සිංහල සංගීතය කියා කියන්නේම පසුගිය සියවසක හෝ එකහමාරක කාලය තුළ අනුකරණ හරහා ගොඩ නැගුනු දෙයක්. ලංකාවේ සංස්කෘතියට සියවස් ගණනක් තිස්සේ බොහෝ දේවල් නිසගවම එකතු වුනේ යාබද දකුණු ඉන්දියාවෙන්. ඒ ක්‍රමයටම දකුණු ඉන්දීය සංගීතය ඇසුරෙන් ලංකාවේ සංගීත ආරක් හැදෙමින් තිබුණා. උතුරු ඉන්දියානුවන් විසින් සිංහලයින්ව දකින්නේ තවත් දකුණු ඉන්දියානුවන් කණ්ඩායමක් සේ වුවත්, සිංහලයින් අතර තමන්ගේ උතුරු ඉන්දීය සම්භවය පිළිබඳ අදහස මුල් බැස ගෙන තිබීම මත දකුණු ඉන්දියානු සංගීතය සිංහලයින් හමුවේ බාල සංගීතයක් බවට පත් වුනා. ඒ අනුව, සිංහලයෝ වඩා හොඳ සංගීතයක් හොයන්න උතුරු ඉන්දියාවට ගියා. ශාන්ති නිකේතන් වගේ තැන් වලට.
කොහොමටත් සිංහලයින් හා වංගයින් අතර සියවස් ගණනාවක ඉතිහාසයේ කඩතුරාවෙන් වැහුණු සංස්කෘතික සම්බන්ධයක් තිබුණු නිසා රාබීන්ද්‍ර ශන්ගීත් වගේ සංගීත ආරකට සිංහල ගැමියෙකු සුසර වීම පුදුමයක් නෙමෙයි. මටනම් මේ සිංදු වෙනත් සියළුම සංගීත ආරවල් වලට වඩා සමීපව දැනෙනවා. දැනටත් මම මේ සිංදු අහන්න ගොඩක් කැමතියි.
හැබැයි උතුරු ඉන්දීය රාගධාරී සංගීතය අගය කරන අයට රාබීන්ද්‍ර ශන්ගීත් වගේ ආරවල් ටිකක් අඩු කුලේ වගේ. රාබීන්ද්‍ර ශන්ගීත් ශෛලිය ඇතුළේ උතුරු ඉන්දීය රාගධාරී සංගීත ශෛලියේදී තරම් පුහුණුවක් අවශ්‍ය නොවනවා විය හැකියි. මමනම් සිංදු අහනවා මිසක් සංගීතය ගැන හදාරා හෝ සංගීතය ගැන වැඩිපුර දන්නා කෙනෙක් නෙමෙයි. ඒ නිසා මේ ලියන දේවලුත් සංගීතය ගැන දන්න මගුලක් නැති මට හිතෙන දේවල් පමණයි.
කොහොමින් කොහොම හරි උතුරු ඉන්දීය රාගධාරී සංගීතය ලංකාවේ අධිපතිවාදී සංගීත ආර බවට පත් වුනා. සමාජවාදීන් විසින් එසේ පත් කරනු ලැබුවා කියා කිවුවත් වැරැද්දක් නැහැ. හැත්තෑ හත වෙද්දී තිබුණේ මේ තත්ත්වයයි.
උතුරු ඉන්දීය රාගධාරී සංගීතය මත පදනම් වූ ලංකාවේ සංගීත ආර මතු වුනේ දකුණු ඉන්දීය "බාල" සංගීතය යට කරගෙන. එහෙම මතු වෙන්නනම් එහි අනෙක් මාදිලියේ නැති විශේෂත්වයක් තියෙන්න ඕනෑ. මුලින්ම මේ මාදිලිය ජනප්‍රිය වෙන්නේ "අපේ නොවන" දකුණු ඉන්දීය සංගීතයට එරෙහිව "අපේ සංගීතයක්" වෙනුවෙන් රටේ ඇති වෙන ඉල්ලුමට සමාන්තරවයි. හැබැයි මේ "අපේ දේ" හොයා ගන්න වෙන්නෙත් ඉන්දියාවෙන්ම නිසා ඔතැන උභතෝකෝටිකයක් ඇති වෙනවා. දෙකම ඉන්දියන් බඩුනම් එකක් අනෙකට වඩා වැඩියෙන් අපේ වෙන්නේ කොහොමද?
