම තීරණය කරන්නේ පාරිභෝගිකයින් විසින්. පාරිභෝගිකයින් විසින් වටිනාකම් තීරණය කරන්නේ නිරපේක්ෂ අවකාශයක නෙමෙයි. ඔවුන්ගේ දේශපාලන, ආගමික, සංස්කෘතික පසුබිම එයට බලපානවා. ඒ අනුව, පුද්ගලයෙකුට තමන්ගේ දේශපාලන මතවාද, ආගමික විශ්වාස, සංස්කෘතිය ආදිය නඩත්තු කිරීම සඳහා මිලක් ගෙවන්න වෙනවා. 

සමාජවාදී රටක මේ විදිහට පුද්ගලයෙකුට තමන්ගේ දේශපාලන මතවාද, ආගමික විශ්වාස, සංස්කෘතිය ආදිය නඩත්තු කිරීම සඳහා අවස්ථාවක් හිමි වෙන්නේ නැහැ. එහෙමත් නැත්නම් ඒ සඳහා ගෙවිය යුතු මිල ඉතාම විශාලයි. ඒ නිසා, දෙන පැකේජ් එක කැමැත්තෙන් හෝ අකැමැත්තෙන් භාර ගන්න වෙනවා. ධනවාදී සමාජයක ඒ අවස්ථාව ලැබෙනවා. හැබැයි නොමිලේ නෙමෙයි!

කිසියම් පුද්ගලයෙකු දේශපාලන මතවාදයක, ආගමික විශ්වාසයක හෝ සංස්කෘතියක දැඩිව එල්බගත් තරමට ඒ වෙනුවෙන් දැරිය යුතු පිරිවැයද ඉහළ යනවා. අනෙක් අතට, එවැනි සීමාවන් නැති වූ තරමට පුද්ගලයෙකු සතු වෙනත් අයව සතුටු කර තමන්ගේ ලාබ වැඩි කරගැනීමේ අවස්ථා ඉහළ යනවා.

පහුගිය දවස් වල ලංකාවේ සාකච්ඡා වුනු කරුණු දෙකක් වුනේ ගංජා නිපදවා අපනයනය කිරීම හා හරක් මස් නිපදවීම නවත්වා ආනයනය කිරීමයි. මම කතා කරන්න යන්නේ මේ අදහස් දෙක ගැන මිසක් අදාළ දේශපාලන තීරණ ගැන නෙමෙයි.

ගංජා යෝජනාව අනුව ලංකාවේ ගංජා වවා ගංජා භාවිතය නීතිගත රටවලට අපනයනය කරනවා. එහෙත්, රට ඇතුළේ ගංජා භාවිතය නීතිගත කිරීමක් වෙන්නේ නැහැ. මේ යෝජනාව පසුපස තිබෙන සංකල්පය අනුව ගංජා භාවිතය නරක දෙයක්. එයට හේතුව සෞඛ්‍යමය, ආගමික හෝ සංස්කෘතික කරුණක් වෙන්න පුළුවන්. රට ඇතුළේ ගංජා නීතිගත නොකරන්නේ මොන හේතුවක් හෝ නිසා එය රටට අහිතකර නිසයි. හැබැයි ඒ අහිතකර දෙය වෙන රටක මිනිස්සු භාවිතා කළාට කමක් නැහැ. මොකද අපි යැව්වේ නැතත් ඒ මිනිස්සු ගංජා උරනවා. අපි කරන්නේ පැත්තක ඉඳලා ලාබයක් ගන්න එකයි.

හරක් මස් යෝජනාව අනුව ලංකාවේ හරක් මැරීම තහනම් කරනවා. එයට හේතුව ආගමික හෝ සංස්කෘතික කරුණක් වෙන්න පුළුවන්. නමුත්, වෙන රටක මිනිස්සු අපි වෙනුවෙන් හරක් මැරුවට ප්‍රශ්නයක් නැහැ. අපි වෙනුවෙන් හරක් මරන ඒ මිනිස්සුන්ට ඒ වෙනුවෙන් අමතර මිලක් ගෙවන්න අපි සූදානම්.

මේ කරුණු වල විසංවාදයක් තිබෙන බව ඇතැම් අය කියනවා. බොහෝ විට එහෙම කියන්නේ ජාතිකවාදය කියන එකේ මූලික ගුණාංග ගැන නොසලකමිනුයි. 

සමාජවාදය හෝ ධනවාදය වගේ අදහසක් ගත්තොත් එහි තිබෙන්නේ නිශ්චිත අදහසක්. එයින් අදහස් වන්නේ මේ මතවාදයක් දරන සියළු දෙනාම එකඟ වෙනවා කියන එක නෙමෙයි. උදාහරණයක් විදිහට විවිධ සමාජවාද තිබෙනවා. නමුත්, කවුරු හෝ සමාජවාදියෙක් ගත්තොත් ඔහුට හෝ ඇයට සාපේක්ෂව නිවැරදි එක් නිශ්චිත සමාජවාදයක් තිබෙනවා. ඒ අතින් සමාජවාදය වගේම ධනවාදයත් ආගමිකයි. නමුත්, ජාතිකවාද මිසක් ජාතිකවාදයක් කියා නිශ්චිත එකක් නැහැ. එය ජාතිකවාදීන් අතර තිබෙන ප්‍රශ්නයක් නෙමෙයි. ජාතිකවාදය කියන සංකල්පය ඇතුළේම තිබෙන වෙනසක්. 

ඇමරිකානු ජාතිකවාදය බොහෝ දුරට ආර්ථික ජාතිකවාදයක්. එහෙත්, ලංකාවේ ජනප්‍රියව තිබෙන්නේ සංස්කෘතික ජාතිකවාදයක්. මා මේ කතා කරන්නේ ප්‍රධාන සංරචකය ගැනයි. පුළුල් ලෙස බැලුවොත් ඔය දෙකේම අඩු වැඩි වශයෙන් සංරචක දෙකම තිබෙනවා.

ලංකාවේ ජනප්‍රියව තිබෙන සංස්කෘතික ජාතිකවාදයේ මූලික ලක්ෂණයක් වන්නේ ලෝකයේ විවිධ රටවල විවිධ සංස්කෘතීන් ඇති බව පිළිගැනීම. ඒ නිසා, කවර හෝ හේතුවක් නිසා ලාංකිකයෙක් ගංජා ඉරීම සුදුසු නැති වූ පමණින් වෙනත් රටක පුද්ගලයෙක් ගංජා ඉරීම වැරැද්දක් වෙන්නේ නැහැ. වෙනත් රටක පුද්ගලයෙක් ගංජා ඉරීම වැරැද්දක් නොවන බව ඒ රටේ මිනිස්සු විසින් තීරණය කර තිබෙනවානම් ඒ රටට ගංජා අපනයනය කර ආදායමක් හොයා ගන්න එකේත් වැරැද්දක් නැහැ. 

මේ යෝජනාව ප්‍රායෝගික තත්ත්වයන් යටතේ තේරුමක් තිබෙන යෝජනාවක් නොවූවත් සංකල්පීය වැරැද්දක් තිබෙන යෝජනාවක් නෙමෙයි.

හැබැයි හරක් මස් යෝජනාවේනම් සංකල්පීය අවුලක් තිබෙනවා. දැන් මේ යෝජනාව අනුව ලාංකිකයින්ගේ හරක්මස් කෑමේ අයිතිය පිළිගැනෙනවා. හරක්මස් කන්නනම් කවුරු හරි හරක් මරන්න ඕනැනේ. ඒ නිසා, ලාංකිකයින්ගේ හරක්මස් කෑමේ විනෝදය වෙනුවෙන් කොහේ හෝ ඉන්න කවුරු හරි කෙනෙක් හරක් මරන එකත් පිළිගැනෙනවා. නමුත්, ලංකාව ඇතුළේ හරක් මරන්න බැහැ.

යෝජනාවේ පසුබිම ආගමික එකක් වෙන්න බැහැ. බෞද්ධයින් සතුන් මැරීමේ මිස මස් කෑමේ වරදක් නොදකින බව ඇත්ත. ප්‍රායෝගිකව සතුන් නොමරා මස් කන්නනම් වෙන කවුරු හෝ කෙනෙක් සතුන් මැරිය යුතුයි. බෞද්ධයින් කිසිවෙක් හරක් මරන්න කැමති නැත්නම්, හරක් මස් කන්නත් ඕනෑනම් කැමැත්තෙන් හරක් මරන කෙනෙකුට ඒ සඳහා අවස්ථාව ලබා දී එහි මිල ගෙවන්න වෙනවා. එය තමන්ගේ ආගමික විශ්වාස නඩත්තු කිරීම වෙනුවෙන් කැමැත්තෙන් ගෙවන මිලක්.

ආගමික පදනමකින් බැලුවොත් ලංකාවේ හරකෙකුගේත් පිටරටක හරකෙකුගේත් ජීවිත වල වටිනාකම් වෙනසක් තියෙන්න බැහැ. එහෙත්, ආර්ථික පදනමකින් බැලුවොත් වෙනසක් තිබෙනවා. ආනයනය කරන හරක් මස් කිලෝවක් වෙනුවෙන් අනිවාර්යයෙන්ම වැඩි මිලක් ගෙවන්න වෙනවා. ඒ මිල ගෙවන්න වෙන්නේ හරක් මස් කන අයටයි.

සංස්කෘතික පදනමකින් හරක් මැරීම ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ ලංකාවේ හින්දු හා බෞද්ධ ආගමිකයින්ටයි. ඉස්ලාම් හා කතෝලික/ ක්‍රිස්තියානි ආගමිකයින්ට එහි සංස්කෘතික ගැටළුවක් නැහැ. විශේෂයෙන්ම ඉස්ලාම් ආගමිකයින් අතර හරක් මරන්න කැමති අය ඕනෑ තරම් ඉන්නවා. එවැනි අයෙකු විසින් මරන හරකෙකුගේ මස් කන්න කැමති බෞද්ධයින්ද සැලකිය යුතු පිරිසක් ඉන්නවා. හරක් මස් තහනම නිසා වෙන්නේ ඒ අයට වැඩි මිලක් ගෙවා ආනයනික හරක් මස් කන්නයි. 

ඒ වැඩි මිල ඔවුන්ගේ ආගමික හෝ සංස්කෘතික මතවාද නඩත්තු කිරීම වෙනුවෙන් ගෙවන්න සිදු වී තිබෙන මිලක් නෙමෙයි. ලංකාවේ ජීවත් වන වෙනත් පිරිසකගේ ආගමික හෝ සංස්කෘතික මතවාද නඩත්තු කිරීම වෙනුවෙන් ගෙවන්න සිදු වන අසාධාරණ මිලක්. වෙනත් විදිහකින් කිවුවොත් හරක් මස් නොකන අයව වෙනත් පිරිසකගේ සංස්කෘතික ආධිපත්‍යයකට බලහත්කාරයෙන් යටත් කිරීමක්. 

මෙයින් පෙනෙන්නේ ආර්ථික ජාතිකවාදයක හා සංස්කෘතික ජාතිකවාදයක තිබෙන මූලික වෙනසක්. ආර්ථික ජාතිකවාදයක් යටතේ කිසියම් පුද්ගලයෙකුට තමන්ගේ සංස්කෘතිය නඩත්තු කිරීමට අවශ්‍යනම් ඒ සඳහා මිලක් ගෙවන්න වෙනවා. සංස්කෘතික ජාතිකවාදයක් යටතේ බහුතර සංස්කෘතිය නඩත්තු කිරීමට අවශ්‍ය නැති අයටත් වෙනත් අයගේ බහුතර සංස්කෘතිය නඩත්තු කිරීමේ උවමනාව වෙනුවෙන් මිලක් ගෙවන්න වෙනවා.

Wednesday, May 22, 2019

අලුත් වෙසක්!


පාස්කු බෝම්බ පිපිරවීම් සිදු කර මාසයක් ගතව තිබෙන බව රසික විසින් මතක් කර ගොස් තිබුණා. ඔහු ඇත්තටම අදහස් කළේ බෝම්බ පිපිරී මාසයක් ගතව ඇති නිසා නැවත බ්ලොග් එකට පණ දිය යුතු බව වෙන්න පුළුවන්.

පසුගිය මාසයටම පළ කර තිබෙන්නේ එක් බ්ලොග් ලිපියක් පමණයි. එයත් ඔහේ ලියනවාට ලියපු එකක්. පසුගිය සති පහක පමණ කාලය තුළ බ්ලොග් එකට වැඩි අවධානයක් නොයෙදීම පාස්කු බෝම්බ ප්‍රහාර වලින් පසුව ලංකාවේ පැවති තත්ත්වය නිසාම සිදු වූවක් නෙමෙයි. නමුත්, එයත් එක් හේතුවක්. බ්ලොග් එක වෙනුවෙන් වැය වන කාලයේ ආවස්ථික පිරිවැය කෙතරම්ද කියා හොඳින් පැහැදිලි වෙන්නේ මේ විදිහට ටික කලක් එය අමතක කර ඒ කාලය වෙනත් වැඩකට යෙදූ විටයි.

බෝම්බ ප්‍රහාර වලින් මසකට පසුව නැවතත් ලංකාවේ ජනජීවිතය පෙර පැවති මට්ටම ආසන්නයට පැමිණ තිබෙනු දැකීම සතුටට කරුණක්. ආර්ථිකය මුළුමනින්ම පිළිසකර වෙන්නනම් තවත් කාලයක් යයි.

මේ සිද්ධියෙන් පසුව, ලංකාවේ සමාජයට බාහිර කම්පන වලට ඔරොත්තු දීමට තිබෙන හැකියාව නැවත වරක් තහවුරු වී තිබෙනවා. පසුගිය වාර වලදී වගේම මේ වාරයේදීත් ලොකු විනාශයක් නොවී වැලකුණේ සාමාන්‍ය ජනතාවගෙන් අති මහත් බහුතරය තනි තනිව හිතා නිවැරදි ලෙස ක්‍රියා කිරීම නිසා මිස දේශපාලන නායකත්වයේ උදවුවෙන් නෙමෙයි. දේශපාලන නායකත්වයට තමන්ගේ උවමනා එපාකම් අනුව මෙහෙයවිය හැකි පිරිස සුළුතරයක් කරමින් හිතන්න පුළුවන් මිනිස්සු පෙරමුණට පැමිණීම ඉතා හොඳ ප්‍රවණතාවයක්.

මේ අතරේ වෙසක් පසළොස්වක පෝය දවස ගෙවී ගියා. මෙවර වෙසක් සැමරුම වෙනත් ආගමිකයින්ගේද සහභාගිත්වයෙන් ජාතික උත්සවයක් ලෙස පැවැත්වීම කැපී පෙනුණු හා කතාබහට ලක් වූ කරුණක්. ඉකොනොමැට්ටාගේ බොජුන්හල අරඹා සිවුවසරක් ගෙවී ගියේත් හරියටම වෙසක් පෝය දවසේයි. බ්ලොග් එක හා අදාළව, මේ සිවුවන අවුරුද්ද පෙර තෙවසරට සාපේක්ෂව නැගලා ගිය අවුරුද්දක් කියා කියන්න බැහැ. බ්ලොග් එක කියවන ප්‍රමාණය මුල් වසර තුනේදීම ක්‍රමයෙන් ඉහළ ගියත් සිවුවන වසරේදී දකින්න ලැබුණේ පසුබෑමක්. එය පටන් ගත්තේ තෙවන වසරේ මැද හරියේදීමයි. මම හිතන්නේ එය පොදුවේ සිංහල බ්ලොග් වල සිදු වූ පසුබෑමක්.

