ලීවරය අදින අත

කලින් විස්තර කරපු ට්‍රොලි ප්‍රශ්නය නිකම්ම නිකම් විහිළු කතාවක් නෙමෙයි. මිනිස්සු හිතන පතන ආකාරය හා මිනිස්සුන්ගේ රුචි අරුචිකම් තේරුම් ගැනීම සඳහා ප්‍රායෝගිකව යොදා ගන්නා ප්‍රශ්නයක්. 

මේ ප්‍රශ්නය හරහා පරීක්ෂා කෙරෙන මූලික කරුණ වන්නේ හොඳ නරක කියන දේවල් තීරණය වන්නේ කොහොමද කියන එකයි. ප්‍රශ්නයට මිනිස්සු ප්‍රතිචාර දක්වන ආකාරයෙන් පෙනෙන්නේ මිනිසුන්ගේ තේරීම් හොඳ නරක කියා නිශ්චිත ලෙස ඉරකින් වෙන් කිරීම ඉතා අසීරු කාර්යයක් බවයි. වෙනත් අයුරකින් කිවුවොත් හොඳ නරක කියා නිරපේක්ෂ දේවල් නැති බවයි.

උපයෝගීතාවාදීන්ගේ තර්කය වන්නේ අවසන් ප්‍රතිඵලය විසින් කිසියම් කාර්යයක හොඳ නරක තීරණය කරනවා කියන එකයි. උදාහරණයක් ලෙස ලීවරය ඇද සයිඩ් ට්‍රැක් එකේ සිටින පුද්ගලයාට මැරෙන්න අරින එකත්, මහත මිනිහා පාලමෙන් පහළට තල්ලු කරන එකත් දෙකම සමානයි. අවස්ථා දෙකේදීම වෙන්නේ ජීවිත පහක් බේරීමේ අරමුණින් එක් ජීවිතයක් බිලි දීමයි. එහෙමනම්, එකක් නිවැරදි වෙන්නේත්, අනිත් එක වැරදි වෙන්නේත් කොහොමද?

එහෙත්, බොහෝ සාමාන්‍ය මිනිසුන් හිතන්නේ උපයෝගීතාවාදීන් ලෙස නෙමෙයි. බොහෝ දෙනෙකුට අවසන් ප්‍රතිඵලය වගේම එම ප්‍රතිඵලය ලබා ගැනීම සඳහා අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ගයද වැදගත්. බොහෝ දෙනෙකුට සාපේක්ෂව හොඳ නරක තීරණය වෙන්නේ අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ගය මත මිස අවසන් ප්‍රතිඵලය මත නෙමෙයි. 

මෙහිදී අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ගය කියන එකෙන් අදහස් වෙන්නේ චේතනාව නෙමෙයි. ලීවරය අදින පුද්ගලයා එය කරන්නේ ජීවිත පහක් බේරාගැනීමේ අරමුණින් මිස සයිඩ් ට්‍රැක් එකේ ඉන්න පුද්ගලයාව මරණයට පත් කිරීමේ අරමුණින් නෙමෙයි. එහෙත්, එය දැන දැනමයි. පාලම උඩින් මහත මිනිහාව තල්ලු කරන කෙනෙක් කරන්නේත් ඒ දෙයමයි. ඒ නිසා අවස්ථා දෙකේදීම චේතනාව සමානයි කියා කෙනෙකුට තර්ක කළ හැකියි. මෙහි අවුල හොඳ නරක පිළිබඳ අදහස හැම විටම තර්කයට ගෝචර නොවීමයි.

සාධාරණ වශයෙන් ගත්තොත් සමාජවාදය උපයෝගීතාවාදයක්. ඒ අනුව, නිවැරදි ක්‍රියාමාර්ගය තීරණය වන්නේ අපේක්ෂිත අවසන් ප්‍රතිඵලය මතයි. සෛද්ධාන්තිකව මේ අවසන් ප්‍රතිඵලයේ හොඳ නරක තීරණය වන්නේ සමාජවාදීන්ගේ මූලික විශ්වාස මතයි. ප්‍රායෝගිකව එය එසේ නොවිය හැකි වීම වෙනම කරුණක්.

සමාජවාදය අනුව, සියලුම මිනිස්සු සමානයි. සියලුම මිනිස්සු සමාන නිසා හැම මිනිහෙකුගේම ජීවිත වල වටිනාකම් සමානයි. මිනිස් ජීවිත පහක වටිනාකම එක මිනිස් ජීවිතයක වටිනාකම මෙන් පස් ගුණයක්. ඒ අනුව, මිනිස් ජීවිත පහක් බේරා ගැනීම සඳහා එක මිනිස් ජීවිතයක් බිලි දීම නිවැරදියි. එසේ කිරීමෙන් ශුද්ධ වශයෙන් මිනිස් ජීවිත හතරක් බේරෙනවා. එසේ නොකිරීම වැරදියි. එය වගකීම පැහැර හැර මිනිස් ජීවිත හතරක් නිකරුණේ විනාශ වෙන්න ඉඩ හැරීමක්.

සාමාන්‍ය මිනිස්සු හිතන ආකාරය අනුව සියලුම මිනිස්සු සමාන නැහැ. ඒ නිසා, මිනිස් ජීවිත වල වටිනාකම් සමාන නැහැ. තමන්ගේ ජීවිතය වඩා වටිනවා. තමන්ගේ පවුලේ සමීප අයගේ ජීවිත වඩා වටිනවා. ලීවරය ඇදීමෙන් විනාශ වෙන්නේ තමන්ගේ දරුවෙකුගේ ජීවිතයනම් කෙනෙක් එය කරන්නේ කලාතුරකින් කෙනෙක්. එවැනි දේ කරන අය නැතැයි මා කියන්නේ නැහැ. එහෙත්, එය සාමාන්‍ය තත්ත්වය නෙමෙයි.

කෙසේ වුවත්, උපයෝගීතාවාදය සමාජවාදීන්ට පමණක් සීමා වූ අදහසක් නෙමෙයි. පොදුවේ ආර්ථික විද්‍යාවේදී සමාජ සැලසුම්කරුවෙකු විසින් බොහෝ විට තීරණ ගන්නේ උපයෝගීතාවාදය මත පදනම්වයි. ප්‍රධාන මාර්ගයේ සිටින පස්දෙනා වගේම අතුරු මාර්ගයේ සිටින පුද්ගලයාත් නාඳුනන, අහඹු පුද්ගලයින්නම් ලීවරය ළඟ සිටින සමාජ සැලසුම්කරුවෙකුට ඔවුන්ගේ ජීවිත වල වටිනාකම් සමාන සේ සලකන්න වෙනවා. ජීවිත පහක් බේරා ගැනීම සඳහා එක් ජීවිතයක් විනාශ වෙන්න ඉඩ අරින්න වෙනවා. එසේ නොකිරීම වැරැද්දක්.

එසේනම්, ධනවාදී රටක සමාජ සැලසුම්කරුවෙකු විසින් පාලම උඩ සිටින මහත මිනිහා දුම්රිය මාර්ගයට තල්ලු කළ යුතුද? උපයෝගීතාවාදී පදනමකින් බැලුවොත් එසේ කළ යුතුයි. එහෙත්, අවම වශයෙන් ඇමරිකාව වැනි රටක මිනිස්සු (සමීක්ෂණ දත්ත අනුව) එවැන්නක් අනුමත කරන්නේ නැහැ. ඒ නිසා, බටහිර රටක එවැන්නක් වෙන්නේ නැහැ. මිනිස්සු බහුතරයක් විසින් අනුමත කරන නිසා, එහෙමත් නැත්නම් ජනමතය එතරම් වැදගත් නැති නිසා, සමාජවාදී රටක එවැන්නක් වෙන්න පුළුවන්. උපයෝගීතා පදනමකින්, තර්කානුකූලව එය වැරදියි කියා කියන්න බැහැ.  

මහත මිනිහාව පාලමෙන් පහළට තල්ලු කිරීම බටහිර රටක වැඩි දෙනෙකු අනුමත නොකරන්නේ පෞද්ගලික නිදහස හා මිනිස් අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ සංකල්ප මත පදනම්වයි. පොදු යහපත තකා වුවත්, මහත මිනිහාගේ කැමැත්ත නොවිමසා ඔහුව පාලමෙන් පහළට තල්ලු කිරීමේ අයිතියක් වෙනත් අයෙකුට නැහැ. එය ඔහුගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය නැති කිරීමක්. දුම්රිය මාර්ගයේ සිටින පස්දෙනාගේ ජීවිත විනාශ වීම ඔහුගේ වැරැද්දකින් සිදුවන දෙයක් නෙමෙයි. ඒ නිසා, ඒ ගැන මහත මිනිහාට කරන්න දෙයක් නැහැ. තමන්ගේ ජීවිත ආරක්ෂා කරගැනීම ඒ අයගේ වැඩක්. 

එහෙමනම් ලීවරය අදින අවස්ථාවේදී අතුරු මාර්ගයේ සිටින පුද්ගලයාගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය අහිමි කෙරෙන්නේ නැද්ද? තර්කානුකූලව බැලුවොත් එසේ වෙනවා. නමුත්, ඇමරිකාවේ බොහෝ දෙනෙක් ඒ ක්‍රියාමාර්ගය අනුමත කරනවා. පැත්තක තිබෙන ලීවරයක් ඇදීම මහත මිනිහාව දුම්රිය මාර්ගයට තල්ලු කිරීම වැනි "අපරාධයක්" නෙමෙයි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දුම්රියේ ගමන් පථය වෙනස් වෙනවා. ඒ ගැන සැලකිලිමත්ව සිට දුම්රිය මාර්ගයෙන් ඉවත් වෙන එක ඔහුගේ වැඩක්.

මෙහි තිබෙන්නේ පෞද්ගලික නිදහස කියන සංකල්පයේ සීමාවන් පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක්. මෙය ලකුණු කළ හැකි නිශ්චිත වාස්තවික බෙදුම් ඉරක් නැහැ. සමාජ සම්මතයට ඉඩ දෙන රටක ඒ ඉර අඳින්න වෙන්නේ සමාජ සම්මතය මත පදනම්වයි. මිනිසුන්ගේ රුචි අරුචිකම් මත පදනම්වයි. ට්‍රොලි ප්‍රශ්නයට ලබා දෙන පිළිතුර පිළිබඳ දත්ත වැනි දේ ඒ සඳහා උදවු වෙනවා.

සැබෑ ලෝකයේ සමාජ සැලසුම්කරුවෙකු මුහුණ දෙන බොහෝ ප්‍රශ්න ට්‍රොලි ප්‍රශ්නයට වඩා සංකීර්ණයි. බටහිර රටකදී වුවත්, සමාජවාදී රටකදී වුවත් සැබෑ ප්‍රශ්නයක පරාමිතීන් ට්‍රොලි ප්‍රශ්නයේදී තරම් නිශ්චිත නැහැ. ප්‍රධාන මාර්ගයේ හෝ අතුරු මාර්ගයේ සිටින පුද්ගලයින් ගණන බොහෝ විට හරියටම දන්නේ නැහැ. ඒ වගේම, ඒ පුද්ගලයින්ට මාර්ගයෙන් ඉවත් වීමටද යම් හැකියාවක් තිබෙනවා. මහත මිනිහාව දුම්රිය මාර්ගයට තල්ලු කිරීමෙන් පසුවත් ට්‍රොලිය නොනැවතී ඉදිරියට යන්න පුළුවන්. මෙවැනි අවිනිශ්චිතතා රාශියක් එක්ක තීරණ ගැනීම පහසු කටයුත්තක් නෙමෙයි.

මහජන මතය යටපත් නොකරන පසුබිමකදී, බොහෝ පරාමිතීන් අවිනිශ්චිතව තිබියදී, ලීවරය අතේ තිබෙන පුද්ගලයා විසින් මොන තීරණය ගත්තත් කිසියම් පිරිසකගේ විවේචනයට ලක් වෙන්න සිදු වෙනවා. අපි හිතමු ලීවරය ඇද්දා කියලා. අර සයිඩ් ට්‍රැක් එකේ ඉඳලා මැරුණු පුද්ගලයා අයින්ස්ටයින් වගේ "වටිනා" පුද්ගලයෙක් වෙන්න පුළුවන්. ඔය වගේ කෙනෙක් අහම්බෙන් රේල්පාරක ඉන්න බැරිකමක් නැහැනේ. රේල්පාරේ සූස්තියක් අදින ජනප්‍රිය කලාකාරයෙක් වෙන්නත් පුළුවන්. එහෙම නැත්නම් ශිෂ්‍ය ව්‍යාපාරයක කැඳවුම්කරුවෙක් හරි ජනමාධ්‍යවේදියෙක් හරි වෙන්නත් පුළුවන්.

ලීවරය ඇදලා අතුරු මාර්ගයේ හිටපු "වැදගත්" පුද්ගලයෙක් මිය ගියොත් මිනිස්සු වැඩිපුර කතා කරන්නේ ඒ මරණය ගැන මිසක් අර බේරිච්ච ජීවිත ගැන නෙමෙයි. ගොඩක් වෙලාවට ලීවරය ඇදපු නිසා ජීවිත බේරාගත් අය ඒ බව නොදන්නවා වෙන්නත් පුළුවන්. ඇයි ඒ පාරේ ට්‍රොලියක් ආවේ නැහැනේ. ඔවුන් පරිසිද්ධික තත්ත්වය මිස ප්‍රතිපරිසිද්ධික තත්ත්වය දකින්නේ නැහැ. 

සමහර විට අර වැදගත් පුද්ගලයාගේ මරණය ගැන විරෝධය දක්වන අය අතර ලීවර ක්‍රියාකරු විසින් ලීවරය ඇදපු නිසාම පණ බේරාගත් අයගෙන් කොටසක් වුනත් ඉන්න බැරිකමක් නැහැ. "ලීවරය ඇදලා අහිංසක මනුස්සයෙක්ව මරපු එක වැරදියි. ඒක කළේ අපිව බේරගන්න කියලා කියන්නේ කොහොමද? ට්‍රොලිය අපේ පැත්තෙන් ආවානම් අපි කොහොමත් පාරෙන් අයින් වෙනවා." කියලා පස්සේ ඒ අයට කියන්න පුළුවන්කම තිබෙනවා.

අනෙක් අතට ලීවරය ඇද්දේ නැත්නම් ඒත් කිසියම් පිරිසකගේ චෝදනා වලට ලක් වෙන්න වෙනවා. මේ තරම් ජීවිත විනාශයක් වුනේ නිසි වෙලාවට නිසි තීරණ නොගත් නිසා කියලා කොමිසමකට යන්න වෙන්න වුනත් පුළුවන්. ඒ වගේ වෙලාවක අර සයිඩ් ට්‍රැක් එකේ හිටපු මනුස්සයා ලීවරය ක්‍රියාත්මක නොකළ පුද්ගලයා වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්න ඉදිරිපත් වීම පිළිබඳ කිසිම සහතිකයක් නැහැ.

විවේචන වලට පාත්‍ර නොවී සමාජ සැලසුම්කරුවෙකු වෙන්න බැහැ. හැමෝටම සතුටු විය හැකි විසඳුම් නැහැ. හැබැයි එහෙම වුනා කියලා විවේචන වලක්වන එක හොඳ දෙයක් නෙමෙයි. සාධාරණ වශයෙන් ගත්තොත් විවේචන සාධනීයයි. විවේචකයින් නැති තැනකදී කෙනෙකුට සමාජ සැලසුම්කරණයේ නාමයෙන් ලීවරය ඇදලා උපාය මාර්ගික ලෙස කෙනෙක්ව විනාශ කරන්න පුළුවන්. උදාහරණයක් විදිහට තමන්ට දිරවන්නේ නැති කලාකාරයෙක් රේල්පාරේ සූස්තියක් අදින වෙලාවට ලීවරය ඇදලා ට්‍රොලිය ඒ පැත්තට හරවන්න පුළුවන්. ඊට පස්සේ එහෙම කළේ ප්‍රධාන මාර්ගයේ හිටපු පස් දෙනෙක්ව බේරාගන්න කියලා කියන්න පුළුවන්. ඕනෑනම් වොයිස්කට් දෙන්න පස් දෙනෙක්ව කොහෙන් හරි හොයාගන්න වුනත් අමාරු නැහැනේ.

දස මස කුස දැරූ පිය වරුණ

මාතර රෝහලේදී පිරිමියෙකු විසින් දරුවෙකු ප්‍රසූත කළ පුවතක් වාර්තා වී තිබෙනවා. විකාර සහගත කතාවක් වගේ පෙනුණත් පිරිමින්ට දරුවන් ලැබෙන්න පුළුවන්. එවැනි සිදුවීම් මීට පෙරත් වාර්තා වී තිබෙනවා. මෙහි ගැටළුවක් තිබෙනවානම් තිබෙන්නේ පිරිමියෙකු ලෙස අප විසින් අර්ථ දක්වා ගන්නා සංකල්පයේ. එක් අර්ථදැක්වීමක් අනුව පිරිමියෙකු වන අයෙකු වෙනත් අර්ථදැක්වීමක් අනුව ගැහැණියක විය හැකියි. සංක්‍රාන්ති ලිංගිකයන්ට බොහෝ විට මේ ගැටළුවට මුහුණ දෙන්න වෙනවා.

ඇමරිකානුවෙකු වූ තෝමස් බේඩී විසින් 2008දී ගැහැණු දරුවෙකු වදා දරුවකු වැදූ පළමු පිරිමියා ලෙස ප්‍රසිද්ධ වුනා. ඔහු උපතින් ගැහැණියක වූ බව කීම නිවැරදි නොවන්නේ පුද්ගලයෙකු ගැහැණියක හෝ පිරිමියෙකු ලෙස ලේබල් කිරීම සරල කරුණක් නොවන නිසා.

තෝමස් ඉපදුණේ ඉතා පියකරු ගැහැණු සිරුරක් උරුම කර ගනිමිනුයි. තෝමස්ගේ උපතේදී දෙමවුපියන් විසින් තැබූ නම ට්‍රේසි. ට්‍රේසි රූප රාජිණී තරඟ වලට පවා ඉදිරිපත් වෙනවා. එහෙත්, උපතේ පටන්ම ට්‍රේසිගේ සිතුම් පැතුම් වල ඔහු සිටියේ පිරිමියෙක් ලෙසයි.

පසුව ලිංගය මාරු කර ගැනීමේ ශල්‍ය කර්මයකට මුහුණ දෙන ට්‍රේසි හෝමෝන ප්‍රතිකාර ලබා ගනිමින් නීත්‍යානුකූලව මෙන්ම පෙනුමෙන්ද පිරිමියෙක් බවට පත් වී තෝමස් වෙනවා. ඒ 2002 වසරේදී. එහෙත් මේ ශල්‍ය කර්මයේදී ට්‍රේසි විසින් වෙනස් කර ගන්නේ සිරුරේ උඩ කොටස පමණයි. පිරිමි ලිංගික අවයව බද්ධ කර ගැනීමක් හෝ ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමක් සිදු වන්නේ නැහැ. හවායි නීතිය අනුව, උප්පැන්න සහතිකයේ ලිංගය වෙනස් කර ගැනීම සඳහා එසේ කිරීම අවශ්‍ය නැහැ.

මෙයින් වසරකට පසුව තෝමස් නැන්සි සමඟ නීත්‍යානුකූල ලෙස විවාහ වෙනවා. මෙය නීත්‍යානුකූලව සමලිංගික විවාහයක් හෝ එකට ජීවත් වීමක් නෙමෙයි. ගැහැණියක හා පිරිමියෙකු අතර සිදුවන සාමාන්‍ය විවාහයක්.