ලංකාවේ සම්භාව්‍ය සංගීතය කියන එක තුළ අර්ථ රසයට විශාල වටිනාකමක් ලැබෙනවා. මේක සුවිශේෂී තත්ත්වයක් කියලයි මම හිතන්නේ. සමහර විට ඔය වැඩේ ඔය විදිහට වෙන්න ඇත්තේ ඉහත උභතෝකෝටිකයට පිළියමක් ලෙස වෙන්න ඇති. කොයි සිංදුවේත් තනු ඉන්දියන්නම්, අපේ කම තියෙන්නේ වචන වල විතරක්නම්, එකක් අනෙකට වඩා හොඳයි කියන්න පුළුවන් වෙන්නේ වචන වල පැහැදිලි වෙනසක් තිබේනම් පමණයි. අවසාන වශයෙන් වුනේ සාමාන්‍ය මනුස්සයෙක්ට නොතේරෙන වචන තිබෙන සිංදු සම්භාව්‍ය සිංදු වෙලා එහෙම නැති සිංදු පීචං සිංදු වෙන එක.
පෞද්ගලිකව මම ගත්තොත්, කුඩා කාලයේ සිටම මට වැඩි කැමැත්තක් තිබුණේ සම්භාව්‍ය ගණයේ සැලකුණු අමරදේව, නන්දා මාලිනී වගේ අයගේ සිංදු වලට. මම මේ කියන්නේ නන්දා මාලිනී සිංදු විතරක් කියපු කාලය ගැන. සටන් පාඨ සිංදු විදිහට ඉදිරිපත් කරන්න කලින් යුගය. ඒ දවස් වල පීචං ගණයේ සැලකුණු ජෝතිපාල වගේ අයගේ සිංදු වලට මගේ ඒ තරම්ම කැමැත්තක් තිබුණේ නැහැ. මේක තනිකරම කැමැත්ත මත සිදුව තිබුණු දෙයක්. එහෙම නැතුව ප්‍රබුද්ධ පීචං වෙනස නිසා සිදු වී තිබුණු දෙයක් නෙමෙයි. ඒ කාලය ජෝතිපාලට කැමති එහෙත් ප්‍රසිද්ධියේ අමරදේව අහන අයත් හිටපු කාලයක්නේ.
හැබැයි දැන් හිතලා බැලුවහම මගේ ඒ පෞද්ගලික කැමැත්ත වුනත් අහම්බයක් නෙමෙයි. හැත්තෑ හත වන තුරු ලංකාවේ ගොඩක් පවුල් වලට ලෝකය හා සම්බන්ධ විය හැකිව තිබුණු එකම ක්‍රමය ගුවන් විදුලිය පමණයි. ඔය ගොඩේ හිටපු මටත් ඉතිං කුඩා කාලයේදී සිංදු අහන්න ලැබුණේ ගුවන් විදුලියෙන් පමණයි. ඔය සිංදු අපට තෝරලා දෙන්න කට්ටිය හිටියා. අපට නිතර අහන්න ලැබුණේ ඒ අය හොඳ සිංදු කියා හිතපු සිංදු. වෙනත් ගොඩක් දේවල් වගේම සිංදු වලට තිබෙන කැමැත්තත් ඇබ්බැහියක්. එක දිගට අහද්දී ඒ අහන සිංදු වලට කැමැත්තක් ඇති වෙනවා.
ඕක වෙනස් වෙන්න පටන් ගත්තේ හැත්තෑ හතෙන් පස්සේ ගම් වලට කැසට් යන්ත්‍ර එන්න පටන් ගත්තට පස්සේ. විශේෂයෙන්ම ගම් වල කාන්තා පාර්ශවය මැදපෙරදිග රැකියා වලට යන්න පටන් ගැනීමෙන් පසුව ගෙවල් වලට ටූ ඉන් වන්, ත්‍රී ඉන් වන් එන්න ගත්තා. ඕවා ගමටම ඇහෙන්න දමන ප්‍රවණතාවයන්ද ඇති වුනා.