සිංහල බෞද්ධ රටක් නොවන ඇමරිකාවේ වෙසක් පෝය දවස නිවාඩු දිනයක් නොවන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ. මෙහිදී බෞද්ධ රටක් නොවන කියා නොලියා සිංහල බෞද්ධ රටක් නොවන කියා ලිවුවේ බෞද්ධ රටවල් සියල්ලේම වුවද වෙසක් දින සැමරුම එකම දිනක සිදු නොවන නිසයි. මහායාන රටවල් පැත්තකින් තිබ්බත් ථෙරවාද රටවල් අතර පවා පෝය නිර්ණය කිරීමේ වෙනස්කම් තිබෙනවා. මේ වෙනස්කම් ගැන මා මීට පෙර විස්තර කර තිබෙනවා.

ඇමරිකාවේ මා ජීවත්වන නගරයේ සිංහල බෞද්ධ පන්සලක් නැහැ. එහෙත්, පැය දෙකකින් හෝ අඩු කාලයකින් යා හැකි යාබද නගර දෙකක සිංහල බෞද්ධ පන්සල් දෙකක් තිබෙනවා. වඩා ආසන්න පන්සලට පැය එකහමාරකින් පමණ යා හැකියි. අප සාමාන්‍යයෙන් යන්නේ ඒ පන්සලටයි. ඒ බොහෝ විට සිංහල අවුරුදු, වෙසක් හෝ වස් අවසන් කිරීම වැනි විශේෂ වැඩසටහන් ඇති දවස් වලදීයි.

සිංහල බෞද්ධ රටක් නොවන ඇමරිකාවේ සිංහල අවුරුදු දවස හෝ පෝය දවස් නිවාඩු දින නොවන නිසා මේ උත්සව සාමාන්‍යයෙන් පවත්වන්නේ ආසන්න සති අන්තයකදීයි. එහිදී ළඟපාත තිබෙන පන්සල් දෙකක එකම උත්සවය එකම දින නොපැවැත්වීම පිළිබඳවත් සැළකිලිමත් වන නිසා වෙසක් හෝ අවුරුදු උත්සවයක් නියම දවසේ සිට සති දෙකකට පමණ පසුව පැවැත්වෙන එක අසාමාන්‍ය දෙයක් නෙමෙයි.

අපේ පන්සලේ මෙවර වෙසක් උත්සවය පැවැත්වෙන්නේ වෙසක් පෝය පසු වී සතියකට පසුව, එළැඹෙන සති අන්තයේදීයි. පන්සල සිංහල බෞද්ධ පන්සලක් වුවත්, පන්සලේ කටයුතු වලට සහභාගී වන්නේ සිංහල බෞද්ධයින් පමණක් නෙමෙයි. සිංහල කතෝලිකයින්, ලාංකික මුස්ලිමුන්, සිංහල නොවන බෞද්ධයින් වගේම සිංහල හෝ බෞද්ධ නොවන ඇමරිකානුවන් ඇතුළු විවිධ කණ්ඩායම් පන්සලේ කටයුතු වලට එකතු වෙනවා.

විශේෂයෙන්ම සිංහල අවුරුදු හෝ වෙසක් උත්සව පැවැත්වෙන දවස් වලදී සැලකිය යුතු පිරිසක් පන්සලට එකතු වෙනවා. මෙහිදී සැලකිය යුතු පිරිසක් කියා කියන්නේ ලංකාවේ පන්සලකට පෝය දවසකදී පැමිණෙන පිරිසට සාපේක්ෂව නෙමෙයි. එහෙම බැලුවොත්නම් ඉතා සුළු පිරිසක්.

මේ විදිහට වෙසක් වැනි දවසකට පන්සලට එකතු වන පිරිසගේ දිවා ආහාරයද ඇතුළුව දිවා දානය පිළියෙල වන්නේ පැමිණෙන අයගේම සම්මාදමෙන්. හැමෝම වගේ මුළු පිරිසට ප්‍රමාණවත් තරමට කිසියම් ආහාරයක් රැගෙන එනවා. අන්තිමේදී ආහාර වර්ග විශාල ප්‍රමාණයක් එකතු වෙනවා.

මෙය කිසියම් සැලසුමකට සිදු නොවුනොත් වෙන්නේ හැමෝම එකම ආහාරය පිළියෙළ කරගෙන එන එකයි. ඒ නිසා, හාමුදුරුවෝ කලින්ම ආහාර වට්ටෝරුවක් පිළියෙල කර විද්‍යුත් තැපෑල හරහා සංසරණය කරනවා. එවිට එක් එක් පවුලට තමන් රැගෙන එන දේ කලින්ම අනෙක් අයට දැනුම් දිය හැකියි. ඒ නිසා, එකම ආහාරය ඕනෑවට වඩා පිළියෙළ වී නාස්ති වීමක් වෙන්නේ නැහැ. ආහාර රැගෙන එන අය අතර සිංහල බෞද්ධයන්ට අමතරව පෙර කී සිංහල කතෝලිකයින්, ලාංකික මුස්ලිමුන්, සිංහල නොවන බෞද්ධයින් වගේම සිංහල හෝ බෞද්ධ නොවන ඇමරිකානුවන් ඇතුළු විවිධ කණ්ඩායම් සිටිනවා.

වෙසක් උත්සවයට එහි ආගමික මුහුණුවර ඉක්මවා සංස්කෘතික පැහැයක් ලැබීම ලංකාවට තරමක් අළුත් දෙයක්. එහෙත්, ලාංකික සංක්‍රමණිකයින් විශාල පිරිසක් ජීවත් නොවන, ලංකාවෙන් පිටත පිහිටි අපේ නගරය වැනි තැන් වලටනම් එය අළුත් දෙයක් නෙමෙයි. හැබැයි එහෙම වුනා කියලා මේ වගේ වෙලාවක පන්සල් එන අන්‍යාගමිකයින් සාමාන්‍යයෙන් බුදුන් වඳින්නේ නැහැ. ඒ වගේම, හිස්වැසුම් පාවහන් නොගලවා විහාර ගෙයට ඇතුළු වන්නේත් නැහැ.

Saturday, January 26, 2019

සාධාරණ සමාජය



පවුල් සැලසුම කියන සංකල්පය අලුත් එකක් නෙමෙයි. සියවස් ගණනක් තිස්සේ ලෝකයේ බොහෝ සංස්කෘතීන් වල ජීවත් වූ මිනිස්සු පවුල් සැලසුම් ක්‍රම අනුගමනය කරලා තියෙනවා. වෙනස තියෙන්නේ කරපු ක්‍රමයේ.

ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක් පුරා පවුල් සැලසුම් කිරීම කියන එකෙන් අදහස් වුනේ අනවශ්‍ය දරුවන් උපන් අළුතම මරාදැමීම හෝ මැරෙන්නට හැරීමයි. ඊට අමතරව, දරුවන් අවශ්‍ය අයෙක් සිටීනම් දරුවා හදා ගන්න දීමත් සිදුවෙලා තියෙනවා.

ග්‍රීක හා රෝම සංස්කෘතීන් පැතිර තිබුණු ප්‍රදේශ වල උපන් අළුත දරුවන් මරා දැමීම ඉතා සාමාන්‍ය දෙයක් ලෙස මෙන්ම පිළිගත් සමාජ සම්මතයක්ව පැවතී තිබෙනවා. මෙය වරදක් ලෙස සලකා නැත්තේ උපන් අළුත දරුවෙකු මිනිසෙකුව නැතැයි යන පදනමින්. තර්කානුකූලව බැලූ විට මෙය අද බොහෝ සමාජ වල ගබ්සාව සමාජ සම්මතයක් වීමෙන් වෙනස් වන්නේ නැහැ.

ඔක්සිරින්කස් ප්‍රදේශයේ සිට ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවට රැකියාව පිණිස පැමිණ සිටි හිලරියන් විසින් ගමට යන කණ්ඩායමක කෙනෙකු අතේ ඔහුගේ ගැබ්බර බිරිඳට ලිපියක් යවනවා.  ක්‍රිස්තු පූර්ව 1 වසරේ ජූනි 17දා (සීසර්ගේ 29 වෙනි අවුරුද්දේ පවුනි මාසයේ 23 වෙනිදා) පැපිරස් පතක ලියන මේ ලිපියේ ඔහු බිරිඳට මෙහෙම කියනවා.

"අනෙක් අය ගමට එද්දී මම ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවේ නතරව සිටීම ගැන කණගාටු වෙන්න එපා. පොඩි පුතාව ආදරයෙන් බලාගන්න. පඩි ලැබුණු ගමන් සල්ලි එවන්නම්. මා එන්න කලින් දෙයියන්ගේ පිහිටෙන් කරදරයක් නැතුව දරුවා ලැබුනොත්, පුතෙක්නම් තියාගන්න. දුවෙක්නම් ගිහින් දාන්න."

දැන් මේ විදිහට දුවෙක්නම් ගිහින් දාන්න කියන එකෙන් කියන්නේ අලුත උපන් අනවශ්‍ය දරුවන් ගෙනිහින් දමන තැනකට ගිහින් දාන්න කියලයි. එවිට දරුවන් අවශ්‍ය අයෙක්ට කැමතිනම් දරුවා එතැනින් අරගෙන ගිහින් හදාගන්න පුළුවන්. නමුත් බොහෝ විට වෙන්නේ දරුවා මරණයට පත් වෙන එකයි. ආබාධිත දරුවන් මරා දැමිය යුතු බව කලක් රෝම නීතියේ කොටසක්ව තිබී තිබෙනවා. මේ වගේ පුරුදු පාලනය වී තිබෙන්නේ ක්‍රිස්තියානි ආගම පැතිරීමෙන් පසුවයි. මේ ආකාරයටම මැදපෙරදිග බිළිඳුන් මරා දැමීම පාලනය වී තිබෙන්නේ ඉස්ලාම් ආගම පැතිරීමෙන් පසුවයි. චීනයේ, ජපානයේ හා ඉන්දියාවේ අනවශ්‍ය බිළිඳු දරුවන් මරා දැමීම දහනවවන සියවස දක්වාම ප්‍රචලිතව තිබී තිබෙනවා. ජපානයේ මෙය හැඳින්වී තිබෙන්නේ කප්පාදු කර දැමීම යන අදහස ඇති මබිකි (まびき) යන නමින්.

පසුගිය සටහනේ පලකළ රොබට් නොක්ස්ගේ සටහන අනුව දිය බඳුනක හිස ගිල්වීමෙන්, පණ තිබියදීම වලලා දැමීමෙන් හා මිය යන තුරු කෑම බීම නොදී සිටීමෙන් ලංකාවේ අනවශ්‍ය දරුවන් මරා දමා තිබෙනවා. තමන්ගේම කුලයේ අයෙක් ඉදිරිපත් වූ අවස්ථාවලදී දරුවාව හදාගන්න දී තිබෙනවා. රොබට් නොක්ස් කියන්නේ මේ පුරුද්ද නැවැත්වීමට එවකට කිසිදු නීතියක් නොවූ බවයි. එහෙත්, පසුකාලීනව එවැනි නීතියක් පනවා තිබෙනවා.

1825 අගෝස්තු 25දා ගාලු කොටුවෙන් ලංකාවට ගොඩ බැස ලංකාව පුරා සංචාරය කරන රෙජිනෝල්ඩ් හෙබර් බිෂොප් වරයා විසින් ඒ වන විටත් ලංකාවේ බිළින්දන් ඝාතනය වෙමින් තිබීම ගැන 1825 සැප්තැම්බර් 16 දින සටහන් කරන්නේ මෙහෙමයි (පිටුව 252).

"උපන් අළුත බිළිඳියන් මරා දැමීමේ බිහිසුණු පුරුද්ද දිවයිනේ ඇතැම් දිස්ත්‍රික්ක වල තවමත් තිබේ. පසුගිය 1821 සංගණනයට අනුව රටේ පිරිමින් ගණන ගැහැණුන් ගණනට වඩා 20,000කින් වැඩිය. එක් දිස්ත්‍රික්කයක පිරිමින් 100කට ගැහැණුන් සිටින්නේ 55ක් පමණි. ගැහැණු පිරිමි අනුපාතය සමානව තිබෙන්නේ තනිකරම මුසල්මානුවන් පමණක් ජීවත් වන ප්‍රදේශ වල පමණි. මේ අස්වාභාවික හැසිරීමට හේතුව එක් ගැහැණියක පිරිමින් දෙදෙනෙකු හෝ වැඩි දෙනෙකු සමඟ පවුල් කෑමේ අමුතු සිරිත හේතුවෙන් ගැහැණු දරුවන් විවාහ කර දීම අපහසු වී තිබීම හා ගැහැණියක අවිවාහකව ජීවත්වීම ලැජ්ජාවට කරුණක් සේ සැලකීමයි. ගැහැණු උපතක් සිදු වූ වහාම නැකත්කරු විමසනු ලැබ ඈ නරක ග්‍රහ පිහිටීම් සහිතව උපත ලබා ඇත්නම් වන මෘගයෙකුට ගොදුරු වී හෝ කූඹි කා මිය යන්නට ඉඩ හරිමින් කැලෑවක අතහැර ඒම සිදු වේ. කෙසේ වුවද, මෙය සිදුවන්නේ මවුවරුන්ගේ කැමැත්තෙන් නොවන බව අසන්නට ලැබීම සතුටට කරුණකි."

Wednesday, October 24, 2018

පඬුවස්දෙව්ගේ දරුවෝ


මහා වංශයට අනුව සිංහල අනන්‍යතාවය පටන් ගන්නේ විජයගෙන්. ඔය කතාවත් එක්ක මට ලොකු ප්‍රශ්නයක් නැහැ. තමන්ව  සිංහලයෙක් ලෙස හඳුන්වාගත් පළමු පුද්ගලයා විජය වෙන්න පුළුවන්. එය ජාතික අනන්‍යතාවයක්ද නැද්ද කියන එක වෙනම කරුණක්. ගොඩක් වෙලාවට එයින් අදහස් වෙන්න ඇත්තේ ඔහුගේ පරම්පරාව.

ඔය ආකාරයට තමන්ගේ පරම්පරාවේ අනන්‍යතාවයෙන් තමන්ව හඳුන්වා ගත්තු මිනිස්සු ඉතිහාසයේ ඕනෑ තරම් ඉන්න ඇති. නමුත්, මහා වංශ ඉතිහාසයේ විජයට ලැබී තිබෙන තැන ඒ වෙනත් අයට ලැබිලා නැහැ.

මහා වංශය ලියා තිබෙන්නේ (දළ වශයෙන්) විජයගේ කාලයෙන් සියවස් අටකට පමණ පසුව වුනත්, මහා වංශය ලියන්න පදනම් කරගෙන තියෙන කතා ඊට වඩා පැරණියි. දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ කාලයේ ඉඳලා මේ ඉතිහාස කතා දිගින් දිගටම යාවත්කාලීන කරමින් කටින් කට ඉදිරියට ගෙනත් තිබෙනවා. ඒ විදිහට ගෙනත් තියෙන්නේ ලංකාවේ බුද්ධ ශාසනයේ ඉතිහාසය. මේ කතා වල රජවරුන්ට තැනක් ලැබෙන්නේ බුද්ධ ශාසනයේ ඉතිහාසයට ඔවුන් සම්බන්ධ වන තරමටයි.