විවාහයෙන් පසුව බේඩී යුවලට දරුවන් අවශ්‍ය වුවත්, ඒ වන විට නැන්සි විසින් ගර්භාෂය ඉවත් කිරීමේ ශල්‍ය කර්මයකට මුහුණ දී සිටින නිසා ඇයට ගර්භණී වීමේ හැකියාවක් නැහැ. මෙවැනි යුවලකට කරන්න වෙන්නේ වෙනත් කාන්තාවකගේ ගර්භාෂය කුලියට ගැනීමයි. එහෙත්, තෝමස් විසින් මෙහිදී තීරණය කරන්නේ මේ වැඩේට තමන්ගේම ගර්භාෂය යොදා ගැනීමටයි. ඔවුන් වෛද්‍යවරුන් නව දෙනෙකු වෙතම ගියත් පෙනුමෙන් මෙන්ම නීතිය අනුවද පිරිමියෙකු වන තෝමස්ගේ ගර්භාෂයේ සංසේචිත කළලයක් තැන්පත් කිරීමට ඔවුන් කැමති වෙන්නේ නැහැ.

මෙහිදී තෝමස් විසින් තමන් නිතිපතා ලබා ගන්නා ටෙස්ටටෝරෝන් හෝමෝනය ලබා ගැනීම නවත්වනවා. මාස නවයකට පසුව ඔහුට නැවත මාස් ශුද්ධිය හැදෙනවා. ඉන් පසුව, ඔවුන් අන්තර්ජාලය හරහා නම නොදන්නා අයෙකුගේ සංරක්ෂණය කළ ශුක්‍රාණු ලබා ගන්නවා. නැන්සි විසින් සිරින්ජයක් යොදා ගෙන එම ශුක්‍රාණු තෝමස්ගේ යෝනියට ඇතුළු කරනවා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස තෝමස් ගර්භණී වෙනවා.

මෙසේ පළමු වරට ගර්භණී වන තෝමස්ගේ කුසෙහි දරු කළල තුනක්ම වර්ධනය වුවත් ඒ ගර්භාෂයෙන් පිටතයි. ඒ නිසා, එම කළල ඉවත් කරන්න සිදු වෙනවා. එහෙත්, දෙවන වර වැඩේ හරියටම හරියනවා. තෝමස් විසින් 2008 ජූනි 29 වනදා පසුව සූසන් ලෙස නම් කෙරෙන ගැහැණු දරුවෙකු බිහි කරනවා. දරු උපත සිදු වන්නේ සාමාන්‍ය ආකාරයටයි.

තෝමස් විසින් දරුවන් වැදීම එතැනින් නතර වෙන්නේ නැහැ. මේ වන විට ඔහු තවත් දරුවන් දෙදෙනෙකු වදා තිබෙනවා. ඒ වගේම, තෝමස් කියන්නේ මේ වන විට දරුවන් වදා තිබෙන පළමු පිරිමියා නෙමෙයි. ඇමරිකාවේ මෙන්ම එක්සත් රාජධානිය හා ජර්මනිය ඇතුළු රටවල් කිහිපයකම තවත් පිරිමි මේ වෙද්දී දරුවන් වදා තිබෙනවා. දරුවකු වදන පිරිමියෙකු හැඳින්විය යුත්තේ දරුවාගේ මව ලෙසද නැත්නම් පියා ලෙසද යන්න තවමත් විවාදයට ලක් වන නීතිමය කරුණක්.

(Image courtesy: Daily Mirror Online)

අනෙකාගේ නහය කොන හඳුනාගැනීම (දෙවන කොටස)

භාෂණයේ නිදහස අනෙකාගේ නහය කොණෙන් අවසන් විය යුතු වුවත්, අනෙකාගේ නහය ඇඟිලි කොණටම ලං වූ විට මේ සම්මුතිය එළෙසම පවත්වා ගැනීම හිතන තරම්ම පහසු නැහැ. එවැනි අවස්ථාවක සම්මුතිය කඩ කිරීමේ වන්දිය මරණය විය හැකියි. තමන්ගේ හා අනුන්ගේ නිදහස උදෙසා ජීවිත වන්දිය වුවත් ගෙවන්න පසුබට නොවන මිනිස්සුත් ඉන්නවා. එවැනි වන්දියක් ගෙවූ මිනිසෙකුගේ උපන් දිනය ලොව පුරා සැමරෙන අද දිනයේ (මෙය ලියන දෙසැම්බර් 25), ජුනයිඩ් හෆීස්ට මරණ දඬුවම නියම කෙරුණු පසුබිම පිළිබඳව ඉස්රාල් අහමඩ් විසින් ලියා පළ කර ඇති බ්ලොග් ලිපියේ ඉතිරි කොටසට දැන් අපි යමු. ලිපියේ මේ කොටසින් පැහැදිලි වන පරිදි ලේඛකයාගේ ඇඟිල්ල මරණ දඬුවමට පාත්‍ර වී සිටින ජුනයිඩ් හෆීස් වෙත මෙන්ම ඔහුගේ අංශ ප්‍රධානියා වූ ආචාර්ය ශිරින් සුබයිර් වෙතද යොමු වෙනවා. ලිපිය කියවිය යුත්තේ මෙය ලියා තිබෙන්නේ ජුනයිඩ් හෆීස්ට මරණ දඬුවම නියම කිරීම සාධාරණීකරනය කරමින් බව මතක තබා ගෙනයි.

2013 මාර්තු 16 වන දින, ඒකාබද්ධ පරීක්ෂණ කණ්ඩායම විසින් ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ ෆේස්බුක් ගිණුම සහ ඔහුගේ විද්‍යුත් තැපැල් ගිණුම නැවත විවෘත කළ විට පෙනී යන්නේ, ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් මුල්තාන් සිට ලාහෝරයට යන අතරතුරදී ඔහුගේ විද්‍යුත් තැපැල් ගිණුමේ වූ ඔහුගේ අධ්‍යයන කටයුතු හා අදාළ නොවන සියලු විද්‍යුත් ලිපි මකා දමා ඇති බවයි. ඊට අමතරව, ජුනයිඩ් වෙත පිටපතක් එවමින් එක්සත් ජනපද කොන්සියුලර් ජනරාල් වෙත බෂීර් අසීස් විසින් යවා ඇති විද්‍යුත් තැපැල් ලිපියත්, ඔහුගේ ඇමරිකන් ශිෂ්‍යත්වය හා අදාළ විද්‍යුත් ලිපිත් ඔහු විසින් මකා නොදමා ඉතිරි කර තිබුණේය.

කෙසේ වුවත්, ඔහුගේ ෆේස්බුක් ගිණුම සහ කණ්ඩායම්  ගිණුම තවත් පැය ගණනක් සෝදිසි කිරීමෙන් පසුව, 2013 ජනවාරි සිට පෙබරවාරි දක්වා කාලය තුළ පළ කර තිබුණු අපහාසාත්මක පෝස්ට් 35 ක් පමණ සොයා ගැනීමට පරීක්ෂණ කණ්ඩායම සමත් වේ.

(විමර්ශනය තවදුරටත් ඉදිරියට ගිය අතර ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහිව සිසුන්ගෙන් ලිඛිත පැමිණිලි කිහිපයක්ම ලැබී තිබියදී ආචාර්ය ශිරිස් මේ කාරණය පරිපාලනයේ අවධානයට යොමු නොකළ බව අනාවරණය විය. ඈ විසින් මෙම කාරණය විසඳා ඇති බව පවසමින්  උපකුලපතිවරයා නොමඟ යවා ඇත.)

විශ්ව විද්‍යාල පරිපාලනය සහ උපකුලපති විසින් ජූලි මාසයේදී ජ්‍යෙෂ්ඨතම මහාචාර්යවරුන් සහ දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රධානීන්ගෙන්  සමන්විත කරුණු සෙවීමේ කමිටුවක් පත් කෙරුණු අතර එම කමිටුව විසින් 2013 පෙබරවාරි 25 වන දින අයිඑම්එස් ශාලාවේදී පැවති උත්සවයකදී ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් සර්ව බලධාරී දෙවියන් වහන්සේව සමච්චලයට ලක් කර ඇති බව ප්‍රථම වරට වාර්තා කළේය.

එදින, උත්සවයට සහභාගී වූ ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්යවරයෙකු විසින් කමිටුව හමුවේ සාක්ෂි දෙමින් පහත කරුණු ඉදිරිපත් කළේය.

“මම එදින උත්සවයට සහභාගී වුනා. අප සියලු දෙනා විසින්ම ප්‍රසන්න උත්සව අවස්ථාවක් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටියා. සාමාන්‍යයෙන් මෙවැනි උත්සවයක් ආරම්භ කරන්නේ සර්වබලධාරී දෙවියන්ව සිහි කිරීමෙන් පසුවයි. එහෙත්, හදිසියේම වේදිකාවට පැමිණි ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් උත්සවය ආරම්භ කළේ වෙනත් අයුරකිනුයි."

"In the name of Allah who is always absent without any leave, who's omnipotent absence is always taken as his omnipotent presence"

"සැමවිටම නිවාඩු නොගෙන නොපැමිණ සිටින හා කිසි තැනක නොසිටීමම සෑම තැනකම සිටීම සේ සැලකෙන සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේගේ නාමයෙන්"

"මේ විකාර සහගත ප්‍රකාශය නිසා සහභාගී වූ අය මහත් විමතියට පත් වුනා. එහෙත්, පසුව පිරිස සන්සුන් වුනා. උත්සව සභාවේ කටයුතු දිගටම කරගෙන ගියා."

මේ සිද්ධිය පිළිබඳව අංශාධිපති ශිරින් කිසිවිටෙකත් ජුනයිඩ්ගෙන් ප්‍රශ්න කර නැත.

ජුනයිඩ් සමඟ දර්ශනවේදී උපාධිය හදාරන සෙසු සිසුන්ගේ ප්‍රකාශයන් ද පටිගත කරන ලද අතර, විවේචනාත්මක න්‍යාය විෂය උගන්වන මුවාවෙන් ආචාර්ය ශිරින් විසින් ඇගේ පන්තියේදී අසභ්‍ය චිත්‍රපට පෙන්වා ඇති බවත් පසුව එම චිත්‍රපට හා අදාළව පැවරුම් ලබා දී ඇති බවත් එම ප්‍රකාශයන්ගෙන් අනාවරණය විය. එසේම, මෙම චිත්‍රපට නිවසේදී නැරඹීමට අපහසු ඒවා වූ බැවින්, සිසුන් විසින් බොහෝ විට ගූගල් හරහා බාගත කර ගත හැකි චිත්‍රපට වල තොරතුරු සොයාගෙන පැවරුම් සම්පූර්ණ කර තිබේ. එම සිසුන් විසින් ඉන්දියානු චිත්‍රපටයක් වන "The Dirty Picture" ඇසුරෙන් පැවරුම සම්පූර්ණ කර ඇතත් ආචාර්ය  ශිරින් විසින් ඉංග්‍රීසි චිත්‍රපටයක් ඇසුරෙන් පැවරුම සම්පූර්ණ කරන මෙන් දන්වා තිබේ.

දර්ශනවේදය හදාරන සිසුන් විසින් වාර්තා කර ඇති පරිදි ශිරින් සුබයිර් විසින් බොහෝ අවස්ථා වලදී පන්තියේදී විචාරය කළ යුතු කෘතිය තෝරා ගැනීමට ජුනයිඩ්ට අවස්ථාව ලබා දී තිබේ. විවේචනාත්මක විචාරයක් ලිවීම සඳහා වරක් ඔහු විසින් තෝරා ගෙන තිබෙන කවියක අවසන් පද දෙක මෙවැන්නකි.

"God is dead
God is dead"

“දෙවියන් මිය ගොස් ඇත
දෙවියන් මිය ගොස් ඇත"

මෙම කවිය අඩංගු පත්‍රිකාව මෙන්ම ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ ෆේස්බුක් ගිණුමෙන් ලබාගත් සමහර තොරතුරු ද කමිටුව විසින් ලබාගෙන ඇති අතර ඒවා උසාවියේ ඇති ලිපිගොනුවෙහි ඇමිණුමකි.

ශිරින් සුබයිර්ගේ පංතියේ සිසුන් සහ ඉංග්‍රීසි දෙපාර්තමේන්තුවේ සිසුන්ගේ ප්‍රකාශ අනුව ඔවුන් කමිටුවට පවසා ඇත්තේ ශිරින් යනු ආගමට වෛර කරන්නියක් බව ආගම පිළිබඳ ඇගේ අදහස් වලින් පැහැදිලි වන බවයි.

මෙම සියලු චෝදනා මත පදනම්ව කමිටුව විසින් ශිරින්ගෙන් ප්‍රතිචාර දක්වන ලෙස ඉල්ලා සිටියද ඇය දිගින් දිගටම නිදහසට කරුණු ඉදිරිපත් කළ අතර පසුව ප්‍රශ්න කිහිපයකට පමණක් පිළිතුරු සැපයුවාය.

කමිටුව සිය වාර්තාවෙන් නිගමනය කළේ ශිරින්ට ආගමට අපහාස කිරීම පිළිබඳව චෝදනා කළ හැකි සාක්ෂි නොමැති නමුත් ඇගේ පරිපාලනය යටතේ මෙම ඛේදජනක සිදුවීම සිදුවී ඇති බව හා ජුනයිඩ් හෆීස්ව නොවැලැක්වීමෙන් සහ ඔහුට පූර්ණ ආරක්ෂාව සැපයීමෙන් ඇය විශ්ව විද්‍යාලයේ කීර්ති නාමයට හානි කර ඇති බවයි.

කමිටුව පත් කිරීමට පෙර ශිරින් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් නිවාඩු ලබාගෙන ජර්මනියට ගොස් ඇති අතර මේ වන තෙක් නැවත විශ්ව විද්‍යාලයට පැමිණ නැත.

ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් ආරම්භක අවස්ථාවේදී පොලීසිය ඉදිරියේ පාපොච්චාරණය කළද පසුව තම පාපොච්චාරණය ඉල්ලා අස්කර ගෙන නඩුව ඉදිරියට ගෙනයාමට කටයුතු කළේය.

තමා 2013 මාර්තු 15 වන දින සිට ස්ථීර කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස පත් කිරීමට නියමිතව තිබුණු බවත් මෙය ඇතැම් කථිකාචාර්යවරුන් විසින් එයට එරෙහිව කරන කුමන්ත්‍රණයක් බවත් ජුනයිඩ් කියා සිටියේය. එහෙත්, විශ්ව විද්‍යාල වාර්තා පරීක්ෂා කර බැලූ විට පෙනී යන පරිදි මෙය පදනම් විරහිත ප්‍රකාශයක් වූ අතර විශ්ව විද්‍යාලය විසින් ඒ වන විට එවැනි පුරප්පාඩුවක් පිරවීම ගැන සලකා බලමින් නොසිටියේය. ජුනයිඩ් මේ වන විටද දර්ශනවේදී උපාධිය හදාරමින් සිටි සිසුවෙකු වූ  අතර ඔහුගේ උපාධිය සම්පූර්ණ වීමට නියමිතව තිබුණේ 2014 වසර අවසානයේදී බැවින්  ඒ වන තුරු ඔහුට කිසිදු ආකාරයකින් ස්ථිර කථිකාචාර්යවරයකු වීමට හැකියාවක් තිබුණේ නැත. එමෙන්ම, ජුනයිඩ් හෆීස්ට ඔහුගේ ප්‍රකාශය තහවුරු කළ හැකි කිසිදු සාක්ෂියක් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමට නොහැකි විය.

ඉන් පසුව චුදිත ජුනයිඩ් විසින් යළිත් වෙනත් ස්ථාවරයක් ගනිමින් මාස කිහිපයකට පෙර ඔහුගේ ෆේස්බුක් ගිණුම හැක් කර ඇති බව ප්‍රකාශ කර සිටියේය. 1400ක් පමණ වන ඔබේ ෆේස්බුක් මිතුරන්ගේ ලැයිස්තුවෙහි පංතියේ මිතුරන්, වෙනත් පෞද්ගලික මිතුරන් සහ සිසුන් සිටියදී, දිනපතාම පෝස්ට් වලට ඔවුන්ගෙන් ලයික් හා කමෙන්ට්ස් වැටෙද්දී මේ පිළිබඳව ඒ කිසිවෙකු ඔබට නොකීවේ ඇයි කියාත්, ඔබේ ෆේස්බුක් ගිණුම ඔබගේ ජංගම දුරකථනයට හා විද්‍යුත් තැපෑලට සම්බන්ධ වී තිබියදී මේ ගැන මාස ගණනක් යන තුරු දැනගත හැකි නොවූයේ ඇයි කියාත් විමසු විට චුදිතයාට උසාවියට ​​පිළිගත හැකි නිශ්චිත පිළිතුරක් ලබා දිය නොහැකි විය.

ඉන් පසුව චුදිත ජුනයිඩ් විසින් යළිත් වෙනත් තෙවන ස්ථාවරයක් ගනිමින් හැක් කර ඇති ෆේස්බුක් ගිණුම ඔහුගේ වුවත් ඊමේල් ගිණුම තමන්ගේ නොවන බව පැවසුවේය. ඊමේල් ගිණුම ඔබේ නොවේ නම් ඔබේ ඊමේල් සහ ෆේස්බුක් පරිශීලක නාමයන් සමාන වන්නේ කෙසේද කියාත් ඔබගේ අනෙක් ජංගම දුරකථන අංකය මෙම විද්‍යුත් තැපැල් ගිණුම හා සම්බන්ධ වන්නේ කෙසේද කියාත් ඇසූ විට ඔහුට එය පැහැදිලි කළ නොහැකි විය. එමෙන්ම, එම විද්‍යුත් තැපැල් ලිපිනයෙන් විශ්ව විද්‍යාල ගුරුවරුන් කිහිප දෙනෙකු සමඟ ඊමේල් පණිවුඩ හුවමාරු කර ගෙන ඇති බවත්, එක්සත් ජනපද ශිෂ්‍යත්වය හා අදාළ ලිපි එම ලිපිනයට ලැබී ඇති බවත් පෙන්වා දුන් විට චුදිතයාට කට උත්තර නැති විය.

සාක්ෂිකරුවන් පහළොස් දෙනෙකු පමණ ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහිව සිය ප්‍රකාශ ගොනු කළ අතර විත්තිකරුට ඔහුගේ ප්‍රකාශය වෙනුවෙන් කිසිදු සාක්ෂිකරුවෙකු හෝ ලේඛන ඉදිරිපත් කිරීමට නොහැකි විය. ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ ෆේස්බුක් ගිණුමෙන් ලබාගත් සියලු තොරතුරු පාකිස්තාන වෝහාරික පර්යේෂණාගාරයට යැවීමෙන් පසු එහි වාර්තාව ද ජුනයිඩ්ට එරෙහිව ඉදිරිපත් විය. ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහිව විශ්ව විද්‍යාල කමිටුවේ වාර්තාව ද එළියට ආවේය.

මේ කරුණු අනුව පෙනී යන්නේ  ජුනයිඩ් හෆීස් මේ සියළු දේ කර තිබෙන්නේ සරණාගතයෙකු ලෙස එක්සත් ජනපද පුරවැසිභාවය ලබා ගැනීමේ අරමුණින් බවයි. ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ හිටපු ගුරුවරයෙකු සහ ශිරින් සුබයිර්ගේ ස්වාමිපුරුෂයා වන මොයින් හයිඩර් නොහොත් ජාවාලා මුඛි ද විදේශීය පුරවැසිභාවය සහ දේශපාලන රැකවරණ ලබා ගත් අයෙකි.

අනෙක් අතට, ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ නඩුව අධිකරණය වෙත යාමෙන් පසුව ඔහු විසි වතාවකට වඩා උසාවියේ පෙනී සිටි නමුත් කිසිදු අවාසනාවන්ත සිදුවීමක් සිදු වූයේ නැත. නමුත් හදිසියේම වසරකට පසුව පැමිණිල්ලට එරෙහිව නඩු පැවරීමට උත්සාහ කරමින් සිටියදී ජුනයිඩ්ගේ නීතිඥයා වූ රෂීඩ් රෙහ්මාන්ව ඝාතනය කරනු ලැබුවේය. එයින් පසුවද සුළු ආරක්ෂාවක් යටතේ ජුනයිඩ්ව විසි වරකට වඩා මුල්තාන් වෙත ගෙන එන ලද අතර කිසිවෙකු ඔහුට පහර දුන්නේ නැත.

මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව විසින් ජුනයිඩ් හෆීස් නඩුවේ සියලු වියදම් හා නීතිඥ ගාස්තු ගෙවන බැවින් ජුනයිඩ්ගේ පියා මාධ්‍යයට කියා ඇති නඩුවේ අධික පිරිවැය කතාවද විශ්වසනීයත්වයක් නොමැති කතාවකි.