මේ එක්කම ජනතාවට හොඳ සිංදු තෝරා දීමේ ගුවන් විදුලියේ ඒකාධිකාරය බිඳ වැටුනා. නිහාල් නෙල්සන් වගේ අයගේ "විකල්ප ධාරාවේ" සිංදු මාකට් වෙන්න පටන් ගත්තා. කැසට් වෙළඳපොළේ සම්භාව්‍ය සිංදු පරද්දලා පීචං සිංදු ඉදිරියට ආවා. හොඳ සිංදු කියන්නේ ජනප්‍රිය සිංදු නෙමෙයි කියන "සමාජවාදී" අදහස ජනගත කරන්න දරපු උත්සාහයත් එක්ක සම්භාව්‍ය-පීචං බෙදීම ඉදිරියට ගියා. හැබැයි ඔය ගොඩවල් දෙකේම හරි හරියට වගේ ඉන්දියන් කොපි තිබුණා. සමහර විට සම්භාව්‍ය සිංදු පීචං සිංදු තරමටම අමු අමුවේ කොපි නොකළා වෙන්න පුළුවන්. කොහොම වුනත් ඉන්දියාව එක්ක තිබුණු සමීප භූගෝලීය හා සංස්කෘතික සම්බන්ධය නිසා කොපියක් කොපියක් බව හංගන එක ලේසි වුනේ නැහැ. මිනිස්සුන්ට ඕකේ ප්‍රශ්නයක් තිබුණේත් නැහැ.
ඔය අස්සේ ඉන්දියන් කොපි වෙනුවට බටහිර සිංදු කොපි කරලා හදන සංගීත ආරකුත් හීනියට හැදිලා තිබුණා. මේ සංගීත ආර වැඩිපුර ජනප්‍රියව තිබුණේ සමහර සමාජ තීරු ඇතුළේ පමණයි. ක්ලැරන්ස්, ක්‍රිස්ටෝපර් පෝල් වගේ අයගේ සිංදු ඔය ගොඩේ තිබුණා. ඉන්දියන් කොපි අහුවෙනවා වගේ ලේසියෙන් බටහිර සින්දු වල කොපි කොපි බව අහුවුනේ නැහැ. සුනිල් පෙරේරාගේ ජිප්සීස් සිංදු තියෙන්නෙත් මේ ගොඩේ.
රජය විසින් මිනිස්සුන්ට හොඳ දේ තෝරා දීම බාර ගත්තට පස්සේ ඉල්ලුම සැපයුම අතර නොගැලපීමක් ඇති වෙනවා. ඒ නිසා, මිල තීරණය කරන්න වෙන්නේත් රජයටමයි. ගුවන් විදුලියේ ඒකාධිකාරයක් තිබුණු යුගයේදී ගායක ගායිකාවන්ට ලැබුණේ වාදනය කෙරෙන වාර ගණන හා ගායකයාගේ ශ්‍රේණිය අනුව රජය විසින් නියම කළ සොච්චම් මුදලක් පමණයි. සමාජවාදී මතවාදය අනුව මිනිස්සු වඩා කැමති දෙය සහ හොඳ දෙය එකක්ම නොවූ නිසා ගායක ගායිකාවන් හිඟන්නන් වීම වැරැද්දක් නොවන බවට වූ අදහසද සමාජවාදීන් විසින්ම ජනගත කර තිබුණා. ඒ අනුව, ගායක ගායිකාවන් බොහෝ දෙනෙකු රජය විසින් රැක බලා ගත යුතු හිඟන්නන් පිරිසක් බවට පත් කරනු ලැබ තිබුණා.