මහාවංශ ප්‍රවාදය අනුව ලංකාවේ බුද්ධ ශාසනයේ ඉතිහාසය පටන් ගන්නේ දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ කාලයෙන්. කතාවේ ඊට පෙර කොටස තිබෙන්නේ මගධය ඇතුළු වත්මන් ඉන්දියානු අර්ධද්වීපයට අයත් තැන් වල. ඒ කොටසත් එකතු කළොත් කතාව අඛණ්ඩව යාවත්කාලීන වෙන්න පටන් ගන්නේ බුද්ධ කාලයෙන්. නමුත්, මහින්දාගමනය තෙක් මේ විදිහට යාවත්කාලීන වී තිබෙන්නේ මගධයේ ඉතිහාසය මිසක් ලංකාවේ ඉතිහාසය නෙමෙයි.

මහින්දාගමනයට පෙර ලංකාවේ බෞද්ධයින් සිටි බව කාට හෝ මතක් කරන්න පුළුවන්. එය එසේ නොවෙන්න හේතුවක් නැහැ. නමුත්, ඒ බෞද්ධයින්ගේ යම් සම්ප්‍රදායයන් තිබුණානම් ඒවා එක්කෝ නැති වෙලා ගිහින්. එහෙම නැත්නම් අශෝක බුද්ධාගම ඇතුළේ දිය වෙලා ගිහින්. දැන් තිබෙන සම්ප්‍රදාය මගධයේ පරිණාමය වෙලා ලංකාවට ඇවිත් තිබෙන්නේ මහින්දාගමනයත් එක්කයි.

දේවානම්පියතිස්ස කියන්නේ මහා වංශයට මුල් වූ පූර්ව ඉතිහාස කතා අනාගතයට සම්ප්‍රේෂණය කරපු බෞද්ධ භික්ෂූන්ට මුහුණට මුහුණ හමු වූ චරිතයක්. නමුත්, විජය කියන්නේ ඒ විදිහට ඔවුන්ට හමු වූ අයෙක් නොවෙයි. මහා වංශයට විජය වැදගත් පුද්ගලයෙක් වෙන්නේ දේවානම්පියතිස්සගේ පරම්පරාවේ ලංකාව ඇතුළේ හඳුනාගත හැකි පළමුවැන්නා විජය නිසයි.

කොහොම වුනත්, දේවානම්පියතිස්ස කියන්නේ විජයගෙන් කෙළින්ම පැවත එය අයෙක් නෙමෙයි. විජයගේ දරුවන්ට ලංකාවේ සිහසුනට උරුමයක් ලැබෙන්නේ නැහැ. දේවානම්පියතිස්ස පැවත එන්නේ පඬුවස්දෙව්ගෙන්.

දේවානම්පියතිස්සගේ පියා මුටසීව. මුටසීවගේ පියා පණ්ඩුකාභය. පණ්ඩුකාභයගේ මව චිත්‍රා. චිත්‍රාගේ පියා පඬුවස්දෙව්. පඬුවස්දෙව්ගේ පියා විජයගේ සොහොයුරා.

විජය වගේම පඬුවස්දෙව් කියන්නෙත් පළමු පරම්පරාවේ සංක්‍රමණිකයෙක්. නමුත්, පඬුවස්දෙව් ලංකාවට එන්නේ විජය පැමිණියා වගේ අහම්බයකින් නෙමෙයි. ඔහුට ලංකාවට එන්න පසුබිම හදන්නේ විජය. ඒ නිසා, දේවානම්පියතිස්ස කියා පුද්ගලයෙක් ලංකාවේ බිහිවෙන්න අඩිතාලම වැටෙන්නේ විජය නිසා. බුද්ධාගම ලංකාවේ ස්ථාපිත වෙන්න අඩිතාලම වැටෙන්නේ දේවානම්පියතිස්ස නිසා.

දේවානම්පියතිස්සගේ පියා මුටසීවනේ. මහා වංශයට අනුව මුටසීවට දරුවන් දොළොස් දෙනෙක්. පුත්තු දහයක් හා දුවලා දෙන්නෙක්. මහා වංශයේ එකොළොස් වන පරිච්ඡේදයේ තියෙන්නේ මෙහෙමයි.

"ඒ රජහට උනුන් හිතෛෂී වූ පුතුන් දස දෙනෙක් වූහ. කුලයට සුදුසු කීකරු වූ දූන් දෙදෙනෙකුද වූ ය. දේවානම් පියතිස්ස (දෙවෙන පෑතිස්ස) යයි ප්‍රසිද්ධ වූ දෙවෙනි පුත්‍ර තෙමේ ඒ සියලු සහෝදරයන් ‍අතුරෙන් පින්පැණ ගුණෙන් අධික වී."

මුටසීවගේ සීයා පණ්ඩුවාසදේවත් දරුවෝ එකොළහක් හදලා තියෙනවා. පුත්තු දහයක් හා දුවෙක්. මහා වංශයේ නවවන පරිච්ඡේදයේ තියෙන්නේ මෙහෙමයි.

"ඒ මෙහෙසිතොමෝ පුතුන් දසදෙනෙකු හා එක් දුවකුදු වැදුවා. සියල්ලන් දෙටුපිත් අභය නම  කණිට්ඨිකා තොම චිත්‍රා නම."

මේ විස්තර අනුව පෙනෙන්නේ ලංකාවට සංක්‍රමණය වූ පඬුවස්දෙව්ගේ පරම්පරාව ඉතා වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වී තිබෙන බවයි.

තවත් කරුණක් සමහර විට ඔබ නිරීක්ෂණය කරන්න ඇති. ඒ තමයි මේ පරම්පරාවේ පිරිමි දරුවන්ට සාපේක්ෂව ගැහැණු දරුවන් ඉපදිලා තිබෙන්නේ අඩුවෙන් බව. එහෙම වුනේ කොහොමද?

මේ ගැන ඉදිරි ලිපියකින් කතාකරමු.

Friday, September 14, 2018

පුට් පුට් වෙද්දී බට් බුට් නොවීම


සිංහල අක්ෂර මාලාව සාමාන්‍යයෙන් සැලකෙන්නේ ශබ්දරූපී අක්ෂර මාලාවක් විදිහටයි. ඒ කියන්නේ භාෂාව කතා කරද්දී ඇසෙන වෙන් වශයෙන් හඳුනාගත හැකි ශබ්ද එක් එක් අකුරෙන් නිශ්චිතව නිරූපණය වන බව හා ලිඛිත භාෂාවේ වචන ඒ වචන වල තිබෙන අක්ෂර වලට අදාළ ශබ්ද ඇසුරෙන් ඉතා පහසුවෙන් උච්චාරණය කළ හැකි බවයි. නමුත්, සිංහල අක්ෂර මාලාව පරිපූර්ණ ශබ්දරූපී අක්ෂර මාලාවක් කියා කිව නොහැකියි. ඉහත රීතිය බිඳෙන අවස්ථා ගණනාවක් භාෂාවේ තිබෙනවා.

සිංහල අක්ෂර මාලාවේ තිබෙන ප්‍රධානම අඩුවක් වන්නේ භාෂාවේ ඉතාම සුලභ ස්වර ශබ්ද දෙකක් වන සංවෘත අ සහ ආ ශබ්ද නිරූපණය කිරීමට අක්ෂර නොමැති වීමයි. ඒ නිසා, මේ ශබ්ද නිරූපණය කෙරෙන්නේත් විවෘත අ සහ ආ ශබ්ද කෙරෙන අක්ෂර වලින්මයි. උදාහරණයක් විදිහට "වැඩ කරල මහන්සිද?" යන්නේ තිබෙන "කරල" කියන අකුරු තුනේ වචනයත් "වී කරල" කියන තැනදී ඒ විදිහටම ලියන වචනයත් ශබ්ද වෙන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ආකාර වලටයි. පළමුවැන්නේ තිබෙන්නේ සංවෘත ක හා විවෘත ල ශබ්ද. දෙවැන්නේ තිබෙන්නේ විවෘත ක සහ සංවෘත ල ශබ්ද. "සල්ලි වලට කරපු වැඩ නිසා වලට වැටිල ඉන්නේ" කියද්දී එකම විදිහට ලියන "වලට" දෙකේ තිබෙන වයනු වලත් මේ වෙනස දකින්න පුළුවන්.

ඔය වගේ තවත් තැන් තිබෙනවා. ජනප්‍රිය, දේශප්‍රේමී, කාලක්‍රියා, අක්‍රිය වගේ වචන ශබ්ද වන ආකාරයට ලියනවානම් ලිවිය යුත්තේ ජනප්ප්‍රිය, දේශප්ප්‍රේමී, කාලක්ක්‍රියා, අක්ක්‍රිය ආදී වශයෙන් වුවත් ලිවීමේදී මැද තිබිය යුතු අල් අකුර අත හැරෙනවා. තන හා තණ කියන වචන අවශ්‍යනම් වෙනස් ලෙස උච්ඡාරණය කරන්න බැරිකමක් නැතත් සිංහලයින් එහෙම කරනවා කියා මම හිතන්නේ නැහැ. වෙනස් ලෙස උච්ඡාරණය කළත් ඒ වෙනසට අපි සංවේදීත් නැහැ. (එවැනි අය ටික දෙනෙක් ඉන්න පුළුවන්.) ඒ වගේම ප්‍රායෝගිකව මහාප්‍රාණ (මහප්ප්‍රාණ) අක්ෂර බොහොමයක් උච්ඡාරණය කෙරෙන්නේ අදාළ අල්පප්‍රාණ අක්ෂර උච්ඡාරණය කරන විදිහටමයි. උදාහරණයක් විදිහට ධනුෂ්ක වගේ නමක් ගොඩක් අය උච්ඡාරණය කරන්නේ දනුෂ්ක ලෙසයි.

සිංහලයින් උතුරු ඉන්දියානුවන් මෙන් මහාප්‍රාණ අක්ෂර බරට ශබ්ද නොකරන්නේ ඇයි කියන එක ගැන මගේ පැහැදිලි කිරීමක් තිබෙනවා. එය අපි පසුවට තියමු. දැනට කෙටියෙන් කියනවානම් මෙය සිංහල අනන්‍යතාවය බිහිවුණු කාලයේ සිට පවතින තත්ත්වයක් මිස පසුකාලීනව සිදුවුණු වෙනසක් නොවෙන්න පුළුවන්. "ඔය මහප්පරාන අපිට තේරෙන්නේ නෑ" කියන ගැමියෝ තාමත් ඇති.

ඉහත කී ආකාරයේ ව්‍යතිරේඛ ගණනාවක් තිබුණත් සිංහල ලිවීම හා කියැවීම බොහෝ දුරකට අක්ෂරරූපී පදනමකින් කළ හැකියි. ඉංග්‍රීසි භාෂාව එසේ නැහැ. ඉංග්‍රීසි ලියන හා කියවන ආකාරයේත් නිශ්චිත රීති ගණනාවක් තිබුණත් සිංහල වලට සාපේක්ෂව ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ ව්‍යතිරේඛ ගොඩක් වැඩියි. BUT හා PUT වචන වල U ශබ්ද වෙනස් ලෙස උච්ඡාරණය කෙරෙන්නේ ඇයි කියා පහසුවෙන් පැහැදිලි කරන්න අමාරුයි.

ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ ස්වර අඩුම වශයෙන් පහළොවක්වත් තිබෙන නමුත් ස්වරාක්ෂර තිබෙන්නේ පහක් පමණයි. මේ ස්වර වලින් වැඩි ප්‍රමාණයක් සිංහල භාෂාවේ නැති නිසා සිංහලයින්ට ඉංග්‍රීසි වචන බොහොමයක් නිවැරදිව උච්ඡාරණය කරන්න අමාරුයි. ඉංග්‍රීසි කතා කරන රටක පදිංචියට ඇවිත් ජීවිත කාලයම ගත කරලා මැරිල ගියත් ගොඩක් අයට තමන්ගේ උච්ඡාරණය නිවැරදි කරගන්නවා තබා එහි තිබෙන අඩුපාඩුව තේරුම් ගන්නවත් හැකියාවක් නැහැ. එයට හේතුව සිංහල වගේ සෑහෙන තරමින් ශබ්දරූපී භාෂාවක් මවුබස වූ අයෙක් ස්වර හා ස්වරාක්ෂර අතර වෙනසට පවා සංවේදී නොවීමයි. මගේ පෞද්ගලික අත්දැකීම් අනුව, මේ අඩුපාඩුව "විද්‍යාත්මක ක්‍රමයකට" හඳුනාගෙන වැරැද්ද හදාගන්න උත්සාහ කළත් එය පහසු වැඩක් නෙමෙයි. සුද්දෝ (හෝ ඇමරිකන් කාරයෝ) වගේ ඉංග්‍රීසි කතා කිරීම පැත්තකින් තිබ්බත්, උන්ට අවුලක් නැතුව තේරුම් ගත හැකි විදිහට කතා කරන එකමත් ලොකු අභියෝගයක්.

කලින් කී ප්‍රශ්නය වැඩිපුරම තියෙන්නේ ලංකාවේදී ඉංග්‍රීසි ඉගෙනගෙන කාලයක් ඉංග්‍රීසි භාෂාව දැනගෙන ඉංග්‍රීසි කතා කරන රටකට එන අයටයි. ඉංග්‍රීසි මළපොතේ අකුරක් නොදැන ඉංග්‍රීසි කතා කරන රටකට එන කෙනෙක්ට අදාළ රටේ නිවැරදි ඉංග්‍රීසි උච්ඡාරණය ග්‍රහණය කර ගැනීම පහසුයි. (ඉංග්‍රීසි මළපොතක් තියෙනවද කියල අහන්න එපා.) එහෙම අය භාෂාව ඉගෙන ගන්නේ කුඩා දරුවෙක් ඉගෙනගන්න ආකාරයට කතා කරන අයට සවන් දීමෙනුයි. නමුත්, ලංකාවේදී ඉංග්‍රීසි ගෙන තිබෙන හෝ ඉගෙන ගන්නා  මා වැනි ගොඩක් අය එය කර තිබෙන්නේ හෝ කරන්නේ ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ සිටයි.

ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ තියෙන්නේ ස්වරාක්ෂර පහක් පමණයි. ඒ නිසා, සිංහල ක්‍රමයට හිතමින් ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ තියෙන්නේ ස්වර පහක් පමණයි කියා අපි හිතනවා. එහෙම හිතලා ඉංග්‍රීසි වචන අපි දන්න සිංහල භාෂාවේ ශබ්ද වලට ගලපනවා. ගලපලා BUT කියන්නේ බට් බවත් PUT කියන්නේ පුට් බවත් ඔළුවට දාගන්නවා. නමුත්, BUT කියද්දී U අකුරෙන් නිරූපණය වන ස්වරය සිංහල අ ශබ්දය (හෝ එහි සංවෘත ස්වරූපය) නෙමෙයි. ඒ ස්වරය සිංහල භාෂාවේ නැහැ. ඒ වගේම, PUT කියද්දී U අකුරෙන් නිරූපණය වන ස්වරය සිංහල උයන්නේ ශබ්දය නෙමෙයි. ඒ ස්වරයත් සිංහල භාෂාවේ නැහැ.