එමෙන්ම සාහිත්‍යයට ඇති කැමැත්ත නිසා ජුනයිඩ් හෆීස් කිං එඩ්වඩ් වෛද්‍ය විද්‍යාලයෙන් ඉවත් වූ බව මෙම නඩුව හා සම්බන්ධ සමාජ මාධ්‍ය වාර්තා වල සඳහන් වන නමුත් සත්‍යය වන්නේ ඔහුට වෛද්‍ය විද්‍යාලයෙන් ඉවත් වීමට සිදු වුනේ විනය උල්ලංඝනය කිරීම නිසා බවයි. ඔහුව කිං එඩ්වඩ් වෛද්‍ය විද්‍යාලයෙන් නෙරපා හරින ලද අතර පසුව ඔහුට එංගලන්තයේ සාහිත්‍යය හැදෑරීමට අවස්ථාව ලැබුණේය.

අධික ගාස්තු අය කරන ජුනයිඩ්ගේ නීතිඥයින් විසින් හා විවිධ වාසි ලබන රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන විසින් මෙම නඩුවේ ඉතිහාසය හා කරුණු වෙනස් කරමින්, නඩුව හා සම්බන්ධ ව්‍යාජ කථා නිර්මාණය කරමින් නඩුවේ සත්‍ය කරුණු විකෘති කිරීමට උත්සාහ කරන අතර එම ව්‍යාජ කථා රට තුළ හා ජාත්‍යන්තරව ප්‍රචාරය කරමින් මෙම නඩු විභාගයට බලපෑම් කළෝය. හෆීස් නඩුව විභාග කිරීමට දීර්ඝ කාලයක් ගත වීමේ වගකීම ගත යුත්තේ ජුනයිඩ්ගේ නීතිඥයින් විසින්ය. ඔවුන් එක් සාක්ෂිකරුවෙකුව (තොරතුරු තාක්‍ෂණ විශේෂඥයාව) වසර තුනහමාරක පමණ කාලයක් තිස්සේ ප්‍රශ්න කළෝය. මෙවැනි දීරිඝ ප්‍රශ්න කිරීමක් සිදු වුනේ ඉතිහාසයේ පළමු වරටය.

රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන, එක්සත් ජනපද තානාපති කාර්යාලය සහ කාදියානි පංතිය (අහමදියා මුස්ලිම්වරුන් හැඳින්වෙන නමකි) කෙතරම් බලපෑම් කළේද යත්, එක්සත් ජනපද උප ජනාධිපති මයික් පෙන්ස් විසින් ජුනයිඩ් හෆීස්ව නිදහස් කරන මෙන් 2019 ජූලි මාසයේදී පාකිස්තානයෙන් සෘජු ලෙසම ඉල්ලා සිටියේය. ඉම්රාන් ඛාන්ගේ එක්සත් ජනපද සංචාරයේදීද, ජුනයිඩ් හෆීස් නිදහස් කරන ලෙස ඉම්රාන් ඛාන්ගෙන් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය විසින් සෘජුවම ඉල්ලා සිටි අතර, එක්සත් ජනපද ආධාර ලබා දීම සඳහා ජුනයිඩ් හෆීස්ව නිදහස් කිරීම කොන්දේසියක් ලෙස ඉදිරිපත් කෙරුණේය.

පකිස්ථානයයේ ආගමික අපහාස නීති දිගින් දිගටම උපුටා දක්වමින් විවේචනය කරන කාදියානි වරුන් (අහමදියා මුස්ලිම්වරුන්), එක්සත් ජනපදය හා බටහිර මාධ්‍ය විසින් ජුනයිඩ් හෆීස්ව වීරයෙකු ලෙස උලුප්පන්නේ ඔහු මුස්ලිම් වරුන්ට සහ ඉස්ලාම් ආගමට පහර දුන් නිසාය.

2019 නොවැම්බර් මාසයේ දී, කාදියානි ආටීෆ් මියන් ඇතුළු බටහිර හා කාදියානි විද්වතුන් 20 කට වැඩි පිරිසක් විසින්ද ජුනයිඩ් හෆීස් නිදහස් කරන ලෙස ඉල්ලා පාකිස්තාන අගවිනිසුරු අසීෆ් සයීඩ් කොසා වෙත ලිපියක්ද ලියා තිබේ.


Dawn පුවත්පත (පකිස්ථානයේ වැඩියෙන්ම කියවන සහ පැරණිම ඉංග්‍රීසි පුවත්පතකි) සහ අනෙකුත් පුවත්පත් ජුනයිඩ් හෆීස් සහ නඩුව පිළිබඳව අසත්‍ය ලිපි අඛණ්ඩව පළ කරමින් සිටී. නඩුවේ සත්‍ය කරුණු පිළිබඳව කිහිප වතාවක්ම මෙම පුවත්පත් සම්බන්ධ කර ගනිමින් කරුණු කාරණා ලබා දුන් නමුත් කිසි දිනෙක මේ පුවත්පත් සත්‍යයට ඉඩක් ලබා දුන්නේ නැත.

මෙම නඩුවේ සත්‍ය කරුණු විකෘති කරමින් සාමාන්‍ය ජනතාවද නොමඟ යවා ඇති අතර එය ඊනියා අහිංසක ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහි සමහර ආගමික සිසුන්ගේ කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස නිරන්තරයෙන් හැඳින්වේ.

මෙම නඩුව කිසියම් විශේෂිත කණ්ඩායමක හෝ පන්තියක නොව සමස්ත ජාතියේම නඩුවකි. එබැවින්, මෙම නඩුවේදී බටහිර මාධ්‍ය, එක්සත් ජනපද රජය සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන විසින් අධිකරණය සහ රජය වෙත බලපෑම් කිරීම අපි තරයේ හෙළා දකිමු.

නඩුව සම්පූර්ණයෙන් විමර්ශනය කර සාක්ෂි සමාලෝචනය කිරීමෙන් හා දෙපාර්ශ්වයේම අවසාන තර්ක වලට දින තුනක් සහ රාත්‍රියක් සවන් දීමෙන් පසුව, ජුනයිඩ් හෆීස්ට අවසානයේදී 295 ඒ යටතේ වසර දහයක සිර දඬුවමක් සහ සහ රුපියල් ලක්ෂයක දඩයක්ද, 295 බී යටතේ ජීවිතාන්තය දක්වා සිර දඬුවම් සහ 295 සී යටතේ රුපියල් ලක්ෂ 5 ක දඩයක් සහ මරණ දඬුවමද නියම විය. 

මේ තීන්දුව ලබා දී තිබෙන්නේ මීට පෙර වරදකරුවන් බව ඔප්පු නොවීම නිසා අපහාස කිරීමේ චෝදනාවට ලක් වූ පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු නිදොස් කොට නිදහස් කර ඇති විනිසුරුවරුන්ම විසින්ය.

ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ සිද්ධිය පාකිස්තාන ඉතිහාසයේ මෙවැනි ආකාරයේ පළමු අවස්ථාව වන අතර මේ සිද්ධියේදී ලේ වැගිරීම් කිසිවක් සිදු වුනේ නැත. ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් සිදු කළ වරද පිළිබඳව කිසිදු සැකයක් නොමැති අතර ඒ බව තහවුරු කිරීම පිණිස සාක්ෂිකරුවන් හා සාක්ෂි ඕනෑ තරම් තිබේ.

“අල්ලාහ්ට සහ ඔහුගේ දූතයාට පීඩා කරන අය වෙත අල්ලාහ්ගේ ශාපය මෙලොවදීද පරලොවදීද නියත වශයෙන්ම පැමිණෙනු ඇත. අල්ලාහ් ඔවුන් වෙනුවෙන් නින්දිත දඬුවම් සූදානම් කර තිබේ.”
- අල් අහ්සාබ්, 57 

(ලිවීම හා පර්යේෂණ: මුල්තාන් වක්ලා සමිතිය)

(සටහන: මෙම ලිපියේ විස්තර කර ඇති සිදුවීම් හා අදාළ ඕනෑම ලේඛනයක සහතික කළ පිටපතක් රුපියල් සිය ගණනක් ගෙවා උසාවියෙන් මිල දී ගත හැකිය.)

මේ බ්ලොග් සටහන පළ කර ඇති ලේඛකයාගේ බොහෝ අදහස් සමඟ එකඟ විය නොහැකි වුවත්, ලිපියේ ඇති කරුණු සෑහෙන තරමකින් නිවැරදි බව සිතිය හැකියි. ලේඛකයා උගත් තරුණයෙක්. ඔහු අන්තවාදියෙක් ලෙස සලකන්න බැහැ. මේ ලිපියෙන් නියෝජනය වන්නේ පකිස්ථානයේ බොහෝ දෙනෙක් මේ සිදු වීම ගැන හිතන ආකාරය වෙන්න පුළුවන්.

මධ්‍යස්ථ අදහස් කියන ඒවාත් සාපේක්ෂයි. පකිස්ථානය වැනි රටක හා බටහිර රටවල මධ්‍යස්ථ මතධාරීන් සේ සැලකෙන අයගේ අදහස් අතර පරතරය ඉතා පුළුල් එකක්. කිසියම් අදහසක් මධ්‍යස්ථ හෝ අන්තවාදී වන්නේ තවත් පුද්ගලයෙකුට සාපේක්ෂවයි. ප්‍රජනන සෞඛ්‍යය වැනි සරල දෙයක් ගැන කතා කිරීම පවා ඇතැම් විටෙක අනෙකාගේ නහයේ සීමාවේ වැදෙන්නක් වෙන්න පුළුවන්. මෙය පහසුවෙන් විසඳුම් සෙවිය හැකි ගැටලුවක් නෙමෙයි.

(Image: https://coolsandiegosights.com/2015/01/30/our-silences-and-precious-freedom-of-speech/)

අනෙකාගේ නහය කොන හඳුනාගැනීම (පළමු කොටස)

භාෂණයේ නිදහස තිබෙන්නේ අනෙකාගේ නහයේ නොවැදෙන සීමාව දක්වා කියන එක ප්‍රසිද්ධ කියමනක්. මේ ගැන දන්නා අයට වුවත් බොහෝ විට අනෙකාගේ නහය තිබෙන තැන හොයා ගැනීම පහසු නැහැ. තමන් ජීවත් වන රට අනුව අනෙකාගේ නහය තිබෙන තැන වෙනස් වෙනවා. ඇතැම් විට අනෙකාගේ නහය තිබෙන්නේ අත දිග අරින්නවත් බැරි තරම් කිට්ටුවෙන් වෙන්න පුළුවන්.

අනෙකාගේ නහය ඕනෑවට වඩා කිට්ටුවෙන් තිබෙන තැනක ජීවත් වෙන්න සිදු වූ විට එක්කෝ තමන්ගේ අත් අකුලාගෙන, දෙන දෙයක් කාගෙන, වෙන දෙයක් බලා ගෙන ජීවත් වෙන්න වෙනවා. එය අමාරුනම් අත දිග හැරිය හැකි තරම් දුරින් අනෙකාගේ නහය තිබෙන වෙනත් තැනකට සංක්‍රමණය වෙන්න සිදු වෙනවා. නමුත්, ඒ දෙවන අවස්ථාව හැමෝටම ලැබෙන්නේ නැහැ. ඒ වගේ වෙලාවක කෙනෙක්ට අත පය අකුලාගෙන දිගටම ජීවත් වීම අසීරු වී අත දිග හරින්න හිතෙන වෙලාවක් එන්න පුළුවන්. ඒ විදිහට දිග ඇරෙන අත් කාගේ හෝ නහයක වැදෙන්න පුළුවන්. සමහර විට සැලකිල්ලෙන් නොහිටියොත් කෙනෙක් නහය දිගු කර අතේ වද්ද ගන්න වුනත් පුළුවන්. ඒ වගේ වෙලාවකට ප්‍රතිඵලය භයානක වෙන්න පුළුවන්.

ජුනයිඩ් හෆීස් සිද්ධිය බටහිර ලෝකයට පෙනෙන ආකාරයේ පුද්ගලයකුගේ මානව අයිතිවාසිකම් කඩවීම පිළිබඳ සරල සිද්ධියක් නෙමෙයි. පකිස්ථානය ඇතුළේ ජීවත් වන බොහෝ දෙනෙක් මේ සිද්ධිය වෙනත් ආකාරයකට දකිනවා. ඒ අනෙක් පාර්ශ්වයට අපි සවන් දුන්නොත්, පකිස්ථානයේ නීතිය අනුව වරදක් කර තිබෙන ජුනයිඩ් හෆීස්ට සාධාරණ නඩු විභාගයකින් පසුව රටේ නීතිය අනුව ලැබිය යුතු දඬුවම නියම වී තිබෙනවා.

රටක නීති පැනවීම, පනවා ඇති නීති අර්ථ දැක්වීම, යුක්තිය පසිඳලීමේ ක්‍රියාවලිය, දඩුවම් නියම කිරීම හා ක්‍රියාත්මක කිරීම ආදී සියල්ල තීරණය වන්නේ ඒ රටේ මිනිසුන් බොහෝ දෙනෙකු හිතන පතන ආකාරය මතයි. බොහෝ වෙලාවට රටක සුළුතරයට කැමැත්තෙන් හෝ අකැමැත්තෙන් බහුතරය හිතන ආකාරයට අනුගත වෙන්න වෙනවා. එය සුළුතරයට කොයි තරම් පීඩාකාරීද කියන එක තීරණය වන්නේ බහුතරය කොයි තරම් දුරකට අනෙකාගේ මතයට සංවේදීද කියන කරුණ මතයි. සරසවියක උගන්වන දේශකයෙකු විසින් තමන්ගේ විෂය කරුණු ඉගැන්වීමේදී වුවත් මේ කරුණ නොසලකා හැරීමේ ඉඩක් නැහැ. ඇතැම් විට උගන්වන විෂය කරුණක් වුවත් අනෙකාගේ නාසයේ අග වැදෙන්න පුළුවන්.

ජුනයිඩ් හෆීස් තීන්දුව සම්බන්ධව බටහිර රටවල් හා ජාත්‍යන්තර සංවිධාන පකිස්ථානය මත කිසියම් පීඩනයක් යොදනවා. බොහෝ පකිස්ථානුවන් මෙය දකින්නේ බටහිර රටවල් විසින් තමන්ගේ රටට, ආගමික විශ්වාස වලට හා ස්වාධීන නීති පද්ධතියට බලපෑම් කිරීමක් ලෙසයි. බටහිර කුමන්ත්‍රණ කතා ලෝකයේ බොහෝ රටවල ජනප්‍රියයි.

ඇතැම් අයට අනුව ජුනයිඩ් හෆීස් මේ හැම දෙයක්ම කර තිබෙන්නේ බටහිර රටකට සරණාගතයෙකු සේ ඇතුළු වෙන්නයි. මේ වගේ දේවල් සමාන්තර විශ්ව වලත් සිදු වන නිසා බටහිර මාධ්‍ය වාර්තා වල දැකිය නොහැකි කතාවේ අනිත් පැත්තටත් අප සංවේදී විය යුතුයි. පහත කොටස් උපුටා ගන්නේ ජනප්‍රිය ෆේස්බුක් ක්‍රියාකාරිකයෙකු හා කරච්චි නගරයේ ජීවත් වන තරුණ විදුලි ඉංජිනේරුවෙකු වන ඉස්රාර් අහමඩ් තනෝලිගේ බ්ලොග් ලිපියකින්. මෙය කියවිය යුත්තේ ලිපිය ලියා තිබෙන්නේ ජුනයිඩ් හෆීස්ට මරණ දඬුවම නියම කිරීම සාධාරණීකරනය කරමින් බව මතක තබා ගෙනයි.

ජුනයිඩ් හෆීස් නඩුවේ සත්‍ය කරුණු…

සර්වබලධාරි දෙවියන් වහන්සේට, ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනයට හා සර්වබලධාරි දෙවියන් වහන්සේගේ දූතයාණන් වන මුහම්මද් නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාට අපහාස කිරීම.

සටහන:

මෙහි ඇත්තේ අධිකරණ වාර්තා, සාක්ෂිකරුවන්ගේ සාක්ෂි, නඩු වාර්තා ආදිය මත පදනම් වූ සටහනක් මිස ආවේග මත හෝ වැරදි තොරතුරු මත පදනම් වූ ලිපියක් නොවේ. ලියකියවිලි, ප්‍රකාශ, සාක්ෂි, විමර්ශන වාර්තාව, විශ්ව විද්‍යාල කමිටු විමර්ශන වාර්තාව, පොලිස් වාර්තාව ආදිය විශ්වවිද්‍යාල නිල ලේඛණ වල සහතික කළ පිටපත් වලින් ලබාගෙන ඇත. මෙය මෙම සිද්ධිය පිළිබඳ පළමු සම්පූර්ණ සවිස්තර වාර්තාවයි.

2013 මාර්තු 13 වන දින ඇමරිකානු පුරවැසියෙකු වන බෂාරි අසීස් විසින් ලාහෝර්හි ඇමරිකානු කොන්සල් ජනරාල් වන ජේසන් රීෆ් මහතා වෙත පහත සඳහන් විද්‍යුත් තැපැල් පණිවුඩය යවනු ලැබේ.

Hello, Mr. Reiff,

I don’t know if you are still there or not, but I hope some responsible person will get my email. In Pakistan one of our family friend is accused of “Blasphemy”. He is on run to save his life. I just wonder if you folks can help him? And what is the procedure to get help from our embassy. Thank God I am a US citizen and living in USA, but he is Pakistani and in Pakistan.

Thank you!


රීෆ් මහත්තයා,

ඔබ තවමත් මේ ධුරයේ ඉන්නවාද නැද්ද කියා මම දන්නේ නැහැ. නමුත්, කවුරු හෝ වගකිවයුතු පුද්ගලයෙකුට මගේ විද්‍යුත් ලිපිය ලැබෙනු ඇතැයි මම බලාපොරොත්තු වෙනවා. පාකිස්තානයේ අපේ පවුලේ මිතුරෙකුට “ආගමික අපහාස” චෝදනා එල්ල වී තිබෙනවා. ඔහු තම ජීවිතය බේරා ගැනීම සඳහා පලා යමින් සිටිනවා. මම මෙය ලියන්නේ ඔබට ඔහු වෙනුවෙන් යම් පිහිටක් විය හැකිදැයි බලන්නයි. අපේ තානාපති කාර්යාලයෙන් උදව් ලබා ගැනීමේ ක්‍රියා පටිපාටිය කුමක්ද? දෙවියන්ගේ පිහිටෙන් මම ඇමරිකාවේ ජීවත් වන එක්සත් ජනපද පුරවැසියෙක්. නමුත්, මගේ මිතුරා පකිස්ථානයේ ජීවත් වන පකිස්ථානුවෙක්.

ඔබට ස්තුතියි!

මෙය පටන් ගැන්ම හෝ අවසානය නොවේ.

2013 පෙබරවාරි 22 දින උදෑසන බහඋද්දීන් සකරියා විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉංග්‍රීසි අධ්‍යනාංශයේ අංශාධිපති ආචාර්ය ශිරීන් සුබයිර්ගේ කාර්යාලයට පැමිණෙන සිසුන් පිරිසක් ඉංග්‍රීසි භාෂාව පිළිබඳ දර්ශනවේදී උපාධිය හදාරන සිසුවෙකු හා සරසවියේ තාවකාලික දේශකයෙකු වන ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහිව පැමිණිලි කිහිපයක් සහිත ලියවිල්ලක් භාර දෙයි. ඔවුන්ගේ පැමිණිලි වලට අනුව ජුනයිඩ් හෆීස් දේශන අතරතුර ආගම හා අදාළ කරුණු ගැනද කතා කරයි. එසේම ඔහුගේ නමින් ඇති ෆේස්බුක් පිටුවේත්, ඔහු විසින් හදා තිබෙන ෆේස්බුක් පිටු වලත් මුස්ලිම් ආගම ගැන හා මුහම්මද් නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් ගැන අදහස් පළ කරයි. සිසුන් ඉල්ලා සිටින්නේ ඔහුගේ මේ ක්‍රියාකාරකම් නැවැත්විය යුතු බවයි.

