පහුගිය ලිපියෙන් පෙන්වා දුන් පරිදි දෙසිය වසකට පමණ පෙර ඔය වගේ සිද්ධි අදට වඩා සුලභව සිදු වෙලා තියෙනවා. මේ දේවල් මේ විදිහට වුනේ ලංකාවේ එවකට තිබුණු බෞද්ධ සංස්කෘතියේ අවුලක් නිසා කියා මම කියන්නේ නැහැ. නමුත්, රටේ තිබුණේ බෞද්ධ සංස්කෘතියක් වූ පමණින් හැම දෙයක්ම වෙන්නේ ආගමේ උපදෙස් දෙන හැටියට නෙමෙයි. ප්‍රෝටීන් අවශ්‍යතාවය සපුරා ගන්න සත්තු මැරුවේ වැද්දෝ විතරක් නෙමෙයි. මාළු ඇල්ලුවේ රෝමානු කතෝලිකයෝ විතරක් නෙමෙයි.
තමන්ගේ වයස්ගත අම්මව හරි අප්පච්චිව හරි මැරෙන්න ඉඩ හරිමින් කැලේට ගිහින් දාන එක දරුවෙක් විසින් කරන්නේ දරුවාගේ තියෙන නපුරු කමටම නෙමෙයි. බොහෝ විට වෙන කරන්න දෙයක් නැති නිසා. ජීවිතය පවත්වා ගන්න අවශ්‍ය කැලරි ප්‍රමාණය හොයා ගන්න එකත් අසීරු වැඩක් වුණාම වෙරළු ගෙඩිය හත් දෙනෙක් එක්ක කන එක ප්‍රායෝගිකව හරියන වැඩක් නෙමෙයි.
ලොකුවට මුදල් භාවිතයක් නොවුණත් සුද්දෝ එන්න කලින් ඉඳලම ලංකාවේ නිදහස් ගනුදෙනු සිදුවුනා. ගොඩක් වෙලාවට මේ ගනුදෙනු සිදු වුනේ භාණ්ඩ හෝ සේවා (ශ්‍රමය) හුවමාරු කරගැනීම් විදිහටයි. කුල ක්‍රමය හරහා කිසියම් ආකාරයක ශ්‍රම විභජනයක් හා විශේෂිත ශ්‍රමය ජනනය වීමක් සිදුවුනා. මේ දේවල් කාර්යක්ෂමතාවය ඉහළ නංවන නමුත් ඔය කියපු ගණුදෙනු බොහොමයක්ම සිදු වුණේ ගම් ඒකක ඇතුළේ. ඒ හැර රටේ විවිධ ප්‍රදේශ අතර ආර්ථික ගනුදෙනු සිදුවුනේ ගොඩක් අඩුවෙන්.
මෙහි ප්‍රතිඵලයක් විදිහට වී ගොවිතැන වඩා කාර්යක්ෂම ලෙස කළ හැකිව තිබුණු අම්පාර මාතර වගේ පැතිවල වගේම එහෙම කරන්න බැරි පැති වල මිනිස්සුත් එල්ලිලා හිටියේ වී ගොවිතැනේ. අවුල තිබුණේ මොකක් හරි හේතුවකින් එක දිගට කන්න දෙක තුනක් පාළු වුණු වෙලාවටයි. ඒ වගේ වෙලාවක ඒ වගේ පැත්තකට ආහාර අතිරික්තයක් තිබුණු රටේ වෙන පැත්තකින් ආහාර එන ක්‍රමවේදයක් තිබුණේ නැහැ. වයස්ගත දෙමවුපියන්ව කැලේ ගහන්න සිදු වුනේ ඔය වගේ කාල වලදීයි.
මිනිස් සමාජයක ඉන්න වයස්ගත අය කියන්නේ අනෙක් අයගේ උදවු අවශ්‍ය දුර්වල කණ්ඩායමක්. එහෙම අයට ඔය වගේ ඉරණමක් අත් වුනානම් ඊටත් වඩා දුර්වල කොටසක් වූ බිළින්දන්ට අත් වුනේ මොන වගේ ඉරණමක්ද? බිළින්දන්ව උපන් අළුතම මරා දැමීම හෝ මැරෙන්නට ඉඩ හැර අත් හැර දමනු ලැබීම ලෝකයේ ගොඩක් සංස්කෘතීන් වල ජනගහණ පාලන උපක්‍රමයක් ලෙස සිදු වී තිබෙන දෙයක්. ලංකාව කියලත් වෙනසක් තිබිලා නැති බව ඉතාම පැහැදිලි කරුණක්. උපන් අලුත දරුවන් කුණු ගොඩවල් වලට නැත්නම් වැසිකිලි වලවල් වලට විසිකර දමන අවස්ථා අදටත් වාර්තා වෙනවනේ.