අප දන්නා විදිහට සිංහල භාෂාවේ ස්වර වැඩි ප්‍රමාණයක් තිබුණත් මුල් බස ඉංග්‍රීසි වූ අයෙක්ගේ දෘෂ්ඨි කෝණයෙන් බැලුවොත් සිංහල භාෂාවේ තිබෙන්නේ සීමිත ස්වර ගණනක් පමණයි. එකම ශබ්දයේ කෙටි හා දීර්ඝ ස්වරූප අප වෙනස් ස්වර සේ හඳුනාගත්තත් ඉංග්‍රීසි භාෂාවේදී මේ ශබ්ද එකම ස්වරයේ ස්වරූප දෙකක් ලෙස මිස වෙනස් ස්වර සේ සැලකෙන්නේ නැහැ. ඒ නිසා, අපි බිට් කියා උච්ඡාරණය කළත් බීට් කියා උච්ඡාරණය කළත් මුල් බස ඉංග්‍රීසි වූ අයෙක්ට ඇහෙන්නේ BEET කියලයි. අප BIT කියන ඉංග්‍රීසි වචනය බිට් කියා උච්ඡාරණය කළත් එහි I අකුරේ තිබෙන්නේ සිංහල ඉයන්නේ ශබ්දය නෙමෙයි. සිංහල භාෂාවේ නැති වෙනම ස්වරයක්. ඒ ස්වරය වෙනුවට ඉයන්නේ ශබ්දය ආදේශ කළ විට ඉංග්‍රීසි කණකට ඇහෙන්නේ ඉක්මණින් BEET කියා කියන බවයි.

ස්වරාක්ෂර වගේම ව්‍යංජනාක්ෂාර ගත්තත් ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ තිබෙන අකුරු ප්‍රමාණයට වඩා ශබ්ද ප්‍රමාණය වැඩියි. "ද" හා "ත" ශබ්ද ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ තිබුණත් ඒ ශබ්ද නිරූපණය කළ හැකි අනන්‍ය අකුරු ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ නැහැ. ඔය අකුරු දෙකම බොහෝ විට නිරූපණය වෙන්නේ "th" ලෙසයි. The, This, That, There, Their, Then, Them, Though, Weather, Whether, Mother, Other ආදී "ද" ශබ්දය තිබෙන හැම තැනකම වගේ ඒ ශබ්දය නිරූපණය වෙන්නේ "th" ලෙසයි. වෙනත් යුරෝපීය භාෂා වල කෙසේ වුවත්, ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ "ද" ශබ්දය d අකුරෙන් නිරූපණය වෙන්නේ නැහැ.

කොහොම වුණත්, සිංහල මුල් බස වූ අය ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගනිද්දී සිංහල භාෂාවේ බහුලව යෙදෙන ද ශබ්දය ඉංග්‍රීසි d අකුර සමඟ සම්බන්ධ කරනවා. එයට හේතු වන්නට ඇති ඓතිහාසික කරුණු කතා කරන්න මම මෙහි ඉඩගන්නේ නැති වුනත් මෙය ඉංග්‍රීසීන් ලංකාවට එන්න කලින් පටන්ගත් පුරුද්දක් කියා කියන්න පුළුවන්. කොහොම වුනත්, දහම් වගේ සිංහල නමක් අපි ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ Daham කියා මිස Thaham කියා නෙමෙයි. දර්ශන කියන නම අප ලියන්නේ Darshana කියලයි.

ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ ද ශබ්දය මෙන්ම ත ශබ්දයත් නිරූපණය වන්නේ th කියන අකුරු වලින්මයි. Thick, Theory, Theme, Thin, Think, Thirty, Thursday, Month, North, Anything, Athlete වගේ වචන උදාහරණයි. සිංහල නම් ගම් ඉංග්‍රීසි අකුරින් ලියන විටත් th අකුරු දෙක යොදාගන්නවා. තාරක කියන නම ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ Tharaka ලෙසයි.

ඉංග්‍රීසි බස මුල් බස වූ අයෙක් th අකුරු දෙකෙන් ද හෝ ත ශබ්ද දෙකම හඳුනා ගන්නා නමුත් සිංහල මුල් බස වූ ගොඩක් අය th අකුරු දෙක ත ශබ්දය හා අනන්‍ය සේ සලකනවා. සිංහලයෙක් Thaham යන්න තහම් සේ මිස දහම් සේ කියවන්නේ නැහැ.

දෙමළ අය ඔවුන්ගේ නම් ඉංග්‍රීසියෙන් ලියද්දී අනුගමනය කරන්නේ සිංහල රීතියම නෙමෙයි. ඔවුන් ද ශබ්දය මෙන්ම ත ශබ්දයත් ඉංග්‍රීසි අකුරෙන් ලිවීමේදී භාවිතා කරන්නේ th යන අකුරු දෙකයි. දර්මන් (தர்மன்) යන දෙමළ නම ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ Tharman ලෙසයි.  දෙමළ හෝඩියේ වුවත්, ත හා ද ශබ්ද නිරූපණය කරන්න වෙනස් අකුරු දෙකක් නැහැ. මේ ශබ්ද දෙකම නිරූපණය කෙරෙන්නේ එකම අකුරකින් (த).

(Image: https://pronuncian.com/introduction-to-vowels/)

Saturday, June 23, 2018

රිස්ස යන්නට තුන් බෑ හකුරු...


ලාංකිකයින්, විශේෂයින්ම ගැමි සිංහලයින්, ආගන්තුක සත්කාරයට ප්‍රියය. ඔවුහු වෙනත් අයෙකුට උදවු කරන්නට ඉදිරිපත් වෙන්නෝ එවැනි ඉල්ලීමක් ලැබීමෙන් පසුවම නොවෙති. ස්වේච්ඡාවෙනි. ඇතැම් විට බලෙන්ම වාගේය.

ආගන්තුක සත්කාරය හුරු සංස්කෘතියක හැදුණු අයෙකුට පාරිභෝගික සත්කාරය පහසුය. පාරිභෝගික සත්කාරයෙහි දක්ෂ අයෙකුට නිදහස් වෙළඳපොළක සාර්ථක වීම පහසුය. එහෙත්, පාරිභෝගික සත්කාරයෙහි දක්ෂ වූ පමණින් කිසියම් අයෙකුට නිදහස් වෙළඳපොළක සාර්ථක විය නොහැකිය. ඒ සඳහා, මේ ගුණාංගය ලාබ වලට හැරවීමේ හැකියාවක්ද තිබිය යුතුය. අතින් කයිට් කරගෙන පාරිභෝගික සත්කාර කර නිදහස් වෙළඳපොළක් තුළ සාර්ථක විය නොහැකිය.

සිංහල සංස්කෘතිය තුළ පාරිභෝගික සත්කාරය පුහුණු කෙරෙන නමුත් පාරිභෝගික සත්කාරය ලාබ වලට හරවන්නට පුහුණු කෙරෙන්නේ නැත. කියවන්නන් හැමෝම වාගේ අසා ඇතැයි සිතන තුම්පනේ ඇත්තන්ගේ තුන් බෑ හකුරු කතාවෙන් කියැවෙන්නේද එයයි. සම්මත ආර්ථික විද්‍යා අර්ථයෙන් ගත්තොත් මෙය තාර්කික හැසිරීමක් නොවේ.

ලංකාවේ ජීවත් වෙද්දී සාමාන්‍ය දේවල් වීම නිසා විශේෂ අවධානයට ලක් නොවන්නට ඇතැයි සිතිය හැකි ඇතැම් චර්යාවන් ඇමරිකාවේ කලක් ජීවත් වී නැවත ලංකාවට පැමිණි පසු මනස ඉදිරියේ මතු වී පෙනේ. ලාබයක් උපයද්දී බොහෝ සිංහලයින්ට ඇති වන වරදකාරී හැඟීමද එවැනි චර්යාවකි. මෙහි තවත් විශේෂත්වයක් වන්නේ විදේශිකයෙකුට, විශේෂයෙන්ම සුදු හම ඇති විදේශිකයෙකුට, භාණ්ඩයක් විකුණා කවර ලාභයක් ලැබුවද සිංහලයින්ට මේ වරදකාරී හැඟීම නොදැනීමයි.

මට සහ මගේ පවුලේ අයට කන්න බොන්න නැතත් අන්තර්ජාල පහසුකම් නොමැතිව දවසක්වත් ගත කළ නොහැකි තරමට අප මේ වන විට අන්තර්ජාලයට ඇබ්බැහි වී අවසානය. ලංකාවේ ගත කරද්දී අප මුහුණ දෙන එක් ප්‍රධාන ප්‍රශ්නයක් වන්නේ අන්තර්ජාලය සමඟ රැඳී සිටීම ඇමරිකාවේදී තරම් පහසු නොවීමයි. ඇමරිකාවේදීනම් බොහෝ ව්‍යාපාරික හා පොදු ස්ථාන වලදී නොමිලේ වයිෆයි පහසුකම් ලබාගත හැකිය. එමෙන්ම, ලංකාවේ මේ අංශයේ සේවය කරන මගේ ඇතැම් මිතුරන් සිතන තරම් ලංකාවේ අන්තර්ජාල පහසුකම් ලබාගැනීම ලාබදායකද නැත.

මිල සාධකය තවදුරටත් ප්‍රශ්නයක් වුවත්, මගේ මිතුරෙකුගේ දැනුවත් කිරීම අනුව පෙර ගෙවුම් සම්බන්ධතාවක් සහිත ජංගම දුරකථනයක් වයිෆයි රවුටරයක් සේ සකස් කර ගැනීමෙන් මෙවර අපට එක වර උපකරණ හතර පහකින් අන්තර්ජාලයට පිවිසීම සඳහා වූ තාක්ෂණික බාධාවන්ට මුහුණ නොදී සිටිය හැකි විය. ගොඩ බැසීමෙන් අනතුරුව ගුවන් තොටුපලෙන්ම "ටුවරිස්ට් සිම්පැක්" හා අවශ්‍යනම් ජංගම දුරකථනයක් (කුලී පදනමට) ලබා ගත හැකි බව මගේ මිතුරා විසින් යෝජනා කර තිබුණු අතර ලංකාවට පැමිණෙන්නට පෙරම මගේ සොහොයුරිය විසින් දැනුම් දුන්නේ මගේ පියා ජීවත්ව සිටියදී භාවිතා කළ සිම්පත් දෙකක් සහිත ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනය මේ වෙනුවෙන් යොදාගත හැකි බවයි.

පසුව ඇත්තටම සිදු වී තිබුණු පරිදි මගේ පියා විසින් තෙමසකට පෙර භාවිතා කළ ජංගම දුරකථන සම්බන්ධතා මේ වන විට අක්‍රිය වී තිබිය හැකිව තිබුණු අතර එසේ වීනම්, දුරකථනය තිබුණත්, මට මේ පහසුකම ලබා ගන්නට වන්නේ අලුතින් සිම්පතක් මිල දී ගැනීමෙන් පසුවය. ගුවන් තොටුපොළේදීම සිම්පතක් ලබාගත්තේනම් මේ අවදානම මඟ හැරෙන අතරම ඒ මොහොතේ සිටම "ශිෂ්ඨාචාරය තුළ රැඳී සිටීමේ" අවස්ථාවද හිමි වේ.

ලංකාවේ සිටි කාලයේදී පෙරගෙවුම් අන්තර්ජාල සම්බන්ධතා වෙනුවෙන් වැය කෙරෙන්නට නියමිත තිබුණු (මේ වන විට වැය කර ඇති) මුදල සැලකූ විට රුපියල් දහසක පමණ මුදලක් ගෙවා "ටුවරිස්ට් සිම්පැක්" එකක් මිල දී ගැනීම කිසිසේත්ම නරක තේරීමක් සේ පෙනුණේ නැත. ඒ නිසා, පැමිණීමේ පර්යන්තයේ දිගු කොරිඩෝව පසු කර ආගමන විගමන අංශය කිට්ටුවට පැමිණි වහාම අදාළ කවුන්ටරය වෙත ගොස් "ටුවරිස්ට් සිම්පැක්" එකක් ඉල්ලා සිටියෙමි.

පෞද්ගලික සමාගමක් වෙනුවෙන් සේවය කරන වෙළඳ සේවිකාවට තවත් ගණුදෙනුවක් කර ගැනීමට කිසිදු උනන්දුවක් නැත.

"සර්, මේක මේ ටුවරිස්ට්ලට විකුණන්න තියෙන්නේ! සර්ට මේක ගන්න එක පාඩුයි. දාහක් විතර වෙනවා. එළියට ගියාම ඕනැ තැනකින් අයිඩී එක පෙන්නලා රුපියල් සීයකට සිම් එකක් ගත්තහැකි..."

ඈ කීවේ මා නොදැන සිටි දෙයක් නොවේ. මා මේ වන විට ලංකාවේ ජීවත් නොවන අයෙකු බවත්, සංචාරකයෙකු ලෙස ලංකාවට පැමිණෙන්නෙකු බවත් ඇයට පැහැදිලි කිරීමෙන් පසුවද ඇගේ ආකල්පය වෙනස් වුණේ නැත. තමන් දෛනිකව නියැලෙන ගනුදෙනු වලින් තමන්ට වැටුප් ගෙවන සමාගම අධික ලාභයක් උපයන බවත්, ඒ අයුරින් සුද්දන්ගෙන් සල්ලි කඩා ගැනීමේ වරදක් නැතත්, ලෝකයේ කොහේ හෝ ජීවත් වන සිංහලයෙක්ගෙන් එසේ සල්ලි කඩා ගැනීම නුසුදුසු දෙයක් බවත් ඇය සිතුවා විය හැකිය.

ඉන් පසු, මට අවශ්‍ය වුනේ ඩොලර් රුපියල් කර ගැනීමටය. කොටුවට ගොස් මාරු කළ විට ගුවන් තොටුපොළේදී ලැබෙනවාට වඩා රුපියල් දෙක තුනක්වත් වැඩියෙන් ලැබෙන බව මා දැන නොසිටි දෙයක් නොවූවත් මෙවර මා පැමිණියේ පියාගේ තෙමස් දානය වෙනුවෙන් ඊට දින කිහිපයකට පෙර බැවින් ඊට පෙර කොටුවට යන්නට මගේ කාල සටහනේ ඉඩක් තිබුණේ නැත. ඒ නිසා, ගුවන් තොටුපොළෙහි පිහිටි රාජ්‍ය බැංකුවක කවුන්ටරයෙන් අවශ්‍ය පමණ රුපියල් ලබා ගැනීම සඳහා මා ඒ වෙත ගියෙමි. මා රුපියල් කිරීමට අදහස් කළ ඩොලර් ප්‍රමාණය සාමාන්‍යයෙන් එහි පැමිණෙන ගනුදෙනු කරුවෙකු අත ඇති මුදලට සාපේක්ෂව වැඩි මුදලක් වූවා විය හැකිය.

මගේ අදහස වූයේ ගුවන් තොටුපොළේ පිහිටි කොයි බැංකුවෙන් මාරු කළත් ලැබෙන්නේ එකම මුදල බවත් එය කොටුවේදී මෙන් හෙට්ටු කර ඉහළ දමා ගැනීමේ හැකියාවක් නොමැති බවත්ය. ඒ නිසා, අවශ්‍ය ඩොලර් ප්‍රමාණය දී කෙළින්ම රුපියල් ඉල්ලා සිටියෙමි. මේ වන විට මහ බැංකු දත්ත අනුව ඩොලරයක විකිණුම් මිල රුපියල් 160 මට්ටමට පැමිණ නොතිබුණු අතර අදාළ රාජ්‍ය බැංකුවෙහි ඩොලරයක ගැනුම් මිල මහ බැංකුවේ දත්ත සමඟ ආසන්න වශයෙන් සැසඳුණේය.

මෙවරද කවුන්ටරයේ සිටි සේවකයාට ගණුදෙනුව කරන්නට වැඩි උනන්දුවක් නොතිබුණේය.

"සර්, සල්ලිනම් මාරු කරල දෙන්න පුළුවන්. හැබැයි රිසිට් එකක් දෙන්න විදිහක් නැහැ, සිස්ටම් එකේ අවුලක්!"