ඇය ලිපිය භාරගෙන නැවත කතා කරන තුරු සිසුන්ට කාර්යාලයෙන් පිටත ටික වේලාවක් රැඳී සිටින මෙන් ඉල්ලා සිටී. පැය භාගයකට පමණ පසු ආචාර්ය ශිරීන් සුබයිර් සිසු සිසුවියන් නැවත කාර්යාලයට කැඳවා ඔවුන්ට කෝපාවිෂ්ට ස්වරයකින් බැණ වැදී අදාළ පැමිණිල්ල ඔවුන් ඉදිරිපිටදීම ඉරා දමා එය කාමරයේ ඇති කුණු බක්කියට විසි කරයි. නැවත එවැනි පැමිණිල්ලක් රැගෙන පැමිණියහොත් කිසිදු උපාධියක් ලබා නොදී ඔවුන්ව සරසවියෙන් ඉවත් කරන බවට සිසුන්ට අනතුරු අඟවයි. සිසුහු ආපසු හැරී යති.

එයින් දින කිහිපයකට පසුව සිසුන් කිහිප දෙනෙකු විසින් ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහිව උපකුලපතිවරයාට සමාන පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කරමින්, 2013 පෙබරවාරි 25 වන දින සරසවියේ අයි.ජී.එස් ශාලාවේ පැවති ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් සංවිධානය කළ සම්මන්ත්‍රණයකදී දෙවියන්ගේ මහිමයට අපහාස වන කරුණු ඉදිරිපත් කෙරුණු බවත්, සර්ව බලධාරී දෙවියන්ව සමච්චලයට ලක් කෙරුණු බවටත් චෝදනා කළෝය.

සිසුන්ව හරවා යැවුණු අතර කිසිදු ක්‍රියාමාර්ගයක් නොගැනුනේය. උපකුලපතිවරයා විසින් අංශාධිපති ශිරීන් අමතා කරුණු විමසූ විට ඈ විසින් මෙවැනි අපහාස කිරීමක් සිදු නොවූ බව පැවසීම එයට හේතුවයි.

2013 මාර්තු 7 වන දින ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ "So called liberals of Pakistan" නම් වූ ෆේස්බුක් පිටුවේ ප්‍රශ්න තුනකින් සමන්විත පෝස්ටුවක් පළ වී තිබුණු අතර, ඒවායින් නබි (සල්) තුමාණන්ගේ මහිමයට හා ඔහුගෙන් පැවත එන්නන්ට ප්‍රසිද්ධියේ අපහාස කර තිබුණේය.

(ඉස්ලාම් ආගමික ඉතිහාසය හදාරා නැති අයෙකුට මේ ප්‍රශ්න නිසා අපහාසයක් සිදු වීමට ඉඩ ඇති ආකාරය තේරුම් ගැනීමට අපහසු නිසා එම කොටස මෙහි උපුටා දක්වා නැත.)

සිසු කණ්ඩායම විසින් ජුනයිඩ් හෆීස්ගෙන් එම පෝස්ටුව ඉවත් කරන මෙන් ඉල්ලා සිටියද ජුනයිඩ් හෆීස් එම පෝස්ටුව මකා නොදමයි. මෙම පෝස්ටුව පිළිබඳව සිසුන් දැඩි කෝපයට පත්වන අතර පසුව කණ්ඩායමේ කිහිප දෙනෙකුගේ යෝජනාව පරිදි මේ සිසුහු ජ්‍යෙෂ්ඨ මහාචාර්යවරයකු හමු වෙති. මහාචාර්යවරයා මුලින්ම සිසුන්ව ප්‍රතික්ෂේප කරමින් අංශාධිපතිවරිය හමු වී ප්‍රශ්නය විසඳා ගන්නා මෙන් සේ දන්වා සිටී. අංශාධිපතිවරිය ඔවුන්ට ඇහුම්කන් දීමට අකමැති බවත්, නැවත මේ ගැන කතා කරන්නට ගියහොත් ඔවුන්ව විශ්ව විද්‍යාලයෙන් නෙරපා හරින බව දැනුම් දී ඇති බවත් එවිට සිසුහු පවසති.

මෙය ඇසූ මහාචාර්යවරයා ආචාර්ය ශිරීන් සමඟ කතා කර ජුනයිඩ් හෆීස්වද සිසුන්වද විශ්ව විද්‍යාලයේ පිහිටි ඔහුගේ නිවසට කැඳවයි. ජුනයිඩ් හෆීස් විසින් අදාළ ෆේස්බුක් සටහන ගැන මහාචාර්යවරයාට පවසන්නේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස උදෙසා ඔහු මෙම ෆේස්බුක් පිටුව ආරම්භ කර ඇති බැවින් ඔහුට එහි පළ වී ඇති කිසිදු පෝස්ටුවක් මකා දැමිය නොහැකි බවයි. ඉන් පසු සිසුන් සහ ජුනයිඩ් හෆීස් පිටත්ව යති.

මෙම පළ කිරීම් මකා නොදැමෙන අතර දින දෙකකට පසුව තත්ත්වය වඩා දරුණු වේ. මුහම්මද් නබි (සල්) තුමාණන්ගේ නාමයට අපහාස කරමින් තවත් පෝස්ට් තුනක් පළ වේ. එයින් එකක මුහම්මද් නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ගේ නාමයට පසුව සාමාන්‍යයෙන් යෙදෙන "peace be upon him" යන්න වෙනුවට ලියා තිබෙන්නේ "piss be upon him" යන්නයි. තවත් පෝස්ටු දෙකක "Muhammad the Rapist" හා "Muhammad the sex maniac" ලෙස සඳහන් වේ. මේවා කිසිදු මුස්ලිම් වරයෙකුට දරා ගත නොහැකි විස්තර කිරීමට පවා අපහසු අපහාසයන්ය.

මෙම කථාව නේවාසිකාගාර පුරා සහ විශ්ව විද්‍යාලය පුරා පැතිරෙන අතර එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස විවිධ දෙපාර්තමේන්තු වල සිසුහු පංති වර්ජනය කිරීමට එකඟ වෙති.

ජුනයිඩ් හෆීස්ට එරෙහිව දැඩි ක්‍රියාමාර්ගයක් ගන්නා ලෙස ඉල්ලා සිටිමින් හා එසේ නොකළහොත් පංති වර්ජනය කරන බව දැනුම් දෙමින් 2013 මාර්තු 12 වන දින සිසුහු උපකුලපතිවරයා වෙත ලිඛිතව ඉල්ලීමක් ඉදිරිපත් කරති. ජුනයිඩ් හෆීස් මාර්තු 12 වන දින රාත්‍රියේ ඔහුගේ බඩු බාහිරාදිය රැගෙන නේවාසිකාගාරයෙන් ඉවත් වී ආචාර්ය ශිරින්ගේ නිවසට යයි.

2013 මාර්තු 13 වන දින උදෑසන ඉංග්‍රීසි හා යූජීඑස් (Undergraduate Studies in Social Sciences) දෙපාර්තමේන්තු ඉදිරිපිට විරෝධතා ආරම්භ වූ අතර එහිදී එම දෙපාර්තමේන්තු දෙකේ සිසුන් පහළොස් දෙනෙකු පමණ යූබීඑල් (United Bank Limited) මං සන්ධිය යාබද මාර්ගය අවහිර කළෝය. මේ සමඟ, වෙනත් දෙපාර්තමේන්තු වල සිසුන් විශාල සංඛ්‍යාවක්ද විරෝධතාවයට සම්බන්ධ වූහ.

ටික වේලාවකට පසු විශ්ව විද්‍යාලයේ ආරක්ෂාව භාරව සිටින නේවාසික නිලධාරියා (Resident Officer - RO) ආරක්ෂක නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙකු පිරිවරා සිසුන් වෙත පැමිණේ. ජුනයිඩ් හෆීස් අත්අඩංගුවට ගෙන ඔහුගෙන් විනිවිද පෙනෙන ආකාරයෙන් ප්‍රශ්න කරන ලෙස ඉල්ලා සිසුහු විරෝධය පළ කරති. මඳ වේලාවකට පසු පොලීසිය සහ දිස්ත්‍රික් බලධාරීහු එම ස්ථානයට පැමිණෙති.

ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරීන් විසින් පදික වේදිකාවේ සිටි සිසු සිසුවියන් අමතා අපහාස සිද්ධියට සම්බන්ධ ඕනෑම තරාතිරමක සැකකරුවෙකු කෆීර් වරයෙකු සේ සලකා ක්‍රියා කරන බවට සහතික වෙති. ඇතැම්  සිසුන්ගේ ප්‍රකාශ සටහන් කර ගැනෙන අතර, දේශන වලට සහභාගී වී දිගටම අධ්‍යයන කටයුතු කරගෙන යන ලෙස සෙසු සිසුන්ගෙන් පොලිසිය හා පරිපාලනය විසින් ඉල්ලා සිටී. ඉන්පසු සිසුන්ව විසුරුවා හරිනු ලැබේ. අදාළ පරීක්ෂණ කටයුතු කරගෙන යාම සඳහා පොලිස් නිලධාරීන්ගෙන් හා විශ්ව විද්‍යාල නිලධාරීන්ගෙන් සමන්විත ඒකාබද්ධ පරීක්ෂණ කණ්ඩායමක් පත් කෙරේ.

පොලිස් නිලධාරීන් ජුනයිඩ් හෆීස්ව අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා විශ්ව විද්‍යාලයේ ජුනයිඩ් නේවාසිකව සිටි නේවාසිකාගාරයට යන අතර එහිදී දැනගැනීමට ලැබෙන්නේ දිනකට පෙර ජුනයිඩ් හෆීස් තම අත්‍යාවශ්‍ය බඩු භාණ්ඩද රැගෙන නේවාසිකාගාරයෙන් පිටව ගොස් ඇති බවයි. නේවාසිකාගාරයේ නැවතී සිටින ඇතැම් කනිෂ්ඨ දේශකයින් නිර්නාමිකව පොලිසියට පවසා ඇත්තේ ජුනයිඩ් හෆීස් පෙර දින රාත්‍රියේ ආචාර්ය ශිරින් සුබයිර්ගේ නිවසට ගොස් ඇති බවයි. පොලීසිය මේ බව උපකුලපතිවරයාට දැනුම් දුන් පසු උපකුලපතිවරයා වහාම ශිරින් සුබයිර්ව තම කාර්යාලයට කැඳවන අතර එහිදී ඇය පවසන්නේ ජුනයිඩ් දැනටමත් ඩේවූ බස් රථයකින් (Daewoo Express) මුල්තාන් සිට ලාහෝර් බලා පිටත්ව ගොස් ඇති බවත් ඇගේ නිවසේ නැති බවත් ය.

ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරියෙකුගේ නායකත්වයෙන් යුත් පස් දෙනෙකුගේ කණ්ඩායමක් ජුනයිඩ් අත්අඩංගුවට ගැනීමට සඳහා වහා පිටත් විය. ඔවුහු වේගයෙන් රථය ධාවනය කරමින් ජුනයිඩ් හෆීස් ගමන් ගත් බස් රථය පසු කර ගොස් ජාවෙඩ් හෆීස්ට විනාඩි 15 කට පමණ පෙර ලාහෝර්හි කල්මා මං සන්ධිය අසල ඩේවූ බස් පර්යන්තය වෙත ළඟා වූහ.

ලාහෝර් ඩේවූ බස් පර්යන්තයේ නවතා තිබූ ඩේවූ බස් අංක LES/3873හි ආසන අංක 32හි සිටි ජුනයිඩ්ව එදින සවස් වරුවේදී පරීක්ෂණ කණ්ඩායම විසින් අත්අඩංගුවට ගෙන තිබේ. ඔහු කොන්සියුලර් නිලධාරියෙකු සමඟ ඔහුගේ ලැප්ටොප් පරිගණකයේ දුරකථනයෙන් කතා කරමින් සිටියේය. ඒ අවස්ථාවේදී ජුනයිඩ් සතුව තිබූ ලැප්ටොප් පරිගණකයක්, සිම් කාඩ්පත් දෙකක් සමඟ ජංගම දුරකථනයක්, පාස්පෝට් ප්‍රමාණයේ ඡායාරූප දොළහක්, අන්තර්ජාලයට පිවිසීමට යොදාගන්නා උපාංගයක්, ඇමරිකානු ජැක්සන් රාජ්‍ය විශ්වවිද්‍යාලයේ ශිෂ්‍ය හැඳුනුම්පත, රියදුරු බලපත්‍රය, හැඳුනුම්පත හා  ඇඳුම් ආදිය පොලීසිය භාරයට ගැනේ.

එදින රාත්‍රියේදීම ඔහුව අදාළ භාණ්ඩද සමඟ ඒකාබද්ධ පරීක්ෂණ කණ්ඩායම වෙත ඉදිරිපත් කෙරේ. ඒකාබද්ධ පරීක්ෂණ කණ්ඩායම විසින් සාමාන්‍ය ප්‍රශ්න කිරීමේ ක්‍රියාවලිය අනුගමනය කරමින් ජුනයිඩ්ව ප්‍රශ්න කෙරේ.

පළමු ප්‍රශ්නය: ඔබේ නම සහ ලිපිනය මට කියන්න පුළුවන්ද?

පිළිතුර: ඔව්. මගේ නම ජුනයිඩ් හෆීස් ව්ලැඩ් නසීර් අහමඩ්. ජාතිය රාජ්පුත්. මාතන්කෝට් ප්‍රදේශයේ පදිංචිකරුවෙක්. බහඋද්දීන් විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉංග්‍රීසි දර්ශනවේදී උපාධිය හදාරන ශිෂ්‍යයෙකු වන අතර මෙම දෙපාර්තමේන්තුවේ බාහිර කථිකාචාර්ය වරයෙකු ලෙසද සේවය කරනවා. මගේ ඉංග්‍රීසි ප්‍රථම උපාධිය ලබා ගැනීමෙන් පසුව ශිෂ්‍යත්වයක් ලබා ඇමරිකා එක්සත්  එක්සත් ජනපදයට ගොස් ශිෂ්‍යත්වය අවසන් වූ පසු නැවත මවු රටට පැමිණියා.

2 වන ප්‍රශ්නය: ඔබේ ලැප්ටොප් පරිගණකය අප ඉදිරිපිට සක්‍රිය කළ හැකිද?

පිළිතුර: ඔව්. (ලැප්ටොප් පරිගණකය සක්‍රිය කර ෆේස්බුක් පිටුව විවෘත කරයි.)

3 වන ප්‍රශ්නය: ඔබේ පරිශීලක නාමය සහ මුරපදය සඳහන් කළ හැකිද?

පිළිතුර: ඔව්. පරිශීලක නාමය: xxx  මුරපදය: xxx

(පරීක්ෂණ කණ්ඩායමේ තොරතුරු තාක්ෂණ නිලධාරියා ජුනයිඩ්ගේ ෆේස්බුක් ගිණුම වෙත පිවිස ඒ හරහා එහි සම්බන්ධිත "So called liberals of Pakistan" පිටුවට පිවිසේ.)

4 වන ප්‍රශ්නය: මෙම ගිණුම ඔබේද?  ඔබ මෙම ෆේස්බුක් පිටුව පරිපාලනය කරනවාද?

පිළිතුර: ඔව්, මෙම ගිණුම මගේ.  මම මීට මාස කිහිපයකට පෙර මෙම පිටුව නිර්මාණය කළා. මම එහි එකම පරිපාලකයා.

5 වන ප්‍රශ්නය: මෙම පිටුවේ සාමාජිකයෙකු වීමට හෝ ඔබගේ අවසරයකින් තොරව කිසිවෙකුට එහි යමක් පළ කිරීමට හැකිද?

පිළිතුර: නොහැකියි. මගේ අවසරයකින් තොරව කිසිවෙකුට සාමාජිකයෙකු විය නොහැකියි. මගේ අවසරයකින් තොරව කිසිවෙකුට කිසිවක් පළ කළ නොහැකියි.

6 වන ප්‍රශ්නය: මෙම පිටුවෙහි සහ ඔබගේ ගිණුමේ පළ වී ඇති පෝස්ට් වලින් මුහම්මද් නබි (සල්ලල්ලාහු අලෙයිහි වසල්ලම්) තුමාණන්ගේ, සර්වබලධාරි දෙවියන්ගේ සහ ඇදහිලිවන්තයන්ගේ මහිමයට අපහාසයක් වී ඇති බව ඔබ දන්නවාද?

පිළිතුර: ඔව්, මම ඒ ගැන කණගාටුව ප්‍රකාශ කරනවා.

7 වන ප්‍රශ්නය: ඔබ මෙම ලිපි මකා නොදැමුවේ ඇයි?

පිළිතුර: ඇත්ත වශයෙන්ම, මම මෙම සංසදය නිර්මාණය කළේම නිදහස් අදහස් ප්‍රකාශනය සඳහායි. ඕනෑම දෙයක් ප්‍රශ්න කිරීමට හෝ අදහස් දැක්වීමට හා ඕනෑම මතයක් දැරීමට නිදහසක් තිබිය යුතු බව මම විශ්වාස කරනවා.

8 වන ප්‍රශ්නය: මෙම පිටුවේ නබි (සල්) තුමාණන්ගේ මහිමය ගැන විවෘතව අදහස් පළ කෙරෙන බව ඔබ දන්නවාද?

පිළිතුර: ඔව්, එය මගේ දැනුමෙන් සිදු වන්නක්.

මෙසේ ඒකාබද්ධ පරීක්ෂණ කණ්ඩායමේ තොරතුරු තාක්ෂණ විශේෂඥයා විසින් ජුනයිඩ් හෆීස්ගේ පරිශීලක නාමය හා මුරපදය ලබා ගෙන ඔහුගේ ෆේස්බුක් ගිණුම හා "So called liberals of Pakistan" ෆේස්බුක් පිටුව වෙත ප්‍රවේශ වීමෙන් අනතුරුව ඒවායේ අඩංගු අපහාසාත්මක පළ කිරීම්ද සමඟ සමස්ත ක්‍රියාවලියම සජීවීව පටිගත කර සංයුක්ත තැටි දෙකක තැන්පත් කිරීමෙන් අනතුරුව මෙම ෆේස්බුක් ගිණුම් අක්‍රිය කෙරේ.

පසු දින, විත්තිකරු අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කෙරේ.

(මතු සම්බන්ධයි)

බදු ඉඩමට ඔප්පුවක්...

රාජපක්ෂ කඳවුරේ ඇතැම් අය විසින් රාජපක්ෂලාගේ අනුදැනුමක් නැතිව හෝ අනුදැනුමෙන් ඇති කළ සහශ්‍ර අභියෝගිතා ගිවිසුම් බිය මේ වෙද්දී තුනී වෙලා තිබෙනවා. කාන්තා සනීපාරක්ෂක තුවා වටය මෙන්ම සහශ්‍ර අභියෝගිතා ගිවිසුම් වටයද අවසන් වුනේ දේශපාලනිකව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කඳවුරට හානියක් කරමින් හා සජිත් ප්‍රේමදාස කඳවුරට වාසියක් කරමිනුයි. අවසන් ප්‍රතිඵලයට තීරණාත්මක බලපෑමක් සිදු වුවත් නැතත්, මේ දෙකෙන්ම වුනේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කඳවුර විසින් ඉල්ලං කාපු එකයි.

කාන්තා සනීපාරක්ෂක තුවා වටයේදී කෙළින්ම ලකුණු රැස් කළේ සජිත් ප්‍රේමදාසයි. එහෙත්, සහශ්‍ර අභියෝගිතා ගිවිසුම් වටයේදී වැඩියෙන්ම ලකුණු රැස් කර ගත්තේ චම්පික රණවකයි. රාජපක්ෂ කඳවුර විසින් එම්සීසී බිල්ලා ගැන ඇඩ් දමන විට රටේ බොහෝ දෙනෙක් දැන නොසිටි ලංකාවේ දිගුකාලීන ජාතික භෞතික සැලැස්ම ගැන දැන් බොහෝ දෙනෙක් දන්නවා. මම හිතන්නේ මේ ගැන වැඩියෙන්ම සතුටු වෙනවා ඇත්තේ ඔය සැලසුම යාවත්කාලීන කරන්න දායකත්වය හා නායකත්වය ලබා දී ඉන් පසුව සැලසුම ජනගත කරන්න උත්සාහ කරමින් සිටි චම්පික රණවකයි.