"පිරිමි ජාතිය උතුම් ජාතිය උපන් හැටියෙම මල් පුදාපිය
ගෑණු ජාතිය ජරා ජාතිය උපන් හැටියෙම ගලේ ගහපිය"
ඔය අපි පොඩි කාලේ ඉගෙන ගත්ත කවියක්. මමත් ඔය කවිය මගේ සොහොයුරියට හා වෙනත් ඥාති සොහොයුරියන්ට කියල තියෙනවා. මම හිතන්නේ ඕකත් පරම්පරා ගාණක් තිස්සේ පහළට සම්ප්‍රේෂණය වූ කවියක් කියලයි. උපන් අළුත පිරිමි දරුවන් ඉතිරි කරගෙන දැරිවියන් මරා දැමීම ගොඩක් රටවල සිදුවී තිබෙන දෙයක්. පැරණි ලංකාවේ උපන් අළුතම දරුවන් මරා දමන එක කොයි තරම් දුරකට සිදු වුනාද?
මේ පිළිබඳ මූලාශ්‍ර ගණනාවක්ම තියෙනවා. මම වඩා විශ්වාසනීය මූලාශ්‍රයක් වන රොබට් නොක්ස්ගේ එදා හෙළදිව උපුටා දක්වන්නම්.
"දරුවෙකු මෙලොව එළිය දුටු කෙණෙහි, දරුවාගේ පියා හෝ සෙසු ආසන්න ඥාතියෙක් නැකැත්කරු වෙත ගොස්, දරුවා යහපත් ග්‍රහබල සහිතව හොඳ වෙලාවක උපන්නේද නැතහොත් අයහපත් ග්‍රහබල සහිතව නරක වේලාවක උපන්නේද, යන බව දන්වන ලෙස ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේය. ඉදින් උපත ලද දරුවා නරක ග්‍රහබල ඇතිව නරක වෙලාවක උපන් බව ප්‍රකාශ වුවහොත් ඔහුගේ පැවැත්මෙන් පවුලට අවුල වන හෙයින්, දරුවා ආහාර නොමැති කමින් මිය යන තුරු හාමත් කර තැබීමෙන්, දිය බඳුනක හිස ඔබා තබා හුස්ම හිරවී මැරෙන්නට සැලැස්වීමෙන් හෝ පණ පිටින්ම වළලා දමමින් මැරෙන්නට ඉඩ හරිති. ... එසේ වුවද, කුළුඳුලෙන් උපන් දරුවෙකුට එසේ කරනු ලබන්නේ කලාතුරකිනි."
නිල් පාටින් තිබෙන කොටස් ඩේවිඩ් කරුණාරත්නගේ අනුවර්තනයේ (පිටු 295-296) ඇතත්, රතු පැහැයෙන් ඇති කොටස් එහි නැහැ. රොබට් නොක්ස්ගේ පොතේ තිබෙන පැරණි සිංහලයාගේ කුරිරුකම මතු කර පෙන්වන ඒ කොටස් ඔහු සිංහල පාඨකයාට පෙන්වන්නේ නැත්තේ හිතාමතාම විය යුතුයි. ඉතිහාසය කියා අප දන්නා දෙය කාලයත් එක්ක වෙනස් වෙන ආකාරයට මෙයත් එක් නිදසුනක්.
බිළිඳු දරුවන් මරා දැමීමට හේතුව ලෙස මෙහි පෙන්වන්නේ ග්‍රහඅපලයි. එවැනි දේ ඉතිහාසයේ බොහෝ කල් සිටම සිදුවූ බවට පණ්ඩුකාභය කතාවත් සාක්ෂි සපයනවා. කෙසේ වුවත්, පළමු දරුවා එසේ මරා දැමීම කලාතුරකින් සිදුවන්නක් බව කීමෙන් මෙහි තිබෙන ආර්ථික සාධක වල බලපෑම පැහැදිලිව පෙනෙනවා. ගැහැණු දරුවන්ව වැඩිපුර මරා දමනු ලැබූ බවක් රොබට් නොක්ස් විසින් සඳහන් කර නැහැ. එහෙත් එවැන්නක්ද සිදුවී ඇති බවත්, දරුවා ගැහැණුනම් පළමු දරුවන්ගෙන් පවා සැලකිය යුතු කොටසක් මරා දමනු ලැබ ඇති බවත් වෙනත් මූලාශ්‍ර වලින් තහවුරු වෙනවා. ඒ කරුණු ඉදිරි ලිපියකට ඉතිරි කරමු.