ඇතැම් විට ඔහු කීවේ ඇත්ත විය හැකිය. එසේ නැත්නම් අදාළ ගනුදෙනුව ලේඛණගත නොකර කීයක් හෝ වැඩියෙන් නැවත විකුණා ලාබයක් ලබන්නට දැමූ වංගුවක් විය හැකිය. මගේ හිත කීවේ දෙවැන්න වන්නට වැඩි ඉඩක් ඇති බවයි.

"ඇත්තද? එහෙනම් වෙන තැනකින් මාරු කර ගන්නම්!"

වැඩේ වැරදුණු බව බැංකු සේවකයාට තේරුණේය.

"සර් ඔච්චර ගානක් අඩුවට මාරු කරන්නේ අපරාදේ. මේ දවස් වල එළියේ රේට් එක හොඳටම නැගල තියෙන්නේ..."

"මම දන්නවා. ඒත් මට කොටුවට යන්න වෙලාවක් නැති නිසයි එයාපෝර්ට් එකෙන්ම ටිකක් මාරු කරන්නේ..."

"සර්, එහෙමනම් එළියේ තියෙන අපේ කවුන්ටරේට යන්න. මම කෝල් එකක් දාල කියන්නම් හොඳ රේට් එකක් දෙන්න කියල...මේ දවස් වල එළියේ රේට් එක හොඳටම නැගල තියෙන්නේ..."

බැංකු සේවකයාගේ කතාවෙන් පැහැදිලි වූ පරිදි රාජ්‍ය බැංකුවකින් වුවත් හෙට්ටු කර වැඩි මිලක් ලබා ගැනීමේ හැකියාව ඇති බව පෙනේ. ඒ අනුව, ඔහු විසින් යොමු කළ කවුන්ටරයට නොගොස් වෙනත් බැංකුවක කවුන්ටරයකට ගොස් එහි ප්‍රදර්ශනය කර තිබුණු මිලට වඩා රුපියල් දෙකක් වැඩි අනුපාතයකට අවශ්‍ය ඩොලර් ප්‍රමාණය රුපියල් කළෙමි. පසුව ඉතිරි ඩොලර් ප්‍රමාණය මාරු කරගන්නට කොටුවට යාමෙන් පසු තේරුම් ගිය පරිදි මහ බැංකුව පෙන්වන නිල විකුණුම් මිලටත් වඩා රුපියල් දෙක තුනක්ම වැඩියෙන් (නිල ගැනුම් මිලට වඩා රුපියල් හයක් පමණ වැඩියෙන්) කොටුවේදී ඩොලර් මාරු කළ හැකි තරමේ ඩොලර් ඉල්ලුමක් රට තුළ තිබුණේය.

ඒ වන විට ඩොලරයක සාමාන්‍ය විකුණුම් මිල රුපියල් 159කුත් ශත ගණනක් වුවත් කොටුවේදී මගේ ඩොලර් රුපියල් 162 බැගින් මාරු කළ හැකි විය. මෙසේ ඩොලර් මිල දී ගන්නා අතරමැදියන් අඩු වශයෙන් රුපියල් 162.50 බැගින්වත් මේ ඩොලර් විකුණනවා විය යුතුය. එසේනම්, නිල සංඛ්‍යාලේඛණ වල නොපෙනෙන, විශාල ඩොලර් ඉල්ලුමක් හා අනුරූපී සැපයුම් හිඟයක් රට තුළ තිබේ.

ගුවන් තොටුපොළේදී මුලින්ම හමු වූ බැංකු සේවකයා තමන්ගේ සේවා ආයතනයේ ලාබ ඉහළ දැමීමට මුල් තැන දුන්නේනම් මා පසුව ලැබූ වැඩි රුපියල් ප්‍රමාණය අදාළ බැංකුවේ ලාබ වලට එකතු විය හැකිව තිබුණේය. ඔහු එසේ නොකළේ මට ලාබයක් සැලසීමේ අරමුණින්ද නැත්නම් තමන්ට ලාබයක් ලබන්නට ගොස් වැරදීම නිසාද යන්න එතරම්ම පැහැදිලි නැත.

ලංකාවට පැමිණෙන බොහෝ අවස්ථා වලදී වයින් හා වෙනත් මත්පැන් බෝතල් කිහිපයක් රැගෙන එන නමුත් මෙවර එය කළේ නැත. ඒ නිසා, මිතුරන් පිරිසක් විසින් සැලසුම් කළ සාදයකට සහභාගී වීම සඳහා යන්නට පෙර සුපිරි වෙළඳ සැලකින් විදේශීය මත්පැන් බෝතලයක් මිල දී ගන්නට අදහස් කළෙමි. ඇමරිකාවේදී ගෙවන ඩොලර් මිල මෙන් තෙගුණයකටත් වඩා වැඩි රුපියල් මිලක් ගෙවිය යුතු වුවත් අවශ්‍ය භාණ්ඩය මිල දී ගැනීම ඊට වඩා වැදගත් බව සිතුණේය.

"සර්, ඔය ගාණටම මේක ගන්න පුළුවන්! ඕකට වඩා මේක ටිකක් ෂුවර්!"

"ඒ කියන්නේ මේක කලවන්ද?"

"ඒ වගෙ තමයි!"

වැඩි මිලක් ගෙවා වුවත් අවශ්‍ය භාණ්ඩය මිස වෙනත් භාණ්ඩයක් මිල දී ගන්නට මට අවශ්‍ය නැත. වෙළඳ සේවකයාටම අනුව අවශ්‍ය භාණ්ඩය සේ වෙස් ගන්වා මෙහි විකුණන්නේ අවශ්‍ය භාණ්ඩය නොවේ. ඒ නිසා, අවසානයේදී කිසිදු ගණුදෙනුවක් සිදුවුණේ නැත.

සුපිරි වෙළඳසැලෙහි සේවකයාට තමන්ගේ සමාගමේ ලාබ ඉහළ දැමීමේ අරමුණට වඩා දුඹුරු හම ඇති, සිංහල කතා කරන පාරිභෝගිකයෙකු රැවැට්ටීම නිසා ඇති වන වරදකාරී හැඟීමෙන් මිදීම වැදගත් වූවා වන්නට ඇත. පාරිභෝගිකයා සුද්දෙක් වුණානම් ඔහු වෙනස් අයුරකින් හැසිරෙන්නට ඉඩ තිබුණා විය හැකිය.

සීගිරියේ විදේශික රථගාල කිට්ටුව සිසිල් බීම විකිණූ අයෙකු ප්‍රදර්ශනය කළේද මෙවැනිම චර්යාවකි. රුපියල් හැටකට මිල කර තිබුණු සිසිල් බීම බෝතලයක් විදේශිකයින් හට රුපියල් දෙසීය බැගින් විකුණමින් සිටි ඔහු එය නියම මිලට හෝ ඔහුගේ සාමාන්‍ය විකිණුම් මිලට මට විකුණන්නට මනාප වූයේ නැත.

"සර්, මෙතන ටිකක් ගාන වැඩියි. ෆොරීනර්ස්ලට විකුණන්නේ...පහළින් අඩුවට ගන්න පුළුවන්!"

විදේශිකයින් වුවත් ඉන්දියානුවන් ගැන බොහෝ ලාංකික වෙළෙන්දන්ට තිබෙන්නේ වෙනස්ම ආකල්පයකි. ඉහත කී ෆොරීනර්ස්ලාට ඉන්දියානුවන් අයත් නැත. ලිපිය දිග්ගැසෙන නිසා ඒ ගැන කතා නොකර මෙය අවසන් කරමි.

(කාලවේලා සීමාවන් හා අන්තර්ජාල භාවිතයේ සීමාවන් නිසා ප්‍රතිචාර වලට පිළිතුරු සැපයීම පමා කරන්නට වීම ගැන කමා කෙරෙත්වා!)

(Image: http://exploresrilanka.lk/2013/10/sweet-by-nature/)

Monday, April 30, 2018

විජයාවතරණය


සංයුත්ත නිකායේ සගාථා වර්ගයේ දේවපුත්ත සංයුත්තයේ ඇති සූරිය හා චන්දිම සූත්‍ර අනුව බුදුන් සැවැත් නුවර දෙවුරම් වෙහෙර වැඩ විසූ කිසියම් දෙදිනක සූරිය හා චන්දිම දෙව් පුතුන් රාහු අසුරිඳු විසින් අල්ලා ගනු ලැබ එම පීඩාවෙන් ගැලවීම සඳහා බුදුන්ගේ පිහිට අයැද තිබේ. අදාළ කාලයේදී සූර්යග්‍රහණ හා චන්ද්‍රග්‍රහණ හඳුනා ගැනුණේ පිළිවෙලින් සූරිය හා චන්දිම දෙව් පුතුන් රාහු අසුරිඳු විසින් අල්ලා ගැනීමක් ලෙසින් බව අමතක නොකර මේ සූත්‍රයන්හි පෙල කියවූ විට මතුවන අදහස එය අමතක කර මේ සූත්‍ර කියැවූ විට ලැබෙන අදහසම නොවේ.

මේ කාලය වන විටද යම් නිරවද්‍යතාවයක් සහිතව සූර්යයාගේ, චන්ද්‍රයාගේ හා තවත් ඈතින් පිහිටි තාරකා ගණනාවක පොළොවට සාපේක්ෂ චලිතය තේරුම්ගත හැකි ප්‍රවාද බිහි වී තිබුණත් ඒ සමඟම මේ ආකාශ වස්තූන් බොහොමයකටම කිසියම් දේවත්වයක්ද ආරෝපණය  වී තිබුණේය.

දේවපුත්ත සංයුත්තයේ අවසානයට ඇති සූරිය හා චන්දිම සූත්‍ර හැර තවත් සූත්‍ර අටක් තිබේ. මේ සූත්‍ර වල එක් විශේෂත්වයක් වන්නේ වෙනත් බොහෝ සූත්‍ර ආරම්භයේදී කියැවෙන "එක්තරා දෙවියෙක්" වෙනුවට නිශ්චිත නමකින් හඳුන්වා ඇති දෙව් පුතෙකු හමුවීමයි. උදාහරණ ලෙස දේවපුත්ත සංයුත්තයේ පළමු සූත්‍ර දෙක පඨම කස්සප සූත්‍රය හා දුතිය කස්සප සූත්‍රයි. මේ සූත්‍ර පාඨ දේශනා කර තිබෙන්නේ "මනා ඡවිවර්ණ ඇති කසුප් දෙව්පුත් තෙමේ රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය කල්හි මුළු දෙව්රම බබුලුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත" එළැඹීමෙන් පසුවය.

ඇතැම් දිනවල රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය කල්හි සැවැත් නුවර අහසේ දැකිය හැකි වූ තාරකාවක්ද මේ කාලයේ හැඳින්වුණේ කස්සප යන නමිනි. මහාභාරතයෙහි කස්සප හෙවත් කාශ්‍යප, මරිචි, අත්‍රි, පුලහ, පුලස්‍ය, ක්‍රතු, වශිෂ්ඨ යන නම් හත සප්තසෘෂීන් ලෙස හැඳින්වෙන අතර වෘහත්සංහිතාවෙහි ඇති ලැයිස්තුවෙහි කාශ්‍යප යන්න වෙනුවට අංගීරස නම ආදේශ වී තිබේ. මේ අයුරින් සෘෂීන් හෝ දෙවියන් සේ සංකල්පගත කර ඇති, දැන් බටහිර රටවල මහ වලහා ලෙසත්, බිග් ඩිපර් ලෙසත්, අර්සා මේජර්  (Ursa Major) ලෙසත් හැඳින්වෙන සප්තාර්ශී තාරකා මණ්ඩලයට අයත් තාරකා ගැන මා මීට පෙරද විස්තර කර තිබේ.

වික්ටර්ගේ අරුන්දතී හා ජෝතිපාලගේ අරුන්දතීලා

දේවපුත්ත සංයුත්තයේ තෙවන සූත්‍රය මාඝ සූත්‍රයයි. මෙය දේශනා කර තිබෙන්නේ "මනා ඡවිවර්ණ ඇති මාඝ දෙව්පුත් තෙමේ රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය කල්හි මුළු දෙව්රම බබුලුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත" එළැඹීමෙන් පසුවය. මාඝ නමින් හැඳින්වෙන, ඇතැම් දිනවල රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය කල්හි සැවැත් නුවර අහසේ දැකිය හැකි වූ තාරකාවක්ද තිබේ. සකු බසින් මාඝ නක්ෂත්‍රය ලෙසින්ද සිංහලෙන් මා නැකත ලෙසින්ද හැඳින්වෙන්නේ මේ තාරකාවයි. හඳ මාඝ නැකැත් තාරකාවට ආසන්නව තිබියදී එළැඹෙන චන්ද්‍ර මාසය සකු බසින් මාඝ මාසය ලෙස හැඳින්වෙන අතර දකුණු ඉන්දීය භාෂාද ඇතුළුව වත්මන් ඉන්දියානු භාෂා බොහොමයකම මේ මාසය හැඳින්වෙන නම් බිඳී ගොස් ඇත්තේ මාඝ යන සංස්කෘත නමිනි. සිංහල චන්ද්‍ර මාස ක්‍රමය අනුව මෙය නවම් මාසයයි. මේ හා අදාළ වැඩිපුර තොරතුරු පහත ලිපියේ තිබේ.

නැකැත් ක්‍රමයේ විකාශනය 

වෙසක්, ඇසළ වැනි ඇතැම් සිංහල චන්ද්‍රමාස වල නම් වලට පැහැදිලි සංස්කෘත මුල් තිබුණත් අනෙකුත් බොහෝ සිංහල චන්ද්‍ර මාස වල නම් වල එවැනි සකු හෝ මගධ ප්‍රභවයක් පැහැදිලිව නොපෙනේ. දකුණු ඉන්දීය ප්‍රභවයක්ද නොපෙන්වන මේ නම් ආර්ය කණ්ඩායම් ලංකාවට සංක්‍රමණය වීමට පෙර භාවිතා වූ නම් වන්නට පුළුවන.

සිදුහත් කුමරුගේ උපත, බුදුවීම හා බුදු හිමියන්ගේ තෙමඟුල සිදුවූ ලෙස සැලකෙන්නේ වෙසක් පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනකය. සිදුහත් උපත සිදුවන්නට පෙර වෙසක් පුර පසළොස්වක දිනයක් සුවිශේෂී දිනයක් වූයේ පුර පසළොස්වක පෝයක් වීම නිසා පමණක් බැවින් එවැනි දිනයක සිදුහත් උපත සිදුවූ බව පසුව එකතු වූ කතාවක් විය යුතුම නැත. එකුන් තිස් වියේදී ගිහිගෙය හැරගොස් සවසරක් දුෂ්කර ක්‍රියා කරන සිදුහත් කුමරු අධිෂ්ඨාන​ පූර්වකව බෝමුල වාඩි වූයේ පන්තිස් විය සැපිරීමට පෙර තමන්ගේ අරමුණ ඉටුකරගන්නට විය හැකි නිසා බුද්ධත්වය හා සිදුහත් උපත එකම දිනක සිදු වීමද බොහෝ විට සිදුවිය හැකි දෙයකි. සම්බුද්ධ පරිනිර්වාණයද වෙසක් පොහෝ දිනකම සිදුවූයේනම් එය අහඹුවක් වුවත් එවැන්නක් සිදුවීමට ඇති සම්භාවිතාවද (1/365) සිදු නොවිය හැකිතරම් කුඩා එකක් නොවේ. කෙසේ වුවත්, සම්බුද්ධ පරිනිර්වාණය වෙසක් පුර පසළොස්වක දිනකම සිදුනොවූවා වන්නට පුළුවන.