සහශ්‍ර අභියෝගිතා ගිවිසුම් විරෝධය හමුවේ ජවිපෙ කටයුතු කළේ බොහොම සීරුමාරුවෙනුයි. ඔවුන් සහශ්‍ර අභියෝගිතා ගිවිසුම් විරෝධය ඇවිලවූයේ නැහැ. මේ වෙලාවේ එසේ කර ඔවුන්ට දේශපාලන වාසියක් ගැනීමේ හැකියාවක් තිබුණෙත් නැහැ. ඔවුන් ගිවිසුම ගැන පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්තිය නිශ්චිතව හා පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කළා. අනෙක් කරුණු කෙසේ වෙතත්, දැනට හරියකට අයිතියක් නැති බාගෙට රජයේ ඉඩම් ඒ ඉඩම් වල බාග හිමිකරුවන්ටම ලබා දීම ගැන ජවිපෙට පවා ප්‍රශ්න තිබෙන බව පේනවා.

අනුර කුමාරගේ කතාවකදී ඔහු ලංකාවේ මිනිස්සුන්ට තමන්ගේ ඉඩම් එක්ක තිබෙන සුවිශේෂී බැඳීම ගැන සඳහන් කරනවා. බටහිර රටවල් වල මිනිස්සුන්ට එහෙම බැඳීමක් නැති බවත් කියනවා. ඇත්තටම ඔය කියන බැඳීම බටහිර රටවල මිනිසුන්ටත් තිබෙනවා. නමුත්, ඒ මිනිස්සු ජීවත් වෙන්නේ ප්‍රධාන නගර වල නෙමෙයි. ගම් වලට වෙන්නයි.

සහස්‍ර අභියෝගිතා ගිවිසුමට විරුද්ධ බොහෝ දෙනෙක්ට වගේම ගිවිසුම එක එල්ලේ මුළුමනින්ම ප්‍රතික්ෂේප නොකරන ජවිපෙටත් තිබෙන ප්‍රශ්නය බාග අයිතිය තිබෙන ඉඩම් වල මුළු අයිතියම ලැබුණට පස්සේ ඒ විදිහට ඉඩම් හිමිකම් ලබන අය ඉඩම් විකුණා දමයි කියන සැකයයි. මේ විදිහට ඉඩම් අයිතිය ලබා දීම එම්සීසී ගිවිසුමට සෘජුව අදාළ කරුණක් නොවූවත් එය කතා කළ යුතු වැදගත් කරුණක්.

මේ ඉඩම් වල ඉන්න අයට අදාළ ඉඩම් එක්ක සියවස් ගාණක් ඈතට යන බැඳීමක් නැහැ. රජයෙන් ඉඩම් ලබා අදාළ පෙදෙස් වල ඉන්න බොහෝ දෙනෙක් ආර්ථික අරමුණු මත, තමන්ගේ මුල් ගම් බිම් අත ඇරලා රටේ වෙනත් පෙදෙසකින් සංක්‍රමණය වූ අයයි. සංක්‍රමණිකයන්ගේ රටක් වන  ඇමරිකාවේ බොහෝ ගම් වල මිනිස්සු ඊට වඩා පරම්පරා ගාණක් තමන්ගේ ගම් වල ජීවත් වී තිබෙනවා. හැබැයි ලංකාවේ මේ ඉඩම් වල දැන් ඉන්න බොහෝ දෙනෙක් ඒ මුල් පරම්පරාවේ සංක්‍රමණිකයන්ගේ දරුවන් හෝ දරුවන්ගේ දරුවන්. ඒ අය ඉපදිලා තිබෙන්නේම මේ ඉඩම් වලයි. ඒ නිසා, සියවස් ගාණක් ඈතට නොගියත් ඉඩම් එක්ක පරම්පරා කිහිපයක බැඳීමක් තිබෙනවා.

ලංකාවේ වුනත්, බටහිර රටක වුනත්, යමෙක් ඉපදී ටික කලක් යද්දී තමන්ගේ ගෙදර කියා තැනකට හුරු වී බැඳීමක් ඇති කර ගන්නවා. එකම ඉඩමක ලොකු මහත් වන තුරු ජීවත් වන දරුවෙක්ට තමන් ජීවත් වන්නේ තමන්ගේම ඉඩමකද, අනුන්ගේ ඉඩමකද කියන එක ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ එක්තරා වයසකට පැමිණියාට පසුවයි. විශේෂයෙන්ම ප්‍රස්තුතයට අදාළ ඉඩම් වල දැන් ජීවත් වන අයට දැනෙන විදිහට ඔවුන් ඉන්නේ තමන්ගේම පරම්පරා ඉඩම් වල. වත්තේ තියෙන්නේ අත්තා කපපු ලිඳ. අත්තම්මා  හිටවපු කොස් ගහ.

මේ තමන්ගේම නොවන තමන්ගේ ඉඩම තමන්ගේ ඉඩමක් නොවන බව අලුත් පරම්පරා වල අයට තේරෙන්න ගන්නේ ලොකු මහත් වෙලා දෙමවුපියන්ගේ උරුමය හොයන්න යන කොටයි. දෙමවුපියන්ට තමන් කැමති ආකාරයට දරුවන්ට ඉඩම් බෙදන්න බැහැ. බොහෝ විට පුළුවන්කම තිබෙන්නේ එක් දරුවෙකුට මුළු ඉඩමම පවරන්නයි. එයත් රජයෙන් අනුමත කළ යුතුයි.

අනෙක් පැත්තෙන් මේ බොහෝ ඉඩම් රජයේ නොවන රජයේ ඉඩම්. මේ ඉඩම් වල අයිතිය රජයට වුවත්, පරම්පරා කිහිපයක් තිස්සේ ඉඩමේ ඉන්න, ඉඩම සංවර්ධනය කළ මිනිස්සුන්ව පන්නලා වෙන කෙනෙකුට ඉඩම දෙන්න රජයට පුළුවන් කමක් නැහැ.  ඒ නිසා මේ ඉඩම් වල නියම අයිතියක් ඒවායේ ඉන්න මිනිස්සුන්ටත් නැහැ. රජයටත් නැහැ.

ප්‍රශ්නයට විසඳුම ඉඩම් අයිතිය ඉන්න මිනිස්සුන්ට දෙන එක මිසක් නැවත රජයට ගන්න එක නොවන බව පැහැදියිනේ. නමුත්, එයින් පසුව මේ මිනිස්සු ඒ අයට කැමති ආකාරයට ඉඩම් කෑලි කැඩීම හෝ විකිණීම වලක්වන්න අමාරුයි. ඉඩම් ඒ මිනිස්සුන්ගේනේ. ඔන්න ඔතනයි ගොඩක් අයට තියෙන ප්‍රශ්නය.

මේ වර්ගයේ බාග අයිතිය තිබෙන ඉඩමක ඉන්න ඕනෑම කෙනෙකුගේ සිහිනය තමන්ට ඉඩමේ නියම අයිතිය ලබා ගැනීමයි. හරි අයිතියක් නැති ඉඩමක නියම අයිතිය ලැබෙනවාට කවුද අකැමැති? වෙන එකක් තියා එම්සීසී ගිවිසුම ගැන තමන්ගේ මෝහය දුරු වෙලා සම්මා දිට්ඨිය පහළ වීමෙන් පස්සේ උපවාසය අත් හැර තියෙන උඩුදුම්බර කාශ්‍යප හාමුදුරුවෝ වගේ දේපොළ තණ්හා අතහැර සිටින අය පවා බදු ඉඩමක ස්ථිර අයිතිය ලැබීමේ වටිනාකම දන්නවා.

මේ මිනිස්සු ඉඩම් විකුණයි කියන ප්‍රශ්නය වැඩිපුරම තියෙන්නේ පැත්තක ඉන්න විවිධ වෘත්තිකයින්ටයි. තමන් තමන්ගේ රස්සා කරද්දී ඔය ඉඩම් වල ඉන්න ගොවි තාත්තලාගේ පුත්තු දිගින් දිගටම තමන්ට බත සැපයිය යුතුයි කියා මේ අය හිතනවා. ඔතැන තියෙන්නේ කම්මල්කාරයාගේ පුතා කම්මල් වැඩම කළ යුතුයි, රෙදි නැන්දාගේ දුව දිගටම රෙදි හේදිය යුතුයි කියන පැරණි කුලවාදී අදහසයි. අපි අපේ දරුවෝ ඉංජිනේරුවෝ දොස්තරලා කරන්නම්. ඕගොල්ලන්ගේ දරුවෝ රජයට අයිති කුඹුරු ටික පුරන් වෙන්න නොදී බලා ගන්න!

ඉඩම් වල අයිතිය ලැබුණට පස්සේ මේ සමහර අය ඉඩම් විකුණයි. ඉඩම් එක්ක ලොකු බැඳීමක් තියෙන අය ඉඩම් දිගටම තියා ගෙන ඉඳියි. ඕකේ තියෙන වැරැද්ද මොකක්ද? ගොවියෙක්ගේ පුත්තු මෘදුකාංග ඉංජිනේරුවන් වීම නිසා කුඹුරු වැඩ කරන්න කෙනෙක් නැති වීම ප්‍රශ්නයක් වෙන්න පුළුවන්නේ. ඒ නිසා, මේ පුත්තුන්ව මඩටම තල්ලු කරන්න ඕනෑද? අනෙක් අතට ගොවිතැනට කැමති ඉඩම් නැති කෙනෙකුට ගොවිතැනට අකැමැති කෙනෙකුගේ ඉඩමක් මිල දී ගෙන වගා කරන්න තිබෙන නිදහස නැති කළ යුතුද?

ඉඩම් වල අයිතිය දුන්නට පස්සේ කෙනෙක් ඇමරිකානුවෙකුට ඉඩම විකුණන්න ඉඩ තිබෙනවා. එය වළක්වන්න අමාරුයි. හැබැයි ඔය ඉඩමක් විකුණන්න ඇමරිකානුවෙක්ව හොයා ගන්න එකනම් ඒ තරම්ම පහසු නැහැ. ඇමරිකාව ඉඩම් හිඟයක් තිබෙන රටක් නෙමෙයි. ඇමරිකාවේ ග්‍රාමීය පැති වල ඉඩම් ඉතාම ලාබයි. ඒ වගේම, මම දන්නා තරමින් විදේශිකයෙක් ලංකාවෙන් ඉඩම් ගන්නවානම් 100%ක බද්දකුත් ගෙවිය යුතුයි. ඔය සියලුම තත්ත්වයන් යටතේ වුවත් පහළ වීඩියෝවේ ඉන්න ඇමරිකානුවා වගේ කෙනෙක් ලංකාවෙන් ඉඩමක් ගන්න බැරිකමකුත් නැහැ.

මිනියක් වළලා ගන්න තැනක් නැත්තේ කාගේ වරදින්ද?

"මූලාසනාරූඪ ගරු මන්ත්‍රීතුමනි, අපේ රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කිරීමේ මූලික සිද්ධාන්ත තුනක් තිබෙනවා. ඒ මූලික සිද්ධාන්ත තුන හැටියට අපි හඳුන්වන්නේ, විධායකය, ව්‍යවස්ථාදායකය හා අධිකරණයයි. මේ ආයතන තුනෙන් එකක් හෝ බිඳ වැටීමක්, සෙලවීමක්, වෙනස්වීමක් වුනොත් අපේ රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වදින මරු පහරක් හැටියටයි අපි ඒක දකින්නේ. හැබැයි, පසුගිය කාලයේ මේ සිද්ධාන්ත තුනෙන් එකක් වන විධායකය විසින් හිටපු අගවිනිසුරු ශ්‍රියානි බණ්ඩාරනායක මැතිණිය කිසිසේත් නොකළ යුතු ආකාරයට ඉවත් කළා විතරක් නොවෙයි, අලුත්කඩේ උසාවි භූමියට කුඩුකාරයන්, කැසිනෝකාරයන් බුරුතු පිටින් ඇවිල්ලා අධිකරණ භූමියට හූ කියලා, ගල් ගහලා, පිටුපස්ස පෙන්වලා අධිකරණයේ ගරුත්වය හෑල්ලු කරපු විධිය අපි දැක්කා. ඒකේ ප්‍රතිඵලයක් හැටියට තමයි, 2015දී වූ නිහඬ විප්ලවයේදී මේ රටේ සියලු පුරවැසියන් පක්ෂ, පාට අත් හැරදාලා අලුත් ජනාධිපතිවරයෙක්, අලුත් ආණ්ඩුවක් බිහිකර ගත්තේ. ඒ ප්‍රතිඵලයක් හැටියට තමයි අද අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා වෙලා තිබෙන්නේ."

ඉහත කොටස උපුටා ගත්තේ 2019 අප්‍රේල් 1 හැන්සාඩ් වාර්තාවේ සමාජ සවිබලගැන්වීම් නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය පාලිත තෙවරප්පෙරුම විසින් කළ ප්‍රකාශයකින් (තීරු අංකය 3121). ඔහු ඉඳහිට පාර්ලිමේන්තුවේදී ඔය වගේ කතාවක් කරනවා. මෝඩයාගේ දිනයේ කළ විහිළුවක් නොවේනම්, මේ කතාවේ හැටියට පාලිත තෙවරප්පෙරුමට අධිකරණයේ ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා කිරීමට ලොකු උවමනාවක් තිබෙනවා.

ඉඳහිට පාර්ලිමේන්තුවේ ඔය වගේ කතාවක් කරන අතරම, කාලයෙන් කාලයට මොකක් හෝ අලුත් පිස්සුවක් නටන පාලිත තෙවරප්පෙරුම විසින් නැවතත් එවැන්නක් කර තිබෙනවා. මෙවර ඔහු කරන්නේ උසාවි නියෝගයක් නොතකමින් පෞද්ගලික ඉඩමක බලහත්කාරයෙන් මිනියක් වල දමා වීරයෙකු වීම බවයි පෙනෙන්නට තිබෙන්නේ.

පාලිත තෙවරප්පෙරුමගේම ප්‍රකාශය අනුව, සිද්ධියට අදාළ ස්ථානය මතුගම ආසනයේ දොඩම්ගොඩ ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයේ බෝවුඩ් වත්තයි. දෙවසරකට පමණ පෙර මේ වත්ත අලුත් අයිතිකරුවෙකු විසින් මිල දී ගෙන තිබෙන බව පෙනෙනවා. මිය ගොස් තිබෙන පුද්ගලයා අදාළ වත්තේ ඉපදී සිය ජීවිත කාලයම එහි සේවය කර මිය ගොස් ඇති දෙමළ ජාතිකයෙක්. ඔහුගේ මිනිය වත්තේ වැළලීම වළක්වමින් පොලීසිය විසින් උසාවි නියෝගයක් ලබා ගෙන තිබෙනවා. පොලීසියට උසාවි නියෝගය ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඉඩ නොදෙමින් පාලිත තෙවරප්පෙරුම විසින් වත්තේ මිනිය වළලනවා.

බොහෝ දෙනෙක් මේ සිද්ධිය දකිනවා ඇත්තේ විශාල අසාධාරණයකට ලක් වූ අසරණයෙකුට පාලිත තෙවරප්පෙරුම මුල් වී සාධාරණය ඉටු කර දීමක් ලෙසයි. එසේ බැලුවොත් අසාධාරණය සිදු කර තිබෙන්නේ අධිකරණය හා පොලීසියයි. අධිකරණයේ හා පොලීසියේ දුෂ්ඨයන්ට එරෙහිව පාලිත තෙවරප්පෙරුම ජනතා වීරයා නැගී සිටිනවා. ගැලරියෙන් හුරේ.

මිනිහෙක් මැරුණු විට මිනිය වල දමා ගන්නවත් තැනක් නැහැ කියන්නේ විශාල මානුෂීය ප්‍රශ්නයක්. එය එසේනම්, එහි වැරැද්ද කාගේද? ප්‍රශ්නයට විසඳුම කාට හෝ අයිති පෞද්ගලික ඉඩමක බලහත්කාරයෙන් මිනිය වල දැමීමද?

පාලිත තෙවරප්පෙරුමට අනුව බෝවුඩ් වත්තේ අදාළ ස්ථානයේ බොහෝ කලකට පෙර එහි අයිතිකරුවෙකුගේ මිනියක් වල දමා තිබෙනවා. කැමති කෙනෙකුට තමන්ට අයිති පෞද්ගලික ඉඩමක මිනියක් වල දා ගැනීමේ අයිතිය තිබෙනවා. මෙවැනි පෞද්ගලික සුසාන භූමි ලංකාවේ ඕනෑ තරම් තිබෙනවා. එහෙත්, එවැනි පෞද්ගලික සුසාන භූමි වල සාමාන්‍යයෙන් වල දමන්නේ පවුලේ අයගේ මිනී පමණයි. ඉඩම අයිතිකරු කැමතිනම් වෙනත් අයෙකුගේ මිනියක් වල දැම්මත් එහි ප්‍රශ්නයක් නැහැ. එවැනි තැනක ඕනෑම අයෙකුට මිනී වල දැමීමේ අයිතියක් නැහැ. එසේ කළ හැක්කේ පොදු සුසාන භූමියක් ලෙස ගැසට් කර ඇති තැනක පමණයි.

පාලිත තෙවරප්පෙරුම විසින් අදාළ ස්ථානය පොදු සුසාන භූමියක් ලෙස ගැසට් කර ඇති බව තහවුරු කරන්නේ නැහැ. උසාවි නියෝගය ක්‍රියාත්මක කිරීමට පැමිණ සිටින පොලිස් නිලධාරියා මේ ප්‍රශ්නය ඔහුගෙන් සෘජුවම අසනවා. ඔහු පෙන්වන්නේ එම ස්ථානයේ ඊට පෙර මිනියක් වළලා ඇති බවට සාක්ෂියකුයි. එහෙත්, එයින් එම ස්ථානය පොදු සුසාන භූමියක් බව තහවුරු වෙන්නේ නැහැ. එක්කෝ ඒ මිනිය වත්තේ පෙර අයිතිකරුවන්ගේ කැමැත්තෙන් එහි වල දමනු ලැබුවා වෙන්න පුළුවන්. එසේ නැත්නම්, ඔවුන්ගේ අනුදැනුමකින් තොරව එය සිදු වුනා වෙන්න පුළුවන්.

සිදු වුනේ ඔය දෙකෙන් කොයි එකක් වුවත්, කිසියම් තැනක මිනියක් වල දැමූ පමණින් එහි ඕනෑම අයෙකුට මිනී වල දැමීමට අයිතියක් ලැබෙන්නේ නැහැ. කලින් සිදු වුනේ කුමක් වුවත් වත්තේ අලුත් අයිතිකරුවන්ට තමන්ට අයත් මේ පෞද්ගලික දේපොළේ මේ මිනිය වල දමනු දැකීමට අවශ්‍ය නැති බවයි පෙනෙන්නේ. උසාවි නියෝගයක් ගැනීමට පෙළැඹී තිබෙන්නේ එවැනි උත්සාහයක් වලක්වා ගැනීමටයි.

අදාළ ස්ථානයේ මේ මිනිය වල දැමීම වලක්වමින් කිසියම් අධිකරණයක් විසින් වාරණ නියෝගයක් පනවා තිබෙනවා. අධිකරණයක් මෙවැනි නියෝගයක් දෙන්නේ රටේ පවතින නීතිය හා ඉදිරිපත්ව තිබෙන සාක්ෂි අනුවයි. අධිකරණයක් අමුතුවෙන් නීති හදන්නේ නැහැ. මේ නීති පනවන්නේ ව්‍යවස්ථාදායකය විසිනුයි. විධායකයේ කොටසක් වන පොලීසිය විසින් මෙහිදී කරන්නට උත්සාහ කරන්නේ අධිකරණය විසින් පනවන ලද නියෝගයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ දැරීමයි. එහෙත්, තෙවරප්පෙරුමගේ මැදිහත්වීම හමුවේ පොලීසිය උසාවි නියෝගය ක්‍රියාත්මක කිරීමට අසමත් වෙනවා.