ගුවන් විදුලි යුගයෙන් කැසට් යුගයට යද්දී ඉහත තත්ත්වය වෙනස් වුනා. නිහාල් නෙල්සන්ලා වගේ අයට වැඩි පිරිසක් අතරට යන්න සහ තමන්ගේ නිර්මාණයේ වටිනාකම හොයා ගන්න විකල්ප මාවතක් ඇරුණා. ජෝතිපාලලා ජනතාවගේ ගායකයෝ වුනා. මේ දේවල් වුනේ හැත්තෑ හතේ වෙනසින් පසුවයි.
හැත්තෑ හතේදී ලංකාවේ ආර්ථිකය විවෘත වූ බව ගොඩක් අය හිතා සිටියත් ආනයන බලපත්‍ර අහෝසි වීම වගේ දේවල් ටිකක් හැර ආර්ථිකය මහා ලොකුවට විවෘත වුණේ නැහැ. කලින් පැවති රාජ්‍යමූලික සමාජවාදී ආර්ථික ව්‍යුහය තවදුරටත් එලෙසම තිබුණා වගේම ඉතා නිවැරදිව ජේආර් ජයවර්ධන විසින් ලංකාව නිල වශයෙන්ම සමාජවාදී ජනරජයක් ලෙස නම් කළා. ආර්ථිකයට වඩා බාහිරට විවෘත වුනේ රටේ සංස්කෘතිය කියා කියන්න පුළුවන්. ලංකාව එතෙක් මෙතෙක් බටහිරින් අරගෙන තිබෙන ගොඩක් දේවල් බටහිරින් ගත හැකි හොඳම දේවල්ම නොවන බව තේරුම් ගන්නනම් බටහිර රටක ජීවත් වෙලාම බලන්න ඕනෑ.
Petrus Antonius Laurentius (Vader Abraham): Smurfenlied
සුනිල් පෙරේරා ප්‍රමුඛ ජිප්සීස් කණ්ඩායමේ හොඳම කාලය ආරම්භ වන්නේ හැත්තෑ හතේදී ඉහත අර්ථයෙන් රට විවෘත වීමෙන් පසුවයි. තවත් විදිහකට කිවුවොත් ගම් වලට කැසට් යන්ත්‍ර යාමට සමාන්තරව. හැබැයි අපේ ගෙදරනම් හැත්තෑ හතෙන් පසුවත් කාලයක් යන තුරු කැසට් යන්ත්‍රයක් තිබුණේ නැහැ. කැසට් යන්ත්‍රයක් මිල දී ගැනීමෙන් පසුවත් කාගෙන් හෝ ඉල්ලාගෙන ඇහුවොත් මිසක් එන එන කැසට් ගන්න තරම් අපට සල්ලි තිබුණේත් නැහැ. ඒ වගේම, අපේ ගෙදර වැඩිහිටියන්ට ලොකු සංගීත රුචිකත්වයක් තිබුණේත් නැහැ. මේ ආදී හේතු නිසා, මම බොහෝ කාලයක් යන තුරු සිංදු ඇහුවේ ගුවන් විදුලියෙන්. සම්භාව්‍ය සිංදු වලට වැඩි රුචිකත්වයක් ඇති වෙන්න මෙය හේතුවක් වෙන්න ඇති. හැබැයි මීටරේ මාරු කරලා ඉංග්‍රීසි සිංදුත් අඩුවක් නැතුව ඇහුවා. ඒවත් ඉතිං තෝරලා දෙන ඒවාම තමයි.
ජිප්සීස්ලා හිටියේ සම්භාව්‍ය ගොඩේ නෙමෙයි. පීචං ගොඩේ. මේ පීචං ගායකයින්ගේ වූ විශේෂත්වය වුනේ ඔවුන් වෙළඳපොල ඉල්ලුම මත ගායකයින් සේ බැබලීමයි. මෙයින් වෙනස්ව සම්භාව්‍ය ගොඩේ ගොඩක් අය ගායකයින් සේ දිලිසුනේ යම් තරමකට හෝ රජයේ උදවුවෙන්.