බුදුන්ගේ තෙමඟුල සිදු වූ බව පිළිගැනෙන වෙසක් පෝය බෞද්ධයන්ට ඉතා වැදගත් දිනයකි. ඊට අමතරව මහාවංශයේ කතාව අනුව සිංහල ජාතියේ ආරම්භයද සම්බුද්ධ පරිනිර්වාණය සිදු වූ වෙසක් පෝය දින කරා දිවයයි.

"ස්ථිර බුද්ධි ඇති විජය නම් කුමර ලංකායෙහි හෝ තාම්‍රපර්ණී ද්වීපයෙහි යමක ශාලාන්තරයෙහි හෙවත් සල්රුක් දෙදෙනා අතුරෙහි තථාගතයන් පිරිනිවන් පිණිස සැතපුණු දවස බටුයේය." (මහාවංශය- හයවෙනි පරිච්ඡේදය)

මහාවංශයේ කතාව අනුව බැලුවොත් සිංහලයින්ගේ ආරම්භකයා විජය නොවේ. ඔහුගේ මළනු සුමිත්තගේ පුත් පණ්ඩුවාසදේවයි. විජයට දාව කුවේණියගේ කුසින් බිහිවන දරුවන්ගෙන් වැද්දන් මිස සිංහලයින් පැවත එන බවක් මහාවංශයෙහි කියා නැත. පඬි රජ දියණිය විජයට දාව පුතුන් වදා නැති අතර දියණියන් ගැනද සඳහනක් නැත. එහෙත්, පණ්ඩුවාසදේවට ලංකාවට එන්නට ඉඩ සැලසෙන්නේ විජය නිසාය. කතාවට විජය වැදගත් වන්නේ ඒ නිසාය. එසේනම්, විජය ලංකාවට පැමිණීම තනිකරම අහම්බයක්ද?

මහාවංශයේ මුල් කොටස සැබෑ ඓතිහාසික සිදුවීම් සේ බැලූ බැල්මටම නොපෙනෙන ලුණු ඇඹුල් වලින් පිරී ඇතත්, දේවපුත්ත සංයුත්තයේ සූත්‍ර මෙන්ම මහා වංශයද  ඒවා ලියැවුණු කාලය හා ඓතිහාසික සන්දර්භය ගැන සිතා පරිස්සමින් කියවනවානම් ඒ ලුණු ඇඹුල් අතර තිබෙන සැබෑ ඓතිහාසික සිදුවීම් වන්නට වඩා ඉඩකඩ ඇති දෑ තෝරාබේරා ගැනීම කළ නොහැක්කක් නොවේ.

(Image: http://lankauruma.blogspot.com/2014/09/kuveni.html)

(Image: http://www.lankaweb.com/news/items/2016/11/07/kuvenis-curse-still-holds-sway/)

Thursday, April 26, 2018

වෙසක් පෝය හා ශ්‍රී ලාංකික සම්ප්‍රදාය


ශ්‍රී ලාංකික සම්ප්‍රදායට පිටුපාමින් මෙවර වෙසක් පුන් පෝය දිනය අප්‍රේල් මාසයට යොදා ගැනීම කිසිසේත් සිදුනොවිය යුත්තකැයි නියගොඩ ශ්‍රී විජිතසිරි මල්වතු පාර්ශ්වයේ අනුනාහිමියන් විසින් පවසා ඇති බව ගොසිප්ලංකානිව්ස් වෙබ් අඩවිය වාර්තා කර තිබුණේය. අදාළ පුවතට අනුව වෙසක් පෝය අප්‍රේල් මාසයේදී ගැනීම මහා විහිළුවක් ලෙස හඳුන්වා ඇති ඒ හිමියෝ මෙසේද මෙසේ පවසා ඇත්තාහ.

"මැයි මාසයට යෙදෙන පසළොස්වක පෝය දිනය වෙසක් පෝය ලෙස සලකනවා. මැයි මාසය වෙසක් මාසයයි. එය සාම්ප්‍රදායයක්. 2018 වසරේ වෙසක් පෝ දිනය මැයි මාසයේ 20 වැනි දින යෙදන පසළොස්වක පෝය දිනට යොදා ගැනීමට තිබුණා.

බුදුරජාණන් වහන්සේ වෙනුවෙන් බෞද්ධ ජනතාව පින් දහම් සිදුකොට බුදුන් වහන්සේ වෙනුවෙන් කැපවන වෙසක් පුන් පෝය දිනය ද තම තමන්ගේ හිතුමතයට වෙනස් කිරිම උචිත වන්නේ නැහැ අප්‍රේල් 29 වැනිදා යෙදී තිබෙන පුන් පෝය දිනය බක් මහේ පෝය දිනයයි. ශක රාජවංශය අනුව බක් මස අගට යෙදී ඇති පුන් පොහෝ දිනය අධිපසළොස්වක පෝය දිනයක් ලෙස සැලකීම් වරදක් නොමැති නමුත් වෙසක් පුන් පෝය දිනය ලෙස සැලකීම සුදුසු නැහැ

තායිලන්තය චීනය ඉන්දියාව වැනි රටවල් වෙසක් දිනය සමරන්නේ මැයි මාසයේ අවසානයට යෙදී ඇති පසළොස්වක පෝය දිනයයි. ජාත්‍යන්තර වෙසක් උත්සවය පවත්වන්නේ ද මැයි මස අගට යෙදී තිබෙන පසළොස්වක පෝය දිනයදායි.

කිසිවකුගේ උපදෙසක් මත සාමිප්‍රදායික ලෙස බෞද්ධ වර්ෂය පිළිගනිමින් බැහැරව මෙවන් තීන්දු තීරණ ගැනීම සමස්තයක් ලෙස සාවද්‍යයි. මෙවැනි අත්තනෝමතික තීන්දු තීරණ නිසා රට ජාතියට දූර්විපාක භුක්ති විඳීමට පවා සිදුවිමට ඉඩ තිබේ."

මේ ප්‍රකාශය අනුනායක හිමියන් විසින් ඒ අයුරින්ම සිදුකර ඇත්නම් එයින් පෙනෙන්නේ උන්වහන්සේ විසින් සඳහන් කරන ශ්‍රී ලාංකික සම්ප්‍රදාය පිළිබඳව උන්වහන්සේට ඇති අනවබෝධයයි. අනුනායක හිමියන්ගේ ප්‍රකාශය අනුව පෙනෙන්නේ යුරෝපීයයන් විසින් හඳුන්වා දුන් ග්‍රෙගෝරියන් දින දර්ශනයේ ඇති මැයි මාසය ඇතුළු මාස සිංහල බෞද්ධ චන්ද්‍ර මාස සමඟ සම්බන්ධ කර ගනිමින් මාස කිහිපයකට පෙර ගම්පහ දිස්ත්‍රික් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සිසිර ජයකොඩි වැනි වෙනත් ඇතැම් අය විසින්ද කළ පටලවා ගැනීම තුළ උන්වහන්සේද හිර වී සිටින බවයි. එපමණකින් නොනවතින අනුනායක හිමියෝ ඒ නිසා රටට සිදුවිය හැකි දුර්විපාක ගැනද වදාරති.

ග්‍රෙගෝරියන් මැයි මාසය හෝ ඊට පෙර තිබුණු ජුලියන් මැයි මාසය හා වෙසක් මාසය අතර කිසිදු සම්බන්ධයක් නැත. අනුනායක හිමියන් කියන සිංහල බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය හැදෙන විට ග්‍රෙගෝරියන් දින දර්ශනයක් තබා ජුලියන් දින දර්ශනයක්වත් තිබුණේද නැත.

සිංහල බෞද්ධ චන්ද්‍ර මාස හා ග්‍රෙගෝරියන් මාස අතර කිසිදු සම්බන්ධයක් නැතත්, සිංහල බෞද්ධ චන්ද්‍ර මාස හා සූර්ය මාස අතර සම්බන්ධයක් තිබේ. කිසියම් සූර්ය මාසයක් ඇරඹීමෙන් පසු අමාවක පෝය ගෙවී පුර පෑලවිය ලබන විට අළුත් චන්ද්‍රමාසයක් ආරම්භ වේ. මේ චන්ද්‍රමාස නම් කරන්නේ මාසය ඇරඹෙන විට පැවති සූර්ය මාසයට අනුරූපවය. ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය අනුව මේෂරවි මාසය තුළ ආරම්භ වන චන්ද්‍රමාසය වෙසක් මාසයයි.

පසුගිය අප්‍රේල් 16 දින අමාවක පෝය යෙදුනේ අප්‍රේල් 14 දින සිදු වූ මේෂ සංක්‍රාන්තියෙන් පසුවය. ඒ නිසා, එදින වෙසක් මාසය ආරම්භ විය. ඒ අනුව, ශ්‍රී ලාංකික සම්ප්‍රදායට මේ වසරේ වෙසක් පුර පසළොස්වක පෝය දිනය අප්‍රේල් 29 දිනට යෙදෙයි. මැයි 15 හා ජූනි 15 අතර ගෙවෙන වෘෂභරවි මාසය තුළ අමාවක පෝය දින දෙකක් ගෙවේ. මේ දින දෙකෙන් පසුව එළැඹෙන චන්ද්‍රමාස දෙකම පොසොන් මාසයි. සම්ප්‍රදාය අනුව යමින්, ඒ මාස දෙකෙන් එකක් අධිපොසොන් මාසය ලෙස නම් කර තිබේ.

එහෙත්, තායිලන්ත බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය මෙයම නොවේ. තායිලන්තයේ වෙසක් දිනය තීරණය කරන්නේ වෙසක් පුර පසළොස්වක දින හඳ විසා (විශාඛ) නැකතට ආසන්නව පිහිටීම ගැන සැලකිලිමත් වෙමිනි. ඒ නිසා, මේෂ සංක්‍රාන්තියෙන් දින පහක් ඇතුළත අමාවක පෝයක් යෙදුනොත් ඉන් පසු එළැඹෙන මාසය වෙසක් මාසය ලෙස සලකන්නේ නැත. මේ අනුව, 2018 තායිලන්තයේ වෙසක් දිනය සමරනු ඇත්තේ මැයි 29 දිනයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංගමය විසින් ජාත්‍යන්තර වෙසක් දිනය නිර්ණය කරන්නේද තායිලන්ත ක්‍රමවේදය අනුව යමිනි.

පහතින් ඇත්තේ මේ හා අදාළ පෙර ලිපි දෙකකි.

ආණ්ඩුව වෙසක් පෝය වරද්දලාද?



(Image: http://www.gossiplankanews.com/2018/04/we.html#more)

Tuesday, April 24, 2018

මෙල්බෝර්න් මහමෙවුනාව හා කැලිෆෝර්නියාවේ අභයගිරිය



වෙසක් පෝය නිමිත්තෙන් අප්‍රේල් 29 වනදා මහමෙවුනාවේදී පැවැත්වෙන වැඩසටහනක් පිළිබඳ විස්තරයක් මගේ මිතුරෙකු වත්පොත හරහා බෙදාහැර තිබෙනු දැකිය හැකි විය. මේ මහමෙවුනාව තිබෙන්නේ ලංකාවෙන් පිටත සිංහල අනන්‍යතාවයක් තිබෙන විශාල පිරිසක් ජීවත් වන ඕස්ට්‍රේලියාවේ මෙර්බර්න් නගරයේය. මෙවැනිම තවත් නගරයක් වන කැනඩාවේ ටොරොන්ටෝහිද මහමෙවුනාවක් තිබේ. මෙර්බර්න්හි මහමෙවුනාවේදී මෙන්ම එහිදීද මෙවර වෙසක් පෝය ලංකාවේ ථෙරවාද සම්ප්‍රදාය අනුව සැමරේ. සිංහල බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් ඇති පිරිස් ජීවත් වන ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය ඇතුළු බටහිර හා බටහිර නොවන තවත් රටවල් ගණනාවක මෙවැනි මහමෙවුනා තිබේ. ලන්ඩන්හි අමරාවතිය හා කැලිෆොර්නියාවේ අභයගිරිය වැනි ථෙරවාද සම්ප්‍රදායේ වෙනත් බෞද්ධ විහාරස්ථානද බටහිර රටවල තිබේ.




ලෝකය පුරා සිංහල අනන්‍යතාවයක් ඇති පිරිස් වසන තැන් වල ඇති මහමෙවුනා අසපු වලට ඒ නම තබා තිබෙන්නේ ලංකාවේ අනුරාධපුරයේ තිබෙන මහමෙවුනාව අනුව යමිනි. අනුරාධපුරයේ මහමෙවුනාවේ අතීතය දෙවනපෑතිස් යුගයටද පෙර කාලයකට දිව යන්නකි. අනුරාධපුර මහමෙවුනාව උද්‍යානයක් ලෙස සංවර්ධනය කර තිබෙන්නේ දෙවන පෑතිස් රජුගේ පියා වූ මුටසීව රජු විසිනි. මහින්දාගමනයෙන් පසුව කලින් කලට සිදුවූ සංවර්ධනයන් නිසා මහමෙවුනාව ලංකාවේ බෞද්ධ සංස්කෘතිය තුළ සුවිශේෂී තැනක් බවට පත් විය.


"ඉක්බිත්තෙන් ස්ථවිරයෝ තුමු “එම පර්ව‍තයට යම්හ”යි නික්මුණාහ. (මනුෂ්‍යයෝ ඒ බැව්) මහරජාණන්ට දැන්වූහ. රජ තෙමේ වහා එතන්හි එළඹියේ ය. එළඹ සිට “දැන් සවස් විය. පර්වතය ද දුරුය, මේ නන්දන වනයෙහිම විසිම ඵාසුය”යි ස්ථවිරයන්  වහන්සේට සැල කෙළේය. “පුරයට අතිශයින් ආසන්න බැවින් නොසරුප්ය”යි වදාළ කල්හි "මහමෙවුනා උයන ඉතා නුදුරු නොළං තැන සිත්කලුද ඡායෝදක සමන්විත ද වේ. එහි විසීම රුචිවේවා, වහන්ස! නැවතුන මැනවැ යි කීකල්හි ස්ථවිර තෙම එහි නැවති සේක."  (මහා වංශය- පහළොස්වන පරිච්ඡේදය)

කිසියම් රටක ජීවත් වන පිරිසක් වෙනත් රටකට සංක්‍රමණය වීමෙන් පසු තමන්ගේ මුල් රටේ සංස්කෘතිය අලුත් රටේ ප්‍රතිනිර්මාණය කරන්නට උත්සාහ දැරීම සාමාන්‍ය දෙයකි. අලුත් රටේදී තමන්ට හමුවන ස්ථාන මුල් රටේ එවැනි තැන් අනුව නම් කිරීමද මෙහි කොටසකි. ලෝකයේ විවිධ රටවල හා නගරවල නම් අනුව ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ නගර නම් කර තිබීම සිදුව තිබෙන්නේද මේ මූලධර්මය අනුවය.

ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය කරා සංක්‍රමණය වී සිටින සිංහල අනන්‍යතාවයක් ඇති පිරිස සාපේක්ෂව ඉතා සුළු ප්‍රමාණයකි. ඔවුන් අතරින් පතර මහමෙවුනාවක් හැදුවත් එවැනි සුළු පිරිසකට ඇමරිකාව තුළ දැනෙන තරමේ සංස්කෘතික බලපෑමක් කළ නොහැකිය. එහෙත්, කිසියම් රටකට එකම තැනකින් දිගින් දිගටම විශාල වශයෙන් සංක්‍රමණයන් සිදුවන විට එහි මුල් සංස්කෘතිය ක්‍රමයෙන් දියාරු වී සංක්‍රමණිකයින්ගේ සංස්කෘතිය ප්‍රධාන සංස්කෘතිය බවට පත් වන්නට පුළුවන. පහළොස්වන සියවසේ සිට ඇමරිකාවේ සිදුවී තිබෙන්නේ එවැනි දෙයකි.