දැන් මේ මිය ගිය පුද්ගලයාගේ මිනිය වල දමා ගැනීමට තැනක් නැත්නම් එහි පැහැදිලි ප්‍රශ්නයක් තිබෙනවා. ඒ ප්‍රශ්නය ඇති වී තිබෙන්නේ කාගේ වරදින්ද? අදාළ ප්‍රදේශයේ පුද්ගලයෙකුට අවසන් කටයුතු කර ගන්නට තැනක් නැත්නම් ඒ ප්‍රශ්නය විසඳිය යුත්තේ පාලිත තෙවරප්පෙරුම වැනි මහජන නියෝජිතයින් විසිනුයි. එහෙත් මේ ක්‍රමයට නෙමෙයි.

පාලිත තෙවරප්පෙරුම වැනි මහජන නියෝජිතයින්ට අලුතින් නීති හැදිය හැකියි. ඔහු වැනි අයව පාර්ලිමේන්තුවට යවා තිබෙන්නේ ඒ කාර්යය කරන්නයි. ඔවුන් එසේ අලුතින් නීතියක් හැදූ විට ඒ නීතියට ඔවුන්ද යටත්. නීති කැඩෙනවාද කියා සොයා බැලීම අධිකරණයේ කාර්යයක් මිස ව්‍යවස්ථාදායකයේ කාර්යයක් නෙමෙයි. නීති ක්‍රියාත්මක කිරීමත් එසේමයි. එය විධායකයේ කාර්යයක්.

නමුත්, මෙහි වෙන්නේ කුමක්ද? බූරුවා තමන්ගේ වැඩේ පැත්තක තබා බල්ලාගේ වැඩේ කරන්න යාමයි. බූරුවාගේ වැඩේ කෙරිලත් නැහැ. බූරුවා බල්ලාට බල්ලාගේ වැඩේ කරන්න දෙන්නෙත් නැහැ. පාලිත තෙවරප්පෙරුමට අවශ්‍යනම් තමන්ගේ බල ප්‍රදේශයේ කිසියම් ස්ථානයක් පොදු සුසාන භූමියක් ලෙස ගැසට් කරන මෙන් යෝජනාවක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ හැකියි. අවශ්‍යනම් වන්දි මුදලක් ගෙවා බෝවුඩ් වත්තේ අදාළ කොටසම රජයට ගන්න වුනත් බැරි කමක් නැහැ.

පාලිත තෙවරප්පෙරුමගේ ඡන්ද කොට්ඨාශයේ අසරණ පුද්ගලයෙකුට මිනියක් වල දමා ගන්න තැනක් නැත්නම් එයින් පෙනෙන්නේ ඔහු තමන්ගේ වගකීම් නිසි ලෙස ඉටු කර නැති බවයි. මේ ස්ථානය යම් හෙයකින් ඔහු කියන පරිදි සුසාන භූමියක් සේ ගැසට් කර ඇති තැනක් වුවත්, බලහත්කාරයෙන් මිනිය වල දමන්නට පෙර කළ යුත්තේ ඒ බවට සාක්ෂි ඉදිරිපත් කර උසාවි නියෝගය වෙනස් කර ගැනීමයි.

අධිකරණය යුක්තිය පසිඳලන්නේ රටේ පවතින නීති පද්ධතිය අනුවයි. පොලීසිය කරන්නේ මේ නීති ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. නීතිය හා සාධාරණත්වය අතර ගැටුමක් ඇති බවක් පෙනේනම් එය පාලිත තෙවරප්පෙරුම වැනි මහජන නියෝජිතයින්ගේ අකාර්යක්ෂමතාවයේ ප්‍රතිඵලයක් මිස අධිකරණයේ හෝ පොලීසියේ වරදක් නෙමෙයි. නීතිය මඟින් සාධාරණත්වය පිළිබිඹු වන පරිදි නීති සංශෝධනය කිරීම ව්‍යවස්ථාදායකය සතු වගකීමයි.

අවාසනාවට පාලිත තෙවරප්පෙරුම වැනි ඇතැම් මහජන නියෝජිතයින්ට තමන් විසින් මහජන නියෝජිතයෙකු ලෙස කළ යුතු කාර්ය භාරය ගැන කිසිදු අදහසක් නැහැ. ඔහු වැනි අයව පත් කර යවන අයටත් ඒ ගැන අදහසක් නැහැ. ඒ නිසා, පාලිත තෙවරප්පෙරුම විසින් තමන්ගේ මන්ත්‍රී රාජකාරිය හරියට නොකිරීම නිසා ඇති වී තිබෙන අවුල වහගන්න යන්නේ තමන්ට අයිති නැති යුක්තිය පසිඳලීමේ හා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ විධායකයේ හා අධිකරණයේ කාර්යභාරයන් බලහත්කාරයෙන් තමන්ගේ අතට ගැනීම හරහායි. ඔහු මෙසේ කටයුතු කරන පළමු හෝ එකම පුද්ගලයා නෙමෙයි.

මේ සිද්ධියේ සැබෑ වීරයා වන්නේ ඉතා අසීරු තත්ත්වයන් යටතේ නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ දරන පොලිස් නිලධාරියායි. කණගාටුවට කරුණ ඔහුට නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඉඩක් නොලැබීමයි. අන්තිමේදී වෙන්නේ වීරයා දුෂ්ඨයා වී දුෂ්ඨයා වීරයා වීමයි.

කිසියම් පුද්ගලයෙකු දුප්පතෙකු හෝ සුළු ජාතිකයෙකු වීම හේතුවෙන් අසාධාරණයට ලක් විය යුතු නැහැ. ඒ වගේම, කෙනෙකු ධනවත් ඉඩම් හිමියෙකු වීම හෝ මහ ජාතියට අයත් වීම හේතුවෙන්ද අසාධාරණයට ලක් විය යුතු නැහැ. මගේ වත්ත විශාල එකක් වීම, එහි තැනක මා විසින් කුණු ගොඩ ගසා තිබීම හා නගරයේ වෙනත් අයට කුණු දමන්නට තැනක් නැති වීම යන කරුණු මත මගේ වත්තේ වෙනත් ඕනෑම අයෙකුට කුණු දමන්න අයිතියක් ලැබෙන්නේ නැහැ.

බෝවුඩ් වත්තේ වත්මන් හිමිකරුගේ කැමැත්තෙන් තොරව කිසියම් පිරිසක් මිනියක් වල දමා තිබෙනවා. මිනියක් වල දැමීමෙන් පසුව ප්‍රශ්නය සංකීර්ණ වන නිසා ඔහු කලින්ම නීතියේ රැකවරණය පතා තිබෙනවා. එහෙත්, තෙවරප්පෙරුමගේ බලහත්කාරය හමුවේ ඔහුට නීතියේ රැකවරණය ලැබී නැහැ. වත්ත අයිතිකරුට නීතියෙන් ලැබිය යුතු සමාන රැකවරණය ලැබී සාධාරණය ඉටු විය යුතුයි.

කටුනායක සිට පැය එකහමාරක්...

පසුගිය කාලයේ තොරතුරු තාක්ෂණයේ හා සන්නිවේදන තාක්ෂණයේ සිදුවී ඇති වේගවත් දියුණුව නිසා ලෝකය බොහෝ සේ කුඩා වී ඇති බව නිතර කියැවෙන දෙයකි. මේ දියුණුවේ උදවුවෙන් ලෝක ගෝලයේ ලංකාවෙන් හරියටම අනිත් පැත්තේ සිටින මා වැනි අයෙකුට ලංකාවේ හිත මිතුරන් සමඟ මෙන්ම සමාජය සමඟද නිරන්තරව සම්බන්ධව සිටීම ඉතා පහසු කටයුත්තක් වී තිබේ. බොහෝ කරුණු හා අදාළව කොළඹින් බැහැරව ජීවත් වන මගේ මුල් පවුලේ සාමාජිකයින්ට මා සිටින්නේ කොළඹද නැත්නම් ඇමරිකාවේද යන්න එතරම් ලොකුවට බල නොපායි.

ඇමරිකාවේ හෝ වෙනත් රටක සිට ගිණිකූරක් ගසා ලංකාවේ පිදුරු ගොඩක් දැල්විය හැකි තරමට තොරතුරු තාක්ෂනය දියුණුව ඇතත්, පසුගිය දශක කිහිපය තුළ ප්‍රවාහන තාක්ෂණයේ ඇති වී තිබෙන දියුණුව ඒ තරමටම වේගවත් නැති නිසා ලංකාව හා ඇමරිකාව අතර භෞතික දුර ඇඟටම දැනෙන වෙලාවල්ද තිබේ.

ඇමරිකාවේ මගේ නිවසේ සිට ලංකාවේ මගේ නිවසට යන එක එපාවන තරමටම වෙහෙසකර කටයුත්තකි. බොහෝ විට මේ ගමනට පැය තිස්පහකට හෝ හතළිහකට ආසන්න වෙලාවක් ගත වේ. හදිසි අවස්ථාවකදී මේ සීමාකාරී සාධකය විසින් නැවත මතක් කර දෙන්නේ ලෝකය තවමත් එතරම්ම කුඩා නැති බවයි. ගුවන් යානයකින් තවත් එකකට මාරු වීමට ඇති කාලය හැකි අවමය දක්වා අඩු කර ගත්තද ඉහත ගමනට පැය තිහක්වත් ගත වේ. මේ කාලය මීට වඩා අඩු කර ගත හැක්කේ නිවුයෝර්ක්, වොෂින්ටන් ඩීසී වැනි ප්‍රධාන නගරයක් ආසන්නයේ ජීවත් වන අයෙකුට පමණි.

අවම වශයෙන් ගුවන් යානා තුනකට මාරු වෙමින් දිනක් හෝ දෙකක් නිදිවරා කටුනායකට ගොඩ බැසීමෙන් පසු ඇවැසි වන්නේ හැකි ඉක්මණින් ගමනාන්තයට ලඟා වන්නටය. ගමනේ මේ අවසන් අදියර වෙනුවෙන් මා බොහෝ විට තෝරාගන්නේ ගුවන් තොටුපොළ කුලීරථ සේවාවයි. මේ සේවා සැපයුම්කරුවන් අප වෙනුවෙන් දින දෙකක් හෝ තුනක් රස්තියාදු වන නිසා, අපේ රස්තියාදුව අඩු කරගැනීමේ වටිනාකම ඔවුන්ට ගෙවා රස්තියාදු කාලයෙන් යම් කොටසක් අඩු කර ගන්නට පුළුවන.

මගේ පියාගේ පියා මිය ගිය වසරට ආසන්න කාලයකදී මගේ මවගේ සොහොයුරෙකු විසින් වරක් පැවසූ පරිදි ඒ කාලයේදී රුසියාවේ සිට පැය අටකින් කටුනායකට එන්නට හැකි වුවත්, කටුනායක සිට ඌව පළාතේ පිහිටි ඔහුගේ නිවසට යන්නට ඊට වඩා වැඩි කාලයක් ගත වී තිබේ. හැත්තෑ හතෙන් පසු වසරක් වුවත්, ඒ වන විටද ඌව පළාතේ ප්‍රත්‍යන්ත නගරයකට වඩා කොළඹ සෝවියට් දේශයට සමීපව තිබුණා වන්නට ඇත.

පසුගිය දශකයක හෝ ඊට තරමක් වැඩි කාලයේ ලංකාවේ මාර්ග සංවර්ධනයේ සිදුවූ දියුණුව නිසා දැන් කටුනායක සිට ලංකාවේ පිහිටි අපේ මුල් නිවසට යන්නට පැය එකහමාරක් ප්‍රමාණවත්ය. මේ ගමන සඳහා ලබාගන්නා ගුවන් තොටුපොළ කුලීරථ සේවා පැකේජයට අවසන් වරට ලංකාවට පැමිණීමෙන් පසු ලංකාවේ සිදුවී ඇති වෙනස්කම් ගැන මෙන්ම කාලීන සිදුවීම් ගැනද සිදුකෙරෙන යාවත්කාලීන කිරීම්ද ඇතුළත් වන අතර බොහෝ විට පුළුල් දේශපාලන විග්‍රහයකටද නොමිලේ සවන් දෙන්නට ඉඩ ලැබේ. මෙවැනි කුලී රථ රියැදුරන්ට වඩා හොඳ දේශපාලන විශ්ලේෂකයෝ ලංකාවේ සිටිත්නම් ඒ ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් අතර පමණක් විය හැකිය.

කෙසේවුවත්, මෙවර පැකේජයට අයත් වූ දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන ආරම්භ වූයේ දේශපාලන විග්‍රහයකින් නොවේ.

"මහත්තය ඔය xxx පැත්තෙත් හරියට මුස්ලිම් අය ඉන්නව නේද?"

"හ්ම්!"

සාමාන්‍යයෙන් මෙවැනි අවස්ථා වල හූමිටි තබනු හැර වැඩි කතා වලට යාම මගේ පුරුද්ද නොවේ. ඇසෙන දේ මගේ අදහස් සමඟ නොගැලපුනත් වාද කරන්නට යනවාට වඩා නිහඬව සිටීම තෝරාගන්නේ එවැනි වාද කිරීමකින් අවසාන වශයෙන් ලැබෙන දෙයක් නැති බැවිනි.

ගුවන් තොටුපොළ කුලී රථ රියදුරෙකු බොහෝවිට මේ ආකාරයේ කතාවක් අරඹන්නේ තමන්ගේ දේශපාලනික හෝ වෙනත් අදහස් නිසාම නොවේ. සිය පාරිභෝගිකයා සතුටු කර සන්තෝෂමක් ලබාගැනීමේ අරමුණෙනි. ඒ වෙනුවෙන් එවැන්නෙකු විසින් බොහෝ විට පළ කරන්නේ සිය පාරිභෝගිකයා අසන්නට සතුටු වනු ඇතැයි ඔහු සිතන අදහසකි.

ලංකාවේදී මේ ආකාරයේ සේවා සපයන්නෙකුට අත දිගහැර සන්තෝෂම් මුදලක් දීමට මා බොහෝ විට පැකිලෙන්නේ නැත. එයට එක් හේතුවක් වන්නේ සේවා සපයන්නන්ට අවම වශයෙන් 15%ක සන්තෝෂමක් දීමට ඇමරිකාවේදී පුරුදුව සිටීමයි. දෙවන හේතුව දේශපාලනිකය. ලංකාවේ ශ්‍රම බලකාය තුළ සිටින්නන් අකාර්යක්ෂම රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයේ දැතිරෝදයක් නොවී කිසියම් ස්වයං රැකියාවක් කිරීම සුළුවෙන් හෝ දිරිමත් කරන්නට මා කැමතිය.

කෙසේවුවත්, ගුවන් තොටුපොළ කුලීරථ සේවා සපයන්නෝ යනු ලංකාවේ රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයෙන් වියුක්ත වූ කොටසක් නොවෙති. මේ සේවාව සැපයීමේ අවස්ථාව ලැබෙන්නේම විෂය භාර ඇමතිවරයාගේ නිර්දේශයෙනි. ඒ නිසා, බොහෝ විට ගුවන් තොටුපොළ කුලීරථ සේවා සපයන්නන් අතර පවතින ආණ්ඩුවට පක්ෂපාතී වූවන් වැඩිපුර දකින්නට පුළුවන.

ඉහත කී රියදුරාද බොහෝ විට එජාප පාක්ෂිකයෙකු වන්නට ඉඩ තිබේ. පසුගිය පළාත් පාලන මැතිවරණ ප්‍රතිඵලයෙන්ද පෙන්නුම් කළ පරිදි, පවතින ආණ්ඩුවට පක්ෂව අදහස් පළ කිරීම මේ වෙලාවේදී සිය පාරිභෝගිකයින් සතුටු කළ හැකි දෙයක් නොවන බව ඔහු නිගමනය කළා විය හැකිය. අනෙක් අතට, තමන්ගේ බඩ රස්සාව ලබාගන්නට උදවු කළ ආණ්ඩුවට විරුද්ධව කතා කරන්නටද ඔහුට හිත නුදුන්නා වන්නට ඇත. දේශපාලනය වෙනුවට පාරිභෝගිකයින් සතුටු කළ හැකි වෙනත් මාතෘකාවක් තෝරා ගන්නට ඔහු පෙළඹෙන්නට ඇත්තේ එබැවිනි.

"මුස්ලිම් අය ටවුමකට එනවා කියන්නෙ ඉතිං පුදුම වදයක් තමයි. නැද්ද මහත්තයා? පොඩ්ඩක් ඉඩ දුන්නොත් නවතින්නෙ මුළු ටවුමම අල්ලලා..."

එනපොට දැන් පැහැදිලිය. නිහඬව නොසිට, ඔලුව දමන්නට පෙරම මුට්ටියට පොලු පහරක් ගහන්නට මට හිතුණේය.

"අපිටනම් එහෙම විශේෂ කරදරයක් නැහැ. අනිත් එක ඔය xxx ටවුමට මුස්ලිම් අය අද ඊයේ ආව නෙමෙයි. අපි පොඩි කාලෙ ඔය ටවුමෙ වැඩිපුර තිබුණෙ දෙමළ මුස්ලිම් කඩ. සිංහල කඩ තිබුණේ කීපයයි. ඒත් හැත්තෑ ගණන් වල ඉඳන් අවුරුදු දෙකෙන් දෙකට වගේ සිදුවුණු ජාතිවාදී කෝලාහල නිසා දෙමළ කඩ එකින් එක අඩු වෙලා ගියා. ගොඩක් දෙමළ කඩ පිච්චුවේ අසූ තුනටත් කලින්. සමහර ඒවා මිනිස්සුත් ඇතුළෙ ඉඳිද්දී..."

"දෙමළ කඩ වැහුනට පස්සේ ටවුමේ වැඩිපුරම තිබුණේ මුස්ලිම් කඩ. පහුගිය කාලෙ වුණේ ඔය මුස්ලිම් විරෝධය පිට දාල සිංහල මුදලාලිලා දෙන්නෙක් ටවුමෙ කඩ ටික අල්ලගන්න එකයි. දැන්නම් ටවුමම වගෙ අයිති ඒ දෙමස්සිනාලටයි..."

"මුස්ලිම් අය අතරේ අන්තවාදී සුළු පිරිසක් ඉන්නවා. ඒ හැර, හැම මුස්ලිම් මිනිහම නරක නැහැ."

මගේ සංවාද පාර්ශ්වකරුවාට ඔලුව දමාගන්නට නැවතත් ඉඩක් පෑදුණේය.

"ඒක තමයි, අන්තවාදී පිරිසක් ඉන්නවා. ඒ අය තමයි මේවා කරන්නේ..."

"දැන් බලන්නකෝ අම්පාරේ හෝටලේක සිංහල අයට දිගටම වඳ පෙති දීල අහුවෙලානේ. දැන් අපිනම් ඉඳහිට දෙමළ මුස්ලිම් මිනිහෙක්ට මොනව හරි කළත් එහෙම ජාතියක්ම නැති කරන්න හදන්නෙ නෑනේ. බලන්ඩකො කොයි තරම් නරකද කියල. සිංහල වුනා කියල එහෙම කරන එක කොයි තරම් නරකද?"

"ඕකනම් හැබැයි බොරු කතාවක්. එහෙම කෑම වලට පෙත්තක් කලවම් කරල මිනිහෙක්ව වඳ කරන්න බැහැ. මිනිස්සු ගොඩක් අය ඔය වගෙ කතාවක් ඇහුවම ඕනෑවට වඩා කලබල වෙනවනෙ..."

ටික වෙලාවක් යන තුරු පැවතුණේ නිහඬතාවයක් පමණි. වේයන්ගොඩ හා නිට්ටඹුව නගර පසු විය. තවත් සෑහෙන දුරක් යා යුතුය. රියදුරාට නිදිමත හැදීමේ අවදානමද ඇති නිසා මේ නිහඬතාවය එතරම් හොඳ නැත.

"කොහෙද පදිංචිය කටුනායක කිට්ටුවමද?"