වෙළඳපොළ ඉල්ලුම තුළින්ම ගායකයින් වී පීචං ගොඩේ සිටි අය අතරින් එක් නිශ්චිත කරුණකින් සුනිල් පෙරේරා ජෝතිපාල වැනි කණ්ඩායමේ අනෙක් අයගෙන් වෙනස් වුනා. අනෙක් හැම දෙනෙක්ම වගේ ඉස්සරහට ගියේ මිල සාධකය උදවු කරගෙන නෙමෙයි. ඔවුන් කළේ මිල අඩු මට්ටමක තියෙද්දී එම මිලට වැඩි ඉල්ලුමක් ජනිත වූ නිසා ඉල්ලුමට සරිලන තරමට සැපයුම වැඩි කරන එකයි. සමහර අය සතිපතා වගේ කැසට් ගැහුවා. සෑහෙන්න මහන්සි වුනා. ඒ අය සමාජවාදී ක්‍රමයටම හිතමින් තමන්ගේ මහන්සියට ප්‍රතිලාභ ලබා ගත්තා මිසක් වෙළඳපොළ ඉල්ලුම තමන්ගේ වාසියට යොදා ගන්නා ආකාරය ගැන හොඳින් දැනුවත්ව සිටියේ නැහැ.
මේ අනෙක් අයගෙන් වෙනස්ව සුනිල් පෙරේරා මිල සාධකය සාර්ථක ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගත්තා. සමහර විට ඔහු ලංකාවේ මේ වැඩේ මුලින්ම කළ ගායකයෙකු විය හැකියි. සුනිල් පෙරේරා ඉතා සාර්ථක ලෙස සැපයුම සීමා කිරීම හරහා ඉල්ලුම කළමණාකරණය කරමින් මිල ඉහළ මට්ටමක පවත්වා ගත්තා. සමහර විට ඔහුගේ ව්‍යපාරික පවුල් පසුබිම මෙයට උදවුවක් වුනා වෙන්න පුළුවන්.
සුනිල් පෙරේරා මගේ කැමතිම ගායකයෙක් කියා මම කියන්නේ නැහැ. එහෙත්, ඔහු මම කැමති ගායකයෙක්. ඒ වගේම ඔහු සිංහල සංගීතයට බොහෝ අලුත් දේ එකතු කළ අයෙක්. සරසවියට ගියාට පස්සේනම් බොහෝ දුරට තිබුණේ කපුගේගේ ඒකාධිකාරයක්. කපුගේ කියන්නේ තවමත් මම කැමතිම ගායකයෙක්. හැබැයි ඒ ඔහුගේ සිංදු වලට මම කැමති නිසා මිසක් ඔහුගේ දේශපාලනය නිසා නෙමෙයි. සමහර අය කපුගේට කැමතිව සිටියේ ඔහුගේ දේශපාලනය නිසා.
කපුගේගේ සිංදු වලට කොයි තරම් කැමති වුවත් සරසවි පරිසරය ඇතුළේ කපුගේ වැනි ඇතැම් ගායකයින්ට ඕනෑවට වඩා වැඩි බරක් වැටී තිබීම ගැන මගේ එතරම් කැමැත්තක් තිබුණේ නැහැ. ජිප්සීස් සිංදු ඇහීම හෝ ගායනා කිරීම ඔය වගේ පසුබිමක සිටිද්දී වෙනස් අනන්‍යතාවයක් පෙන්වීමට අවශ්‍ය වූ අයෙකුට කළ හැකිව තිබුණු දෙයක්. ඊට වඩා ඉදිරියට ගොස් ජිප්සීස්ලාව සරසවියට ගෙන්වනවා වගේ දෙයක්නම් ලේසියකට කරන්න පුළුවන්කමක් තිබුණේ නැහැ. එවැන්නක් කළ හැකිව තිබුණේ ගුටිකන්න බලාගෙන පමණයි.
Jimmy the hover Tantalise (Wo Wo Ee Yeh Yeh)
මම හිතන විදිහට අසූව දශකය මුල පටන් ගත් ජිප්සීස්ලාගේ හොඳම කාලය අනූව දශකය අවසන් වෙද්දී කෙළවර වී ගියා. මම පළමු හා අවසන් වරට ජිප්සීස්ලාගේ එළිමහන් ප්‍රසංගයක් බැලුවේ අනූව දශකය අවසානයේ. ඒක කළේත් සෑහෙන ගේමක් දීලා. ඒ ගැන කලින් ලියූ ලිපියක් පහත තිබෙනවා.