කාලයක් තිස්සේ ලංකාවට සංක්‍රමණය වූවන් විසින්ද ඔවුන්ගේ මුල් සංස්කෘතිය ලංකාවේ ප්‍රතිනිර්මාණය කරන්නට උත්සාහ දැරීමේදී ලංකාවේ ස්ථාන නාම ඔවුන්ගේ මුල් රටේ ස්ථාන අනුව නම් කර තිබෙනු දැකීම අපහසු නැත. හැටන් නගරය උදාහරණයකි. ලංකාවේ හැටන් නගරයට අමතරව එංගලන්තයේ හෝ ස්කොට්ලන්තයේ හැටන් නගරයක් අනුව නම් කර ඇති වෙනත් හැටන් නගර ගණනාවක් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ මෙන්ම කැනඩාවේද තිබේ.

ලංකාවේ වියලි කලාපයේ නගරයක් හැටන් ලෙස නම් නොකර වත්මන් හැටන් නගරයම එසේ නම් කර තිබෙන්නේ එම නගරයේ දේශගුණය එංගලන්තයේ දේශගුණයට තරමක් සමාන බැවිනි. සීගිරි පර්වතයේ හැඩයට ආසන්නව සමාන හැඩයක් ඇති පර්වතයක් ඇමරිකාවේ ලාංකික අනන්‍යතාවය ඇති අයෙකුට දකින්නට ලැබුණොත් එය සීගිරිය ලෙස නම් කරන්නට ඉඩ තිබෙන අතර ඇතැම් විට එවැනි නමක් පසුව ප්‍රචලිත වන්නටද ඉඩ තිබේ.

ක්‍රිස්තු පූර්ව අටවන සියවසේ සිට හෝ ඇතැම් විට ඊටත් පෙර සිට ප්‍රධාන වශයෙන් වත්මන් ඉන්දියාවේ නැගෙනහිර ප්‍රදේශ වලින් පැමිණ ලංකාවේ ස්ථිර ජනාවාස තනාගන්නට ඇතැයි සිතිය හැකි සංක්‍රමණිකයින් විසින්ද මේ කටයුත්ත මේ ආකාරයෙන් සියවස් ගණනක් තිස්සේ කරන්නට ඇත. උදාහරණයක් ලෙස තමන්ගේ මුල් රටේ ඉන්ද්‍රසාල ගුහාව නමින් දැන සිටි තැනක් අනුව යමින් ලංකාවේ කිසියම් ගුහාවක් එනමින් නම් කිරීම බොහෝ විට සිදු විය හැකි දෙයකි. මෙසේ නම් කරන්නේ අහඹු තැනක් නොව තමන් දැන සිටි මුල් ස්ථානයේ භූමි ලක්ෂණ තිබුණු තැනක් වන්නටද බොහෝ ඉඩකඩ තිබේ.



වෙනත් රටක ප්‍රදේශ අනුව යමින් කිසියම් රටක ප්‍රදේශ නම් කිරීමට එකම හේතුව සංක්‍රමණයම නොවේ. උදාහරණයක් ලෙස වෙන්නප්පුවේ මිලාන් නගරයක් හැදී තිබෙන්නේ ඉතාලි සංක්‍රමණිකයින් විශාල වශයෙන් ලංකාවට පැමිණ පදිංචි වීම නිසා නොවේ. මා වැඩි විස්තර නොදනිතත්, ඇතැම් අය කියන පරිදි නැගෙනහිර පළාතේ මෑතකදී අරාබි නම් වලින් හඳුන්වා ඇති ස්ථාන ඇත්නම් එසේ නම් කර ඇත්තේ අරාබි රටක සිට ලංකාවට සංක්‍රමණය වූවෝ නොවෙති. කවර හෝ හේතුවක් නිසා තමන්ගේ රටේ මුල් සංස්කෘතියෙන් බාහිර වෙනත් සංස්කෘතියක් අගය කරන කණ්ඩායම් විසින් එවැනි දේ කිරීම අසාමාන්‍ය දෙයක් නොවේ.

මහින්දාගමනයෙන් පසු බුද්ධාගම ලංකාවේ රාජ්‍යාගම වී අශෝකගේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය සාර්ථක ලෙස ක්‍රියාත්මක වීමෙන් පසු බෞද්ධ සංස්කෘතික ලකුණු වලට හා ඒ හා බැඳුණු නැගෙනහිර ඉන්දියාවේ වෙනත් සංස්කෘතික ලකුණු වලට ලංකාවේදී වටිනාකමක් දුන් සංක්‍රමනික හෝ සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් පැවත එන පිරිසට එසේ නොවූ මුල් පදිංචිකරුවන්ද ක්‍රමයෙන් එකතු වන්නට ඇත. ඒ අනුව, ලංකාවේ පුද්ගල නාම හා ස්ථාන නාම මගධයේ පුද්ගල නාම හා ස්ථාන නාම අනුව නාමකරණය කිරීම වේගයෙන් ජනප්‍රිය වන්නට ඇත. සියවස් ගණනාවකට පසු ලංකාවට යුරෝපීයයෙන් පැමිණීමෙන් පසුවද මේ ආකාරයේම චර්යාවන් දකින්නට හැකි විය.

බෞද්ධ සාහිත්‍යය තුළ හමුවන බොහෝ තැන් වලට අනුරූප තැන් ලංකාවෙන් සුලභව හමුවීමෙන් පෙනෙන්නේ අශෝකගේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතියේ සාර්ථකත්වයයි. එහෙත්, මෙය අශෝක කාලයට සියවස් ගණනාවකට පෙර ආරම්භ වුනු දිගුකාලීන ක්‍රියාවලියක ප්‍රතිඵලයක් මිස තනිකරම අශෝකගේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතිය නිසා පමණක් වූ දෙයක්ද නොවේ.

ලේඛනගත නොකළ ආගමික ලියවිලිද ඇතුළු සියළු ආකාරයන්හි ජනශ්‍රැතීන් පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට සම්ප්‍රේෂණය වීමේදී එහි මුල් ස්වරූපය එළෙසම පවතින්නේ නැත. කියන්නා නිවැරදිව කතාව කිවුවත් අසන්නාගේ මනසේ ඇඳෙන චිත්‍රය මුල් චිත්‍රයට ආසන්නව හෝ සමාන වන්නේ කතාවේ ඇති ද්‍රව්‍ය, ස්ථාන හා සිදුවීම් අසන්නාටද හුරුපුරුදු දේනම් පමණි. මෙය ඊළඟ පරම්පරාවට තමන්ගේ ජනශ්‍රැතීන් උරුම කර දීමේදී සංක්‍රමණිකයෙකු මුහුණ දෙන ප්‍රධාන ගැටලුවකි. ඉහත අත්දැකීම් නොමැති අයෙකු කතාව තේරුම් ගන්නේ කිසියම් යාන්ත්‍රික ස්වරූපයකිනි.

මේ සන්නිවේදන ගැටළුව ප්‍රශ්නයක් වන්නේ සංක්‍රමණිකයින්ට පමණක් නොවේ. කාලයේ වෙනස පමණක් වුවද මෙය ගැටළුවක් බවට පත් කරයි. වසරකට පෙර අප අතරින් නික්ම ගිය විචාරක නමින් කවුරුත් දැන සිටි බ්ලොග්කරු විසින් ඔහුගේ නික්මයාමට සමසකට පමණ පෙර අපේ ජන වහරේ එන වඩු කිරිල්ලියගේ කතාව මතක් කර තිබුණු අතර එයට ප්‍රතිචාර ලෙස ලිපියක් පළ කරමින් මා සඳහන් කළේ මේ කතාවේ සිටිය යුත්තේ වඩු කිරිල්ලියක් නොව වටු කිරිල්ලියක් විය යුතු බවයි. එහි මා සඳහන් කළ පරිදි "වඩු කිරිල්ලියක් සාමාන්‍යයෙන් ඇගේ අපූරු කූඩුවෙන් පිටත බිත්තර නොදමන බැවින් මේ කතාව වඩා ගැලපෙන්නේ පොළොව ආශ්‍රිතව බිත්තර දමන වටු කිරිල්ලියකටය. කටින් කට සම්ප්‍රේෂණය වෙද්දී වටු කිරිල්ලිය ඉතා පහසුවෙන් වඩු කිරිල්ලියක වන්නට ඇත."

හේන් ආශ්‍රිතව දිවි ගෙවූ අපේ පැරණි පරම්පරාවක අයෙකුට මේ කතාවේ වටු කිරිල්ලිය වඩු කිරිල්ලියක සමඟ පැටලෙන්නේ නැති වුනත් කතාව යාන්ත්‍රිකව අසන අපේ පරම්පරාවේ අයෙකුට එසේ කිරිල්ලිය පැටලීම පුදුමයක් නොවේ. මේ කතාව අසන මගේ දරුවන්ට වටු කිරිල්ලියන් හෝ වඩු කිරිල්ලියන් දකින්නට නොලැබෙන බැවින් කතාව අසද්දී ඔවුන්ගේ හිතේ මැවෙන චිත්ත රූප පිළිබඳව මට සිතාගත නොහැකිය. එය බොහෝ විට ඔවුන් නිතර දකින කිසියම් කිරිල්ලියකගේ රූපයක් විය හැකිය.

ලුම්බිණි සල් උයන ගැන ඇසෙන විට දැන් අප බොහෝ දෙනෙකුගේ හිතේ මැවෙන්නේ මෑතකාලයකදී ඉංග්‍රීසින් විසින් අප්‍රිකානු රටකින් රැගෙන විත් ලංකාවේ බෝ කර ඇති විචිත්‍ර මලක් සහිත ශාඛය මිස කතාවේ මුලදී තිබුණු සැබෑ සල් ගස නොවේ. අප ප්‍රාථමික පන්ති වලදී භාවිතා කළ බුද්ධ ධර්මය පෙළපොත් වල මුල් පිටුවේ තිබුණේද මේ වැරදි සල්ගසේ රූපයකි. මේ ආකාරයෙන් කාලයත් සමඟ වෙනස් වී තිබෙන්නේ කතාවේ තිබුණු සල්ගස පමණක් නොවේ.

(Images: wikipedia, http://mahamevnawa.org.au/event/vesak-2018/,  https://homelands.lk/lands/lands-for-sales-in-wennappuwa-milans-town)

Friday, April 6, 2018

බෞද්ධ අනන්‍යතාවය (පළමු කොටස)


සිංහල අනන්‍යතාවයක් තිබෙන බොහෝ දෙනෙකුට බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක්ද තිබේ. එහෙත්, බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් තිබෙන අය අතරින් සිංහල අනන්‍යතාවයක් තිබෙන පිරිස සුළු ප්‍රතිශතයකි. බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් තිබෙන අය වැඩි වශයෙන්ම දකුණු හා අග්නිදිග ආසියා කලාපයේත්, සුළු වශයෙන් අනෙක් රටවලත් විසිරී සිටිති.

බෞද්ධ අනන්‍යතාවයට සියවස් විසිහයක පමණ ඉතිහාසයක් තිබේ. බුද්ධ කාලයට පෙරද බෞද්ධයන් සිටියා විය හැකි වුවත් බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් කියා දෙයක් අඛණ්ඩව හා දෘශ්‍යමානව දැකිය හැක්කේ සිද්ධාර්ථ ගෞතමයන්ගේ කාලයෙන් පසුවය. බුද්ධ කාලය යන්නද තරමක් මතභේදාත්මක කරුණක් වුවත් අප මෙහිදී බුද්ධ කාලය ලෙස සලකන්නේ ශ්‍රී ලාංකික වංශකතා මූලාශ්‍ර අනුව එසේ සැලකෙන කාලය හෝ ආසන්න කාලයකි.

බෞද්ධ අනන්‍යතාවය කියා කියන විටම එහි අවුලක් තිබේ. ගෞතම බුදුන්ගේ දේශනා වල හරය වුනේම මම යන අනන්‍යතාවය ඇතුළු සියලුම අනන්‍යතා පරිකල්පන පමණක් බව පැහැදිලි කිරීමයි. එහෙත්, අවසාන වශයෙන් බුදුන්ගේ ඉගැන්වීම මත පාදක වූ බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් කියා දෙයක් හැදුණේය.

හැකි තරම් වැඩි පිරිසක් බෞද්ධයින් බවට පත් කරමින් "බුද්ධාගම" ඉන්දියාවේ ප්‍රධානම ආගම බවට පත් කිරීම ගෞතම බුදුන්ගේ ඉලක්කයක් වුණේ නැත. සිය ජීවිත කාලය තුළ ගෞතම බුදුන් විසින් මුල් තැන දුන්නේ තමන්ගේ ඉගැන්වීම් අවබෝධ කරගත හැකි තරම් බුද්ධි මට්ටමක් ඇති බව පෙනෙන පුද්ගලයින් සංඝ ශාසනයට ඇතුළත් කර ගනිමින් සංඝ ශාසනය පුළුල් කිරීමටය. සංඝ අනන්‍යතාවයට පිටින් පුළුල් බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් ඇති වීම එක්තරා ආකාරයක අතුරු ඵලයකි.

බුද්ධ කාලීන භාරතය වර්ණ අනුව බෙදී තිබුණු එකකි. නමුත්, ගෞතම බුදුන් විසින් මුල සිටම සංඝ ශාසනය තුළට පිරිස් ඇතුළු කර ගනිද්දී වර්ණ ක්‍රමය නොසලකා හැරියා පමණක් නොව පදනමක් නැති දෙයක් ලෙස සලකමින් වර්ණ ක්‍රමයේ පදනමට පහර ගැසීමට පවා ඉදිරිපත් විය. එවැනි පදනමක පුළුල් වුණු සඟ සසුන තුළ සුනීත හා සෝපාක වැනි ශුද්‍ර අනන්‍යතාවයක් තිබුණු අය කිහිප දෙනෙක් ගැන කතා කෙරුණත් වැඩිපුර කතා කෙරෙන්නේ ක්ෂත්‍රිය, බ්‍රාහ්මණ හෝ වෛශ්‍ය අනන්‍යතාවයක් තිබුණු අය ගැනය. මෙහිදී, සඟ සසුනට ඇතුළු වීමෙන් පසු මේ අය තමන්ගේ මුල් වර්ණ අනන්‍යතා වලින් මිදෙන්නට ඇති බව නොවැදගත් කරුණක් වන්නේ ඒ අනන්‍යතාවන්ට කවුරු විසින් හෝ දිගින් දිගටම වැදගත් තැනක් දී ඇති බැවිනි.

බුද්ධ කාලීන භාරතයේ දේශපාලන ආධිපත්‍යය ක්‍ෂත්‍රියයන් අතේත්, දැනුම් ආධිපත්‍යය බ්‍රාහ්මණයින් අතේත්, ආර්ථික අධිපත්‍යය වෛශ්‍යයන් අතේත් තිබුණු බැවින් මේ කණ්ඩායම් තුනටම කිසියම් ආකාරයක බලයක් තිබුණේය. එවැනි බලයක් නොතිබුණේ ශුද්‍රයන්ට පමණි. බුද්ධ කාලයට සහශ්‍ර ගණනකට පෙර ආර්ය හා අනාර්ය සංස්කෘතීන් සම්මිශ්‍රණය වීමේදී ආර්යයන් බොහෝ විට එකතු වන්නට ඇත්තේ කැත්, බමුණු හෝ වෙළඳ අනන්‍යතාවයක් තුළටය. ශුද්‍ර ලෙස පොදුවේ හැඳින්වුණු පහත් කුල ගණනාවක් වෙත තල්ලු කෙරෙන්නට ඇත්තේ අනාර්යයන්ය.