රියදුරා නැවතත් දොඩමළු විය. ඔහුගේ පදිංචිය ගැන පමණක් නොව දරුවන් ගැනද මට දැනගන්නට ලැබුණේය.

"මොන ඉස්කෝලෙටද යන්නෙ?"

"xxx එකට. අපි ආගමේනෙ මහත්තය. ඒ නිසා පල්ලියෙ ඉස්කෝලෙට යවනව."

අවසාන වශයෙන් මේ රියදුරාද එක්තරා ආකාරයක සුළුතරයකට අයත් වූවෙකි. එක් සුළුතරයකට එරෙහිව ඇතිවන විරෝධයක් ඉතා පහසුවෙන් වෙනත් සුළුතරයකට එරෙහිවද ක්‍රියාත්මක විය හැකි බව ඔහු නොදන්නවාදැයි මා දන්නේ නැත. අඩු වශයෙන් ඔහුගේ මුස්ලිම් විරෝධය සැබෑ විරෝධයක්ද එසේ නැත්නම් සිය පාරිභෝගිකයින් සතුටු කරන්නට කරන දෙයක්ද යන්නවත් මට නිශ්චිතව පැවසිය නොහැකිය. එය දෙවැන්න වුවත් ඔහු එසේ කළේ ඔහුගේ පාරිභෝගිකයින් අතර මුස්ලිම් විරෝධයට ඉහළ ඉල්ලුමක් තිබුණු බැවිනි.

ජාතිවාදයට ඉල්ලුමක් පවතින පසුබිමක සැපයුම පාලනය කිරීම පහසු කටයුත්තක් නොවේ. ඉහත කී ආකාරයේ කුලී රථ රියදුරන් හා ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් වැනි අයට ඇතැම් විට සමාජ ජාලා වලටත් වඩා කාර්යක්ෂමව අදහස් සම්ප්‍රේෂණය කළ හැකිය.

මේ පැය එකහමාරේ ගමන තුළ මට තේරුම් ගියේ එක ගිණිකූරකින් ලංකාවේ සමාජය මුළුමනින්ම දවා අළු කළ හැකි වියලි පිදුරු ගොඩක් රට ඇතුළේ කාලයක් තිස්සේ එකතු වී ඇති බවයි. දින දෙකක් ලංකාවේ ගත කර, රටින් පිටවී ඇමරිකාවට ගොඩ බසිද්දී දැන ගන්නට ලැබුණේ ඒ පිදුරු ගොඩට කොහෙන් හෝ ගිණි පුලිඟුවක් වැටී ඇති බවයි.

ජාතිවාදය පැත්තකින් තිබ්බත් සියළු රටවැසියන්ගේ ජීවිත හා දේපොළ අයිතිය සුරැකීම රජයක මූලික කාර්යයකි. රටේ ආර්ථික හා සමාජ ජීවිතයේ සෑම අහුමුල්ලකටම අත පොවන, රටේ තරමට සාපේක්ෂව විශාල ආරක්ෂක බලඇණියක් නඩත්තු කරන දැවැන්ත රජයකට එහි වගකීමෙන් කෙසේවත් ගැලවෙන්නට නුපුළුවන. වියලි පිදුරු කන්දක් ගොඩ ගැසී ඇති තැනක වරින් වර ගිණි දළු මතු වීම නොවැලැක්විය හැකි වුවත් එවැනි ගිණි දළු හාත්පස පැතිරී මුළු මහත් සමාජයම දවා අළු කරන්නට පෙර වහා නිවා දැමීමට රජය අනිවාර්යයෙන්ම කටයුතු කළ යුතුය.

පුද්ගල අයිතිවාසිකම් හා ගබ්සාව

ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය කාන්තාවන්ගේ ගබ්සා අයිතිය පිළිගත් රටකි. එයින් දළ වශයෙන් අදහස් වන්නේ ඇමරිකාවේ සෑම ප්‍රාන්තයකදීම නීත්‍යානුකූල ලෙස ගබ්සා කර ගැනීමට ඉඩක් ඇති බවයි. කෙසේ වුවද, බොහෝ ප්‍රාන්ත වල මේ ගබ්සා අයිතිය කිසියම් ආකාරයකින් නියාමනය වේ. ඊට අමතරව ගබ්සා කිරීමට නීතිමය නොවන බාධාවන්ද තිබේ.

ගබ්සා හා අදාළව ඇමරිකාවේ දැන් පවතින නීතිමය තත්ත්වය තීරණාත්මක ලෙස වෙනස් වුණේ 1973 වසරේදී ඇමරිකානු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් ලබාදුන් නඩු තීන්දුවකින් පසුවය. ඒ වන විට ඇලස්කාව, වොෂින්ටන්, හවායි වැනි ප්‍රාන්ත කිහිපයක කාන්තාවකගේ ඉල්ලීම මත කරන ගබ්සා නීත්‍යානුකූල වුවත්, රටේ ප්‍රාන්ත වැඩි ප්‍රමාණයක එය නීති විරෝධී කටයුත්තක් විය. ප්‍රාන්ත තිහකම කවර ආකාරයක ගබ්සාවක් වුවද නීති විරෝධී වූ අතර ටෙක්සාස් වැනි තවත් ප්‍රාන්ත ගණනාවක ගබ්සාවට ඉඩ ලැබුණේ මවගේ ජීවිතයට අනතුරක් ඇත්නම් පමණි.

පෙර කී නඩු තීන්දුවෙන් පසු ඒ වන විට පැවති තත්ත්වය කණපිට හැරුණේය. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තීරණය කළේ ඇමරිකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මඟින් තහවුරු කර ඇති පුද්ගල අයිතියේ කොටසක් ලෙස සැලකිය හැකි කාන්තාවකට අනවශ්‍ය ගැබක් ගබ්සා කිරීමට ඇති අයිතිය වළක්වමින් නීති පැනවීමේ අයිතියක් ප්‍රාන්ත රාජ්‍යයන්ට නැති බවයි.

ඉහත නඩු තීන්දුව ලබා දීමේදී පදනම් කරගත් එක් සිද්ධාන්තයක් වූයේ නූපන් දරුවෙකු "පුද්ගලයෙකු" ලෙස සැලකිය නොහැකි බැවින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් පුද්ගලයෙකුට ලැබෙන ජීවත් වීමේ අයිතිවාසිකම මවගේ ගර්භාෂයෙන් පිටත ස්වාධීන පැවැත්මක් තිබිය නොහැකි, අඩු වයසක දරුගැබකට අදාළ නොවන බවයි. මේ කාලය වෙද්දී අඩු වශයෙන් සති 27ක්වත් සම්පූර්ණ නොකළ ගැබක් ගර්භාෂයෙන් පිටතදී ජීවත් කරවීමේ හැකියාවක් නොතිබුණේය.   

වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දියුණුවත් සමඟ සති 24 පමණ වයසැති දරු ගැබක් වුවද සැලකිය යුතු තරම් ඉහළ සම්භාවිතාවකින් ගර්භාෂයෙන් පිටත ජීවත් කරවිය හැකි වීම නිසා මුල් නඩු තීන්දුව අනුව ගබ්සා කිරීමට ඉඩ ලැබුණු කාලය පසුව වෙනත් නඩු තීන්දුවකින් පහත හෙලුනත්, 1973 තීන්දුව අනුව ගබ්සා කිරීමට ඉඩ දීමේදී සලකා බැලිය යුතු නිර්ණායකය ලෙස හඳුනා ගැනුණු "වෛද්‍යාධාර ලබමින් හෝ ගර්භාෂයෙන් පිටත ජීවත් වීමේ හැකියාව (Fetal viability)" යන සිද්ධාන්තය වෙනස් වුණේ නැත.

ගබ්සාව පිළිබඳ ඇමරිකානු ජනමතය අද වන විටද දෙපැත්තකට බෙදී ඇත. අතරමැදි අදහස් දක්වන්නන්ද යම් පිරිසක් සිටියත් බොහෝ දෙනෙකු එක්කෝ ගබ්සාවට මුළුමනින්ම විරුද්ධය. නැත්නම් පක්ෂය.

ගබ්සාවට පක්ෂ අය කාන්තාවකට ඇගේ සිරුර ගැන තීරණ ගැනීමට ඇති අයිතිය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින අතර විරුද්ධ අය කළලයකට වර්ධනය වී පුද්ගලයෙකු ලෙස ජීවත් වීමට ඇති අයිතිය වෙනුවෙන් පෙනී සිටිති.

ඇමරිකාවේ ගබ්සා විරෝධයට ආගමික පදනමක් තිබුණත් එය ගබ්සාවට එරෙහි වීමේ එකම පදනම නොවේ. ගබ්සාව හා අදාළව මතවාදී ලෙස ඇමරිකානු සමාජය දෙපිල බෙදී සිටීමට ප්‍රධානම හේතුව "අයිතිවාසිකම් හිමි පුද්ගලයා" කවුද යන්න ගැන සියල්ලන්ටම එකඟ විය හැකි තර්කානුකූල පදනමක් නොතිබීමයි.

පුද්ගල අයිතිවාසිකම් යන සංකල්පය මෙන්ම එයට පාදක වන පුද්ගලයා යන සංකල්පයද සමාජ සම්මතයකි. මේ පුද්ගල සංකල්පය සෑම සමාජයකටම හා සෑම කාලයකටම පොදු සංකල්පයක් නොව කිසියම් නිශ්චිත සමාජයක වුවත් කාලයත් සමඟ පරිණාමය වන සංකල්පයකි.

අද බටහිර ප්‍රමුඛ මතය අනුව පූර්ණ අයිතිවාසිකම් හිමි පුද්ගලයෙකු යනු ආසන්න වශයෙන් ගත්තොත් වැඩිහිටි පිරිමියෙකු හෝ වැඩිහිටි ගැහැණියකි. විවාහ වීම, සංසර්ගයේ යෙදීම, මත්පැන් මිල දී ගැනීම හා පානය කිරීම හා ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම වැනි තීරණ ගැනීමේ අයිතිය ඇත්තේ මේ වැඩිහිටි පිරිමියාට හෝ ගැහැණියටය. ඒ අය අතරින් වුවද, සමාජ විරෝධීයෙකු ලෙස හෝ කිසියම් අවම ශාරීරික හා මානසික යෝග්‍යතාවක් නොමැත්තෙකු ලෙස හඳුනාගත් අයෙකුට මේ අයිතිවාසිකම් සියල්ල ඒ අයුරින්ම හිමි නොවේ.

වැඩිහිටියන් නොවූ උපන් දරුවන්, නූපන් දරුවන්, සමාජ විරෝධීන් ලෙස හඳුනා ගන්නා අය, ශාරීරික හා මානසික රෝගීන්, මෙන්ම ආහාරය පිණිස ඇති කරන, ගෘහාශ්‍රිතව ජීවත් වන හෝ ස්වභාවික පරිසරයේ ජීවත් වන සතුන් සතු විය යුතු සීමිත අයිතිවාසිකම් මොනවාද කියා අවසාන වශයෙන් තීරණය කරන්නේද ඉහත විස්තර කළ පුද්ගල අර්ථකථනයට යටත් වන නිරෝගී, වැඩිහිටි ගැහැණුන් හා මිනිසුන් විසිනි.

ඇමරිකානු සමාජය වැනි සමාජයක් ගත්තත් කලකට පෙර මේ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් තිබුණේ නිරෝගී, වැඩිහිටි සුදු පිරිමින්ට පමණි. කළු පිරිමින් හා සුදු හා කළු ගැහැණුන් පූර්ණ අයිතිවාසිකම් සහිත පුද්ගලයින් බවට පත් වුණේද සමාජ පරිණාමයත් සමඟය. එය සිදුවුණේ එවකට "පුද්ගලයින්" නොවූ අදාළ කණ්ඩායම් වල පිරිස් තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් හඬ නැඟීමෙන් පසුවය. මේ ලිපියේ ඇමරිකානු සමාජය ගැන කතා කළත්, මේ බොහෝ කරුණු අඩු වැඩි වශයෙන් වෙනත් සමාජ වලටද පොදුය.

පුද්ගලයෙකුගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය ගැන කෙතරම් දුරකට පෙනී සිටින සමාජයක් වුවත් ඇතැම් තත්ත්වයන් යටතේ යමෙකුගේ මේ අයිතිය නැති කිරීමට පැකිලෙන්නේ නැත. ඇමරිකාව තවමත් මරණ දඬුවම ක්‍රියාත්මක කරන රටකි. මරණ දඬුවම අහෝසි කර ඇති ඕනෑම රටක් වුවද සමාජ විරෝධියෙකු සිර කර තබා එවැන්නෙකුට සාමාන්‍ය පරිදි ජීවත් වීමට ඇති අයිතිය සීමා කිරීමට පැකිලෙන්නේ නැත. මෙහිදී අදාළ වන මූලධර්මය වැඩි දෙනෙකුගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය වෙනුවෙන්, එයට බාධා කරන  ටික දෙනෙකුගේ ජීවත් වීමේ අයිතියට බාධා කිරීමේ වරදක් නැති බවයි. යුද්ධ වලදී සිදුකරන මනුෂ්‍ය ඝාතන සාධාරණීකරණය කෙරෙන පදනමද මෙයට තරමක් ආසන්නය. මානසික රෝගියෙකුගේ හෝ මත්වී සිටින පුද්ගලයෙකුගේ තීරණ ඇතැම් විට නිදහස් තීරණ ලෙස නොසැලකේ.

සමාජ විරෝධීන්, මානසික රෝගීන් හා මත්වී සිටින පුද්ගලයින්ව හඳුනා ගනු ලබන්නේද අනෙකුත් පුද්ගලයින් විසිනි. මේ හැමවිටකම සිදු වන්නේ තමන්ට පුද්ගල අයිතිවාසිකම් ඇතැයි සම්මත කරගත්, බලය ඇති වැඩි පිරිසක් එකතු වී තමන්ගේ තේරීම් සමඟ නොපෑහෙන තේරීම් කරන අයව මේ බලය ඇති ප්‍රමුඛ කණ්ඩායමෙන් බැහැර කිරීමයි. (මෙසේ අන්තිමට ඉතිරි වන අයිතිවාසිකම් ඇති පුද්ගලයින් අතරද වෙනත් තල ගණනාවකදී දී මීට සමාන බැහැර කිරීම් සිදු වන අතර ලෝක දේශපාලනය තුළ රටවල් වලට ඇති 'සමානත්වය' උදාහරණයකි.)

ඇමරිකාවේ හෝ වෙනත් දියුණු සමාජයක සිරකරුවෙකුට, මානසික රෝගියෙකුට, දරුවෙකුට හෝ සතෙකුට තමන්ට අවශ්‍ය තේරීම් කිරීමට සීමිත නිදහසක් ඇතත්, පූර්ණ නිදහසක් නැත. තමන් කැමති තේරීම් කිරීමේ පූර්ණ නිදහසක් නැති මෙවැනි කණ්ඩායම් වලට නිදහස තිබිය යුත්තේ කවර ආකාරයේ තේරීම් කිරීමටද යන්න තීරණය කරන්නේ "පුද්ගල අයිතිය" හිමි "පුද්ගලයින්" ලෙස තමන්වම සම්මත කරගෙන සිටින හොඳ සිහියෙන් සිටින, වැඩිහිටි ගැහැණුන් හා මිනිසුන් විසිනි. මෙහි පදනම බලය මිස වෙන කිසිවක් නොවේ. තීරණ ගැනීමේ නිදහස හා පුද්ගල අයිතිවාසිකම් සංකල්ප පිටුපසද අවසාන වශයෙන් ඇත්තේ බලයයි.  "හොඳ සිහියෙන් සිටින" හෝ "වයස් පූර්ණත්වයට පැමිණි" වැනි කරුණු තීරණය කරමින් නිර්ණායක හදන්නේ මේ "බලය අල්ලාගෙන සිටින" නිරෝගී, වැඩිහිටි ගැහැණු හා පිරිමි කණ්ඩායම හෝ ඇතැම් විට ඒ කණ්ඩායම තුළත් බලය හිමි වෙනත් උප කණ්ඩායමකි.

කවුරු මොන දාර්ශනික කතා කිවුවත් කාලයක් ගැහැණුන් හා කළු මිනිසුන් තීරණ ගැනීමේ පූර්ණ අයිතිය ඇති පුද්ගලයින් නොවීමේත්, ඉහත විස්තර කළ පිරිස් වලට එවැනි පූර්ණ අයිතියක් අදටත් නොතිබීමේත් පදනම බලය තිබීම හා නොතිබීමේ වෙනසයි. අලින්ට හෝ රිළවුන්ට මිනිසුන්ව බලයෙන් අභිබවිය හැකිනම් අවසාන වශයෙන් ක්‍රියාත්මක වන්නේ අලින්ගේ හෝ රිළවුන්ගේ කැමැත්ත මිස මිනිසුන්ගේ කැමැත්ත නොවේ.

මිනිස් කළලයකට බලයක් යෙදවීමේ හැකියාවක් ඇත්තේම නැති තරම්ය. ඒ නිසා අවසාන වශයෙන් මිනිස් කළලයක පැවැත්ම තීරණය කෙරෙන්නේ බලය ඇති "පුද්ගලයින්ගේ" අභිලාශ පරිදිය. මා මෙහි සාකච්ඡා කරන්නේ හරි දෙය හෝ වැරදි දෙය ගැන නොවේ. ඇත්තටම සිදුවන දෙයයි.

වයස අවුරුදු දහඅටක් යාන්තමින් සම්පූර්ණ කළ අයෙකුට රටේ ජනාධිපති විය යුත්තේ කවුදැයි තීරණය කිරීමට ඉඩක් ලැබුණත් වයස දිනකින් අඩු අයෙකුට ඒ අවස්ථාව නොලැබේ. එහෙත්, වයස දහඅට සපුරන මොහොතේ දරුවෙකු ක්ෂණිකව පරිණත වී "පුද්ගලයෙකු" බවට පත් වන්නේ නැත. මෙහිදී සිදු වී ඇත්තේ ඒ නිශ්චිත කඩඉම පසු කළ අයෙකු තමන්ගේ කණ්ඩායමට ඇතුළු කර ගැනීම බලය අතේ ඇති අයගේ තේරීම වීම පමණි.

දරුවෙකු මවු කුසෙන් එළියට පැමිණි වහාම සිදුවන ලොකුම වෙනස ඔහුට හෝ ඇයට එතැන් සිට අම්ලකර වායුව වායුගෝලයෙන් සෘජුව උරා ගන්නට හැකි වීමයි. එපමණකින් මේ දරුවා ස්වාධීන පුද්ගලයෙකු වන්නේ නැත. දරුවාගේ ආහාර තවදුරටත් පෙකණි වැල හරහා නොපැමිණියත්, ආහාර ලැබෙන්නේ මවගෙනි. මිනිස් දරුවෙකුට "සාමාන්‍යයෙන්" උපත ලබා සෑහෙන කලක් යන තුරුම "ස්වාධීනව" ජීවත් වීමේ හැකියාවක් නැත.

"පුද්ගලයෙකු" හෝ "මිනිසෙකු" බිහිවන නිශ්චිත මොහොතක් තීරණය කිරීම තර්කානුකූලව කළ නොහැකි දෙයකි. එය කළ හැක්කේ සම්මතයෙන් පමණි. උපත ලබන දරුවෙකුට මවගෙන් වෙන්වී ස්වාධීන ජීවිතයක් ආරම්භ කළ හැක්කේ වෙනත් මිනිසුන්ගේ උපකාර ලැබේනම් පමණි. මවු කුසෙන් එළියට පැමිණීම නිසා දරුවෙකු හා මවක අතර ඇති සම්බන්ධය නැති වන්නේ නැත.

වෛද්‍ය විද්‍යාව දියුණු වන්නට පෙර දරුවෙකු මවු කුසෙන් එළියට එන නිශ්චිත මොහොතට අදට වඩා වැදගත්කමක් තිබුණේය. ඒ කාලයේ ස්වභාවික ලෙස මවු කුසෙන් එළියට පැමිණි දරුවෙකුට උදවු කරන්නට වෙනත් මිනිසුන්ට හැකි වුවත්, එතෙක් දරු ගැබ රැකගැනීම කළ යුතු වූයේ මව විසිනි. මව විසින් දරුවෙකු බිහි කරන තුරු වෙනත් අයට කළ හැකි දෙයක් නොවීය.