අගනුවර ප්‍රධාන පාසැලක ආදි සිසු සංගමය විසින් සංවිධානය කළ ප්‍රසංගයක පටිගත කිරීමක් ලීක් වුණෙත් ඔය ආසන්න කාලයකදී. අර ඇඟිලි වලින් ගිටාර් ගහනවා හැර තවත් දේ කළ හැකි බව පෙන්වපු එක. පසුව මෑතකදී ඇමරිකාවේ ආසන්න නගරයක ජිප්සීස් ප්‍රසංගයක් පැවැත්වුනත් එහි යාම දැරිය යුතු ආවස්ථික පිරිවැයට වඩා වටිනවා කියා මට හිතුනේ නැහැ.
සුනිල් පෙරේරාට කෝවිඩ් හමුවේ ජීවිතයෙන් පැරදෙන්න සිදු වීම කණගාටුවට කරුණක්. අපි ඔහුට සුබ ගමන් පතමු!
හැබැයි සුනිල් පෙරේරා ඔහුගේ ජීවිතය ජීවත් වී අවසන්ව සිටියා කියා මම හිතනවා. තව කාලයක් හිටියත් සංගීතය පැත්තෙන් ඔහුගෙන් අමුතු දෙයක් වෙන්න තිබුණු ඉඩකඩ ගොඩක් අඩුයි. ගූගල් හම් වගේ මෘදුකාංග තව ටිකක් දියුණු වීමෙන් පසුව ජිප්සීස් සිංදු ගැන විස්තර තවත් ප්‍රචලිත වෙයි. කෝවිඩ් නිසා මියගිය මංගල සමරවීර වගේම සුනිල් පෙරේරාත් මිය යාමෙන් පසුව යෝධයින් වී සිටිනවා. සැබෑවටම යෝධයින් වූ ඔවුන් ජීවත්ව සිටියදී කුරුමිට්ටන් සේ පෙනුනාද? එසේ නැත්නම්, ඔවුන් මිය යාමෙන් පසුව යෝධයින් වුනාද?
අඟුටුමිට්ටන්ගේ ලෝකයකදී කවුරු වුනත් යෝධයෙක් වෙනවා. මෑත කාලයේදී සුනිල් පෙරේරාව අගය කළ හා මරණයෙන් පසුව ඔහුව අගය කරන ගොඩක් අය තිස් වසරකට පෙර සරසවි කාලයේදී තමන්ගේ සගයෙකු එවැන්නක් කළේනම් අතින් පයින් සලකන්නට වුවත් නොපැකිළෙන අය වීම හිතන්නට අවශ්‍ය කාරණයක්.
ගොඩක් අය මංගලව වගේම සුනිල් පෙරේරාවත් අගය කරන්නේ ඔවුන් තමන්ට අවශ්‍ය පරිදි ජීවත් වූ, ජීවත් වන ආකාරය හංගාගෙන වෙනත් මූණක් නොපෙන්වූ අය ලෙස සලකමිනුයි. ප්‍රසිද්ධ චරිත අතර මෙවැන්නන් දුලබයි. ඔවුන් ඇත්තටම එවැනි චරිත වූවාද කියන එකත් මතභේදාත්මක කරුණක් වුවත්, එක දෙයක්නම් ඉතා පැහැදිලියි. ප්‍රසිද්ධ චරිතයක්ව සිටියදී, තමන්ගේ ඇත්ත මුහුණ නොපැකිළ පෙන්විය හැකි අය සඳහා මේ මොහොතේ ලංකාවේ විශාල දේශපාලන රික්තයක් ඇති වී තිබෙනවා. මෙය ඒ ලක්ෂණය ඇති කුරුමිට්ටේකුට වුවත් යෝධයෙකු විය හැකි මොහොතක්. ඒ වගේම, යෝධයින් සේ පෙනී සිටින ඇතැම් අය කුරුමිට්ටන්ම පමණක් බව පෙනෙන එකත් වැළැක්විය නොහැකි කාලයක්!