බුද්ධ කාලීන සඟ සසුන තුළ කැත්, බමුණු හා වෙළඳ අනන්‍යතා තිබුණු අය වැඩිපුර සිටින්නට ඇත්තේ බුදු සසුන තුළ එම අනන්‍යතා දරන අයට විශේෂ වැදගත්කමක් ලැබුණු නිසා නොවේ. ගෞතම බුදුන්ගේ ඉගැන්වීම් තේරුම් ගත හැකි පිරිස් සොයා යන ගමනේදී, කිසියම් හෝ සමාජ ආර්ථික බලයක් තිබුණු පවුල් වලින් එවැනි පිරිස් වැඩියෙන් හමුවන්නට ඇති බැවිනි. අනෙක් අතට තමන් අකැමැති ශුද්‍ර අනන්‍යතාවයෙන් බැහැර වීමේ අරමුණින් සඟ සසුනට එකතු වූ නමුත් සඟ සසුන තුළ ප්‍රධාන චරිත නොවූ බැවින් කොහේවත් නම නොකියවෙන සැලකිය යුතු පිරිසක්ද නොසිටියා විය නොහැකිය.

බුද්ධ කාලයේදී පවා වත්මන් ඉන්දියාවේ නැගෙනහිර පෙදෙසට පමණක් සීමා වූ ප්‍රාදේශීය ආගමක් වූ බුද්ධාගම ලෝක ආගමක් බවට පත් වීමට ලොකුම දායකත්වය ලැබුණේ අශෝක රජුගෙනි. සඟ සසුන ව්‍යාප්ත කිරීම වෙනුවට හෝ එයට සමාන්තරව බෞද්ධ අනන්‍යතාවයක් ඇති පිරිස් ව්‍යාප්ත කිරීම හා ඔවුන් මේ අනන්‍යතාවය යටතේ එකතු කිරීම ධර්මාශෝකගේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතියේ ප්‍රධාන අංගයක් විය.

බෞද්ධ අනන්‍යතාවය යනුද සැබෑවටම ලිහිල්ව බැඳුණු බෞද්ධ අනන්‍යතා ගණනාවකි. බුද්ධ කාලයේදීම වෙනත් බුද්ධාගම් යෝජනා වූ අතර ධර්මාශෝක කාලය වන විටත් බුද්ධාගම් ගණනාවක් තිබුණේය. මේ විවිධ බුද්ධාගම් අතරින් එක් බුද්ධාගමකට ධර්මාශෝක රජුගේ රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ලැබුණේය. ඇතැම් අය අශෝක බුද්ධාගම අශෝක ධර්මය ලෙසද හඳුන්වති. අශෝක ධර්මය ලෙස හැඳින්වෙන දෙය නිවන් අරමුණු කරගත් ලෝකෝත්තර දෙයක් පමණක් නොවේ. වඩා පුළුල් පැකේජයකි. ආගමකි. දෙවනපෑතිස් සමයේදී ලංකාවට පැමිණියේද මේ සම්පූර්ණ පැකේජයයි.

අශෝක කාලයේදී ලංකාවට බුද්ධාගම පැමිණීමෙන් පසුව ලංකාවේ ඉතිහාසය ගැනත්, ඊට පෙර බුද්ධ කාලයේ සිට අශෝක කාලය දක්වා මගධයේ රාජ්‍ය හා ශාසන ඉතිහාසය ගැනත් සෑහෙන තරම් පුළුල් විස්තරයක් වංශකතා වල තිබේ. කවර අයුරකින් බැලුවත් මහාවංශය යනු ලංකාවේ ඉතිහාසය පිළිබඳව තිබෙන හොඳම මූලාශ්‍රයයි. ඒ නිසා, මහාවංශයේ ඇති කරුණු බැහැර කරන්නටනම් ඊට වඩා ප්‍රබල, පිළිගත හැකි සාක්ෂි හමු විය යුතුය.

මහා වංශය වැනි වසර සියවස් පහළොවක් පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට සම්ප්‍රේෂණය වූ ලේඛණයක ඇති කරුණු කාලයත් සමඟ ක්‍රමයෙන් වෙනස් විය හැකිය. මහාවංශය රචනා කරන විට ඒ සඳහා පාදක කරගෙන ඇති ලිඛිත හා අලිඛිත මූලාශ්‍රද මේ අයුරින්ම වෙනස් විය හැකිය. එහෙත්, ශිලා ලේඛණ වැනි පුරා විද්‍යාත්මක සාධක කාලයත් සමඟ එසේ වෙනස් නොවන නිසා වඩා විශ්වාසනීයය. මේ පදනම මත, වත්මන් ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, ඇෆ්ඝනිස්තානය හා නේපාලය ආවරණය වන විශාල ප්‍රදේශයක පැතිර ඇති අශෝක යුගයේ සෙල්ලිපි, ටැම්ලිපි ඇතුළු ලේඛණ වල භාෂා ගණනාවකින් ලියා ඇති තොරතුරු අදාළ යුගය පිළිබඳ වඩා විස්වාශනීය තොරතුරු සේ සැලකිය හැකිය.

මේ අශෝක ලේඛණ වල ඇති තොරතුරු මහා වංශයේ ඇති තොරතුරු සමඟ මෙන්ම පැරණි ග්‍රීක මූලාශ්‍ර සමඟද වැඩි අපහසුවකින් තොරව ගැලපිය හැකිය. භාෂා ව්‍යවහාරයන්හි ප්‍රාදේශීය වෙනස්කම් ඇතත්, අශෝක රාජ්‍යයේ බටහිර හා වයඹ සීමාවන්හි ඇති ලේඛණ හැරුණු විට අනෙක් ලේඛණ බොහොමයක් ලියා ඇත්තේ ප්‍රාකෘත බසිනි. බ්‍රාහ්මී අකුරෙනි.


කිසියම් භාෂාවක වචන හා අක්ෂර මාලාව යනු එකිනෙකට වෙනස් කරුණු දෙකකි. ඉන්දියාවේ භාවිතා වන හින්දි බසත්, පකිස්ථානයේ උර්දු බසත් බොහෝ දුරට එකම බසකි. එහෙත්, හින්දි ලියන්නේ දේවනාගරී අකුරෙනි. උර්දු ලියන්නේ අරාබි අකුරෙනි. කලක් අරාබි අකුරින් ලියූ මැලේ බස දැන් ලියන්නේ රෝමන් (ඉංග්‍රීසි) අකුරු වලිනි. කලක් ටිබෙට් අකුරින් ලියූ මොන්ගෝලියන් බස දැන් ලියන්නේ රුසියන් අකුරෙනි. මේ අයුරින්ම, වත්මන් පකිස්ථානයේ හා ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ ඇති අශෝක ලේඛණ වල භාෂාව ප්‍රාකෘතම වුවත් ඒවා ලියා තිබෙන්නේ බ්‍රාහ්මී අකුරෙන් නොව ඛරෝස්ති අකුරෙනි. එහෙත්, මේ ගාන්ධාර ප්‍රාකෘත බස, සුළු වෙනස්කම් හැරුණු විට, එවකට නැගෙනහිර ඉන්දියාවේ භාවිතා වූ මාගධී ප්‍රාකෘත බසමය.

ප්‍රාකෘත ලේඛණ බ්‍රාහ්මී නොවන අක්ෂර භාවිතා කොට ලියා ඇතිවාක් මෙන්ම ප්‍රාකෘත නොවන වෙනත් භාෂා ලිවීමට බ්‍රාහ්මී අක්ෂර භාවිතා කිරීමද සිදුවී තිබේ. දකුණු ඉන්දියාවේ දෙමළ සෙල්ලිපි උදාහරණයි. කලක් දකුණු ඉන්දියාවේද ප්‍රාකෘත බස භාවිතා වී ඇතත් පසුව ප්‍රාකෘත වෙනුවට දෙමළ ආදේශ වී තිබේ. එහෙත්, අක්ෂර මාලාව බ්‍රාහ්මීමය.

දශක දෙක තුනකට පෙර අනුරාධපුරයේ සිදු කළ කැණීම් වලින් හමු වී ඇති මැටි බඳුන් වල ඇති බ්‍රාහ්මී අකුරු අශෝක කාලයට වඩා සියවස් දෙක තුනක් පමණ පැරණිය. ඒවායේ භාෂාව ප්‍රාකෘත භාෂාවයි. මේ මැටි බඳුන් වල බොහෝ විට ලියා තිබෙන්නේ අයිතිකරුගේ නම වැනි කෙටි වචනයක් හෝ දෙකක් පමණක් වුවත් අදාළ වචන දෙමළ වචන නොවන බව හඳුනාගත හැකිය. මේ ප්‍රාකෘත ප්‍රභේදය අශෝක ලේඛණ වල ඇති මාගධී ප්‍රාකෘතයට සමානය.

ඉහත මැටි බඳුන් වල දැකිය හැකි බ්‍රාහ්මී අකුරු නිසා මගේ පෙර ලිපියේ යෝජනා කර ඇති ප්‍රවාදය හෝ මහාවංශයේ ඇති කරුණු අභියෝගයට ලක් වන්නේ නැත. අනුරාධපුරයේ කැණීම් වලින් තහවුරු වන අශෝක යුගයට පෙරද අනුරාධපුරය නගරයක් ලෙස සංවර්ධනය වී තිබුණු බව, එම නගරය ආශ්‍රිතව ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම් හා සංක්‍රමණ සිදු වූ බව මෙන්ම වත්මන් නැගෙනහිර ඉන්දියාව හා ලංකාව අතර සංස්කෘතික සබඳතා තිබුණු බව මහා වංශයේ තොරතුරු වලින්ද සනාථ වේ.

ඇත්ත වශයෙන්ම අනුරාධපුර කැණීම් වල සොයා ගැනීම් මා යෝජනා කරන ප්‍රවාදය තවත් තහවුරු කරයි. එයින් පෙනෙන්නේ විජයාගමනය යනු ඒ කාලයේ සිදු වූ සංක්‍රමණ රැල්ලක් තුළ සිදු වූ තවත් එක් සංක්‍රමණයක් මිස අහම්බයක් නොවන බවයි. බුද්ධ කාලයටත් සියවස් දෙක තුනක පමණ පෙර සිටම ලංකාවට සංක්‍රමණය වූ ආර්ය සංස්කෘතියෙහි සිටි නාගයින්ගෙන් කොටසක් බුද්ධ කාලය වන විටත් දේශීය නාගයින් ලෙස ලංකාව සිය වාස භූමිය කරගෙන සිටින්නට ඇත.

බුද්ධ කාලීන භාරතයේ සම්මත අධ්‍යාපන ක්‍රමයේ පදනම වූ චතුර්වේදයේ ඉගැන්වීම් වලට අභියෝග කර බෞද්ධයන් වන්නට ඇත්තේ අවදානමක් ගන්නට කැමති අයයි. අවදානම් ගන්නට අකැමැති අයෙකු මැවුම්කරුවෙකුගේ වචනයට පිටින් යන්නට තරම් දිරිමත් වන්නට තිබෙන්නේ අඩු ඉඩකි. එමෙන්ම, සිය ගම්බිම් අතහැර නොදන්නා රටකට සංක්‍රමණය වන්නට හිතන්නේද අවදානම් ගන්නට බය නැති අයයි. ඒ නිසා, බුද්ධ කාලය ආසන්නයේ නැගෙනහිර ඉන්දියාවෙන් ලංකාවට සංක්‍රමණය වූ පිරිස් අතර වේදයට අභියෝග කරන්නට බය නැති, බුදුන්ගේ ඉගැන්වීම් පිළිගත් අය නොසිටින්නට ඉඩක් නැත.

ගෞතම බුදුන්ටත් පෙර වේදයේ ඉගැන්වීම් වලට අභියෝග කළ අනෙක් ශාස්තෘවරයා මහාවීරයන්ය. බුදු දහම මගධයේ ව්‍යාප්ත වන විටත්, පවතින තත්ත්වයට අභියෝග කරන්නට බිය නැති බොහෝ දෙනෙකු මහාවීරයන්ගේ අනුගාමිකයෝව සිටියහ. ඒ නිසා, අදාළ කාලයේ නැගෙනහිර ඉන්දියාවෙන් ලංකාවට සංක්‍රමණය වූ පිරිස් අතර මහාවීරගේ ඉගැන්වීම් පිළිගත් අයද සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් නොසිටින්නට ඉඩක් නැත.

අශෝක විසින් බුදුදහම ප්‍රවර්ධනය කරන තුරු මගධයේද ජෛන ආගම ප්‍රධාන ආගමක් විය. අශෝක පවා මුලින්ම ජෛනයෙකි. අශෝකගේ සීයා වූ චන්ද්‍රගුප්ත මයුරයන් මියගියේද ජෛන ආගමික පිළිවෙත් අනුව සිහසුන හැර ගොස් නිරාහාරව සිටියදීය. දෙවන පෑතිස් සමයට පෙර ලංකාවේද (මා හිතන පරිදි සංක්‍රමනික හෝ සංක්‍රමණිකයින්ගෙන් පැවත එන  නාගයින් අතර) ජෛන ආගම ව්‍යාප්තව තිබී ඇති බවට මහා වංශය සාක්ෂි දරයි. පහතින් ඇත්තේ පණ්ඩුකාභය රජ සමයේ අනුරාධපුරයේ ජෛන ආගම ව්‍යාප්තව තිබුණු ආකාරයයි.

"එම සොහොනට පෙරදිග රජතෙමේ ජොතිය නිගණ්ඨයාගේ ගෙය කරවී. එම පෙදෙස ගිරිනම් නිගණ්ඨතෙමේද නානා පාෂාණ්ඩයෝද බොහෝ ශ්‍රමනයෝද විසූහ. එසේම රජතෙමේ කුම්භාණ්ඩ නම් නිගණ්ඨයා පිණිස දෙවොලක් කරවී. ඒ දෙවොල එනම් විය."

වේදය බැහැර කර සිටින ජෛන ආගමිකයෙකු බෞද්ධයෙකු කිරීම වේදය පිළිගන්නා බමුණෙකු බෞද්ධයෙකු කරනවාට වඩා පහසුය. සැලකිය යුතු ජෛන ආගමිකයින් පිරිසක් හා කිසියම් බෞද්ධයින් පිරිසක් සිටින තැනක බුද්ධාගමට රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ලැබුණු විට එය ඉතා වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වන්නට වැඩි ඉඩකඩක් තිබේ. එවැනි ජන සමූහයක් සමඟ බැහැර සිටින ප්‍රබල ආගමක් නොඅදහන සංස්කෘතියක පිරිස් හෙමින් සම්මිශ්‍රණය වන විට එවැන්නන්ද ක්‍රමයෙන් බෞද්ධයෙන් වීම අපේක්ෂා කළ හැකි දෙයකි. දෙවනපෑතිස් යුගයෙන් පසුව ලංකාවේ සිදුවන්නට ඇත්තේ මීට ආසන්න දෙයකි.

(මතු සම්බන්ධයි)

වෙබ් ලිපිනය:

දවස් පහේ නිවාඩුව

මේ සති අන්තයේ ලංකාවේ බැංකු දවස් පහකට වහනවා කියන එක දැන් අලුත් ප්‍රවෘත්තියක් නෙමෙයි. ඒ දවස් පහේ විය හැකි දේවල් ගැන කතා කරන එක පැත්තකින් තියලා...