කෙසේ වුවද අවුරුදු දෙදහස් තුන්සීයකට පෙර පවා නූපන් දරුවෙකුගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය වෙනුවෙන් මිනිසුන් ක්‍රියාත්මක වී ඇති බවට හොඳම උදාහරණය අශෝක අධිරාජයාගේ පියා වූ බින්දුසාර රජුගේ උපත පිළිබඳ කතාවයි. බින්දුසාරගේ පියා හා අශෝකගේ සීයා වූ චන්ද්‍රගුප්ත මයුරට රාජ්‍ය බලය ගැනීමට උදවු කළ අර්ථශාස්ත්‍ර ග්‍රන්ථයේ කතුවරයාද වන චානක්‍ය හෙවත් කෞටිල්‍ය විසින් චන්ද්‍රගුප්ත මයුර කිසියම් විෂක් ශරීරගත වී මිය යාමට ඇති ඉඩකඩ වැළැක්වීමට ඔහුගේ ආහාරයට දිනපතා විෂ වර්ග සුළු මාත්‍රාවක් එකතු කළේය. මේ මාත්‍රාව දිනපතා ක්‍රමයෙන් වැඩි කිරීම මඟින් චන්ද්‍රගුප්තට වෙනත් අය මරණයට පත් කරන මට්ටමේ විෂක් ආහාරයට ගැනීම ප්‍රශ්නයක් නොවන ප්‍රතිශක්තියක් ලැබී තිබුණත් මේ බව දැන සිටියේ චන්ද්‍රගුප්ත මයුර හා කෞටිල්‍ය පමණි. 

බින්දුසාර ලැබෙන්නට ආසන්නව සිටි චන්ද්‍රගුප්ත මයුරගේ බිසව ආහාර වල විෂ ඇති බව නොදැන රජුගේ අහරින් ඉතිරිව ඇති කොටසක් අනුභව කරන බව කෞටිල්‍ය හදිසියේම දැක්කේය. එකතු කර ඇති විෂ ද්‍රව්‍ය වල ස්වභාවය අනුව දේවිය ඉතා ඉක්මණින් මරණයට පත් වීම නොවැලැක්විය හැකි බව දැන සිටි ඔහු, දරු ගැබට විෂ සම්ප්‍රේෂණය වන්නට පෙර ක්ෂණිකව දේවිය මරණයට පත් කර අසිපතෙන් කුස පලා දරුවා එළියට ගත්තේය. ගැබ මෝරා තිබුණු බැවින් කිරිමවුවරුන් යොදවා දරුවා ජීවත් කරවිය හැකි විය.

බින්දුසාරගේ කතාවේ මෙන් මවත් දරුවාත් දෙදෙනාම බේරාගත නොහැකි අවස්ථා දැනුත් ඇතැම් විට එළැඹේ. මෙවැනි බොහෝ අවස්ථා වලදී ප්‍රමුඛත්වය ලැබෙන්නේ මවගේ ජීවිතය බේරා ගැනීමටය. එහෙත්, එහි අනිත් පැත්ත සිදුවන අවස්ථාද තිබේ. මෙහිදී යොදාගැනෙන මූලධර්මය වන්නේ ජීවත් කරවීමට වැඩි සම්භාවිතාවක් ඇති ජීවිතය රැක ගැනීමට ප්‍රමුඛතාවය දීමයි.

වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දියුණුව නිසා මේ වන විට සති 22 නොඉක්මවූ කළල පවා ගර්භාෂයෙන් පිටත ජීවත් කරවීමේ හැකියාව තිබේ. ඉදිරියේදී තත්ත්වය වෙනස් විය හැකි වුවත්, සති 21 නොඉක්මවූ කළලයක් ගර්භාෂයෙන් එළියට ගෙන ජීවත් කරවීමේ හැකියාවක් තවමත් නැත. සති 22-26 අතර සෑම දිනකදීම මිනිස් කළලයක් ගර්භාෂයෙන් එළියට ගෙන ජීවත් කරවීමේ හැකියාව වේගයෙන් ඉහළ යන අතර සති 27 පමණ වන විට මේ සම්භාවිතාව 90% ඉක්මවයි. ඒ නිසා සති 21-22 පමණ වයසැති කළලයක් යනු මවගෙන් බාහිර පැවැත්මක් තිබිය හැකි ජීවියෙකි. ඊට අඩු වයසක කළලයකට වෛද්‍ය විද්‍යාවේ උදවුවෙන් වුවත් එසේ මවගෙන් ස්වාධීනව ජීවත් වීමට තවමත් නොහැකිය. 

සති 22 නොඉක්මවූ කළල පවා ගර්භාෂයෙන් පිටත සාර්ථකව ජීවත් කරවා ඇති අවස්ථා ඇතත්, කළලයක වයස අඩු වන තරමට ගර්භාෂයෙන් පිටත ජීවත් කරවීම අපහසු වෙයි. සාමාන්‍යයෙන් වෛද්‍යවරයෙකු අඩු වයස් කළලයක් ජීවත් කරවීමට උත්සාහ දරන්නේ එම මිනිස් කළලය "ජීවත්වන්නට උවමනාවක්" කිසියම් අයුරකින් හෝ පෙන්වන්නේනම් පමණි. මෙය අත පය හෙලවීමක්, හුස්ම ගන්නට උත්සාහ කිරීමක් වැනි දෙයක් විය හැකිය.

මිනිස් කළලයකට ගර්භාෂයෙන් එළියට පැමිණ ජීවත් වීමේ හැකියාවක් ඇත්ද යන්න වෙනත් පුද්ගලයින්, වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දියුණුව හා ප්‍රදේශය වැනි බාහිර සාධක මත තීරණය වන්නක් මිස එම කළලය විසින් තීරණය කරන්නක් නොවේ. ඒ නිසා, දැනට මිනිස් කළලයක් ගර්භාෂයෙන් එළියට ගෙන ජීවත් කරවිය හැකි අවම වයස යනු තවත් එක් අහඹු දිනයක් නිසා "පුද්ගලයෙකු" හෝ "ජීවියෙකු" බිහිවන සුවිශේෂී දවසක් නොවේ. වෛද්‍ය විද්‍යාව දියුණු වන විට දැනට ජීවත් කළ හැකි වයසට වඩා අඩු වයසක කළල වුවද ගර්භාෂයෙන් පිටත ජීවත් කරවිය හැකි වනු ඇත. ජීව විද්‍යාත්මක ලෙස බැලුවොත් මිනිස් කළලයක් පිළිසිඳගත් දින සිට සෑම දිනකම එම කළලය ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වන අතර මවු කුස තුළදී හෝ පුද්ගලයෙකු බිහිවී, ජීවත් වී, මිය යන තුරු කිසිම දවසක එහි එකවර ලොකු වෙනසක් සිදුවන්නේ නැත. ඒ නිසා, ඉතා පැහැදිලිවම ජීවයේ මුල්ම අවස්ථාව පිළිසිඳගන්නා අවස්ථාවයි.

ගබ්සාවට පක්ෂ මතවාදයේ එක් කොනක ඇත්තේ "ඇගේ ගර්භාෂය ඇගේ අයිතිය" යන අදහසයි. ගර්භාෂයෙන් පිටත මිනිස් කළලයක් බිහි කරගැනීමේ හැකියාවක් ඇතත්, කාන්තාවකගේ ගර්භාෂයක් උදවු කර නොගනිමින් මිනිස් ජීවයක් බිහි කර ගැනීම් හැකියාවක් තවමත් නැත. මෑතකදී කෘතීම ගර්භාෂ තුළ සාර්ථක ලෙස බැටළු පැටවුන් වර්ධනය කරගෙන ඇති බැවින් ඉදිරියේදී මේ තත්ත්වය වෙනස් විය හැකි වුවත්, දැනට පවතින තත්ත්වය අනුව ගර්භාෂය යනු උපත ලබන්නට නියමිත ජීවියෙකුටද අයිතියක් ඇති තැනකි.  "ඇගේ ගර්භාෂය ඇගේ අයිතිය" යන අදහසට තේරුමක් තිබෙන්නේ කිසියම් නිශ්චිත වයසක් පසු කරන තුරු මිනිස් කළලයකට (හෝ මිනිස් දරුවෙකුට) පුද්ගල අයිතිවාසිකම් නැතැයි යන අදහසට තේරුමක් ඇත්නම් පමණි. එවැනි අදහසකට සමාජ සම්මතය තුළ මිස ජීවවිද්‍යාත්මක තේරුමක් නැත.

කෙසේ වුවද, අලුත් ජීවියෙකු බිහි කිරීම තවදුරටත් "දෙවියන්ගේ කැමැත්ත පරිදි" සිදුවන අහඹු සිදුවීමක් නොවේ. හැම විටම නොවූවත්, බොහෝ දුරට දරුවෙකු බිහි කිරීම යනු එහි වැඩි බර දරන ගැහැණියකගේ කැමැත්තෙන් ගන්නා තීරණයක ප්‍රතිඵලයකි. උපත් පාලන ක්‍රම සොයාගැනීමත් සමඟ ලිංගික එක්වීමක් යනු තවදුරටත් ගැබ් ගැනීම් වලින් කෙළවර විය යුතු දෙයක් නොවේ. කවර හෝ හේතුවක් නිසා ගැබ් දරන්නට අකැමැති ගැහැණියකට ගැබ් ගැනීමේ අවදානම නොගනිමින් ලිංගිකව එක්වීමේ හැකියාව දැන් තිබේ. මෙය වෙනත් සතුන් කිසිවෙකුට නැති, මානව ඉතිහාසය පුරා මිනිසුන්ටද නොතිබුණු සුවිශේෂී හැකියාවකි.

ලිංගික එක් වීමෙන් වැලකී සිටීම මඟින් හැර, ගැබ් ගැනීම ගැහැණුන්ට පාලනය කළ නොහැකි වූ අතීතයේ ගැහැණුන්ගේ ගැබ් ගැනීම් සියල්ලම සජීවී දරු උපත් වී පසුව වැඩිහිටි පුද්ගලයින් බවට පත් වීමෙන් කෙළවර වුණේ නැත. උපතින් පසු පළමු මාස හා වසර කිහිපය තුළ ජීවිතය දිගටම පවත්වා ගැනීමේ හැකියාව ලැබුණේ ජීව විද්‍යාත්මකව ශක්තිමත් දරුවන්ට පමණි. 

මිනිස් සංස්කෘතිය ක්‍රමයෙන් දියුණු වෙද්දී මේ ජීව විද්‍යාත්මක වරණයට වඩා වැදගත් සාධකයක් ලෙස දෙමවුපියන් ප්‍රධාන වැඩිහිටි මිනිසුන්ට දරුවන් වෙනුවෙන් කළ හැකි ආයෝජනයේ තරම වරණීය සාධකය බවට පත් විය. අද වන විට දරුවකු බිහි කිරීම බොහෝ දුරට දෙමවුපියන්ගේ සවිඥානක තීරණයක ප්‍රතිඵලයක්ව පවතින අතර පරිසර සාධක මත හොඳම අයට ඉතිරි වන්නට ඉඩ හරිමින් වැඩි දරුවන් ගණනක් බිහිකිරීම වෙනුවට ගුණාත්මක භාවයෙන් වැඩි සීමිත දරුවන් ගණනක් බිහි කිරීම අද බොහෝ දෙමවුපියන්ගේ තේරීමයි.

කෙසේ වුවද, ගැහැණියක් ගැබ් ගැනීම හැමවිටම ඇගේ සවිඥානක තීරණයක ප්‍රතිඵලයක් නොවේ. ගැහැණියකට තමන්ගේ අකැමැත්තෙන් පිරිමියෙකු සමඟ ලිංගිකව එක් වන්නට සිදුවීමත්, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස අනපේක්ෂිත ලෙස ගැබ් ගන්නට සිදුවීමත් ඉතා සාමාන්‍ය තත්ත්වයකි. ඇමරිකාවේ ගැබ් ගැනීම් වලින් අඩකට වඩා අනපේක්ෂිත ගැබ් ගැනීම්ය. එයින් අදහස් වන්නේ මේවා ස්ත්‍රී දූෂණ බව නොවේ. අනවශ්‍ය ගැබ්ගැනීම් වලින් විශාල ප්‍රමාණයක් සිදුවන්නේ විවාහ සංස්ථාව තුළමය. ඇමරිකාව වැනි ලිංගික ප්‍රවේශය ගැහැණියගේ කැමැත්ත මත තීරණය විය යුතු රටක පවා තත්ත්වය එවැනිනම් ලංකාව වැනි රටක තත්ත්වය සිතාගන්නට බැරිකමක් නැත. 

අනවශ්‍ය ගැබ් ගැනීමක් නිසා ඇති වන පීඩාව කෙතරම් වුවත්, ඇමරිකාව වැනි ගබ්සාවට නීත්‍යනුකූල බාධා ඉතා අඩු රටක වුවද ගබ්සා වලින් කෙළවර වන්නේ අනවශ්‍ය ගැබ්ගැනීම් වලින් 40%ක පමණ ප්‍රමාණයක් පමණි. ගැබ දැරීම කොපමණ පීඩාවක් වුවත් ආගමික, ආචාර ධර්මීය, සමාජයීය හා ආර්ථික වැනි විවිධ කරුණු නිසා බොහෝ කාන්තාවෝ කැමැත්තෙන් සිය ගැබ ඉවත් කරගැනීමට නොපෙළඹෙති. එසේ පෙළඹෙන කාන්තාවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක්ද එය කරන්නේ වෙනත් කරන්නම දෙයක් නැති නිසා මිස "ආතල් එකට" නොවේ. මේ බොහෝ කාන්තාවෝ ගබ්සා කිරීමට පෙර හා පසුව, ඇතැම් විට ගබ්සාවකින් වසර ගණනක් යාමෙන් පසුත් මානසිකව පීඩා විඳිති. එසේ මානසික පීඩාවක් විඳිමින් ගබ්සාවක් කිරීමට කාන්තාවක් පෙළඹෙන්නේ ගැබ දැරීමේ මානසික, ශාරීරික හා සමාජමය පීඩාවන්ගේ බර ගබ්සා කිරීමේ පීඩාවට වඩා වැඩි බැවිනි. ලංකාව වැනි ගබ්සාව නීති විරෝධී ලෙස සැලකෙන රටක මේ මානසික පීඩාව වඩාත් උග්‍රය.

ගබ්සාව නිවැරදිද යන ගැටළුවට අවශ්‍ය වන්නේ දාර්ශනික පිළිතුරක් නොව ප්‍රායෝගික පිළිතුරකි. දාර්ශනික පිළිතුරු මෙන් නොව, ප්‍රායෝගික පිළිතුරු සෑම සමාජයකටම හා සෑම කාලයකටම එක සේ ගැලපෙන්නට අවශ්‍ය නැත. පිළිතුර සොයාගත යුත්තේ කිසියම් සමාජයක දැනට පවතින තත්ත්වය මත පදනම්වය.

ලංකාවේ ගබ්සාව දැනට නීති විරෝධී වුවත් දිනපතාම විශාල ගබ්සා ප්‍රමාණයක් රට තුළ සිදුවන බව රහසක් නොවේ. මුදල් යහමින් ඇති, හොඳ සමාජ තත්ත්වයක් ඇති අයෙකුට ප්‍රවීණ නාරිවේද විශේෂඥ වෛද්‍යවරයෙකු ලවා ප්‍රධාන පෙළේ පෞද්ගලික රෝහලකදී සෞඛ්‍ය අවදානම් රහිතව මේ කටයුත්ත කරගත හැකි බවද රහසක් නොවේ. එවැනි හැකියාවක් නැති වැඩි දෙනෙකු වෙනත් විකල්ප කරා යොමු වෙති. සුදුසුකම් රහිත පුද්ගලයින් විසින් නිසි සනීපාරක්ෂක තත්ත්වයන් නැතිව සිදුකරන ගබ්සාවන් හේතුවෙන් සිදු වන මාතෘ මරණ දැනට ඉතා අඩුමට්ටමක ඇති ලංකාවේ මාතෘ මරණ අනුපාතය තවත් පහළ දමාගැනීමට ඇති විශාල බාධාවකි.

ගබ්සාවක් කිරීමට පෙළඹෙන කාන්තාවක් එය කරන්නේ එය තමන් සතු හොඳම විකල්පය බැවිනි. ගබ්සාවක් කරන වෛද්‍යවරයෙකු එය කරන්නේ මුදල් අය කර වුවත්, තමන් කරන්නේ වරදක් නොවන බව සිතන නිසාද බැවිනි. ඇමරිකන් වෛද්‍යවරුන් අතරද සැලකිය යුතු පිරිසක් ගබ්සාව වරදක්යයි සිතන අතර ඔවුහු ගබ්සා නොකරති. එසේනම්, ගබ්සාවක් යනු පාරිභෝගිකයෙක් හා සැපයුම්කරුවෙකු අතර ස්වේච්ඡාවෙන් සිදුවන ගනුදෙනුවකි. එවැනි ගනුදෙනුවකින් අයහපතක් විය හැක්කේ එයින් තෙවන පාර්ශ්වයකට අවැඩක් වන්නේය යන පදනමින් පමණි.

ගබ්සාවකදී අදාළ කළලයට ජීවත් වීමට ඇති අවස්ථාව නැති වේ. දැන් මෙහි ඇති ප්‍රශ්නය "පුද්ගලයෙකුගේ" හෝ "අනාගත පුද්ගලයෙකුගේ" ජීවත්වීමේ අයිතිය වෙනුවෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට පීඩාවක් විඳින්නට බලකිරීමේ හැකියාවක් වෙනත් අයට (සමාජයට) තිබේද යන්නයි. වකුගඩු රෝගයෙන් පීඩා විඳින බොහෝ දෙනෙකුට වෙනත් අයෙකුගේ වකුගඩුවක් බද්ධ කිරීම මඟින් ජීවත් වීමේ අවස්ථාව ලබා දිය හැකිය. මෙවැන්නෙකුට වෙනත් අයෙකුගේ වකුගඩුවක් නොලැබුණහොත් ජීවත් වීමේ අයිතිය නැති වන්නට පුළුවන. එසේනම්, නිරෝගී වකුගඩු දෙකක් ඇති අයගේ එක් වකුගඩුවක් වකුගඩු රෝගීන්ගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය සුරැකීම වෙනුවෙන් ලබා දිය යුතු බව සමාජයට බලකළ හැකිද?

එක් අයෙකුගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය සුරැකීම වෙනුවෙන් වෙනත් අයෙකු වකුගඩුවක් නැතුව ජීවත් වීමේ හා වකුගඩුව ඉවත් කිරීමේ ශල්‍ය කර්මයට මුහුණ දීමේ පීඩාව විඳිය යුතුය යන අදහස විකාර අදහසක් බව බොහෝ දෙනෙකු කියනු ඇත. එහෙත්, යමෙක් කැමැත්තෙන්ම මේ පීඩාව විඳිමින් වකුගඩුවක් පරිත්‍යාග කරන්නේනම් එහි ගැටලුවක් නැත.

කාන්තාවන් සතු ගැබ් දැරීමේ හෝ නොදැරීමේ අයිතියද ඉහත ආකාරයේ එකකි. එහි පීඩාව යම් කාන්තාවක් විසින් ස්වේච්ඡාවෙන් විඳින්නේනම් ගැටළුවක් නැතත්, ඇයගේ කැමැත්තක් නැතිව, වෙනත් ජීවයක් රැක ගැනීමේ අරමුණින් ඇයට පීඩාවක් විඳින්නට බල කිරීම ජීවිතයක් බේරීම සඳහා කාගේ හෝ වකුගඩුවක් බලහත්කාරයෙන් ලබා ගැනීමෙන් වෙනස් නොවේ. 

මිනිස් ජීවිතයකට වුවද නිශ්චිත මිලක් තිබේ.

(Image: http://www.dailymail.co.uk/femail/article-1021034/The-tiniest-survivor-How-miracle-baby-born-weeks-legal-abortion-limit-clung-life-odds.html